---

Stan okładki: dobry, okładka posiada nieznaczne ślady zagięć i przetarć oraz kilku drobnych zabrudzeń.

Stan kartek: czyste, pożółkłe. Na pierwszej stronie znajduje się podpis poprzedniej właścicielki.

---

Wstęp

"Książka niniejsza stanowi pierwszą część podręcznika dla studentów socjologii oraz dla tych adeptów innych nauk społecznych, którzy w swej pracy naukowej zamierzają posługiwać się metodami badań wypracowanymi w ostatnich dziesięcioleciach rozwoju tzw. empirycznej socjologii.
Rozwój empirycznych badań socjologicznych w naszym kraju oraz rosnące zapotrzebowanie na praktyczne zastosowanie wyników tych badań, a także na absolwentów studiów socjologicznych w różnych dziedzinach praktyki społecznej, jest świadectwem znacznie ogólniejszego prądu. Jest to świadectwo dążenia do tego, aby nasze rozumienie zjawisk społecznych i ich świadome przekształcanie oparte było na rzetelnym, naukowym poznaniu procesów społecznych i mechanizmów nimi rządzących. Wzrostowi liczby badań w naszym kraju towarzyszy rosnące zapotrzebowanie na pewien określony typ metod badawczych: takich mianowicie, które na pytania sformułowane pod adresem socjologa udzielają odpowiedzi w sposób możliwie wolny od wniosków impresyjnych i możliwie jednoznacznie określający zarówno granice ogólności, jak i stopień zasadności wniosków przyjętych na podstawie badania. Warunki te spełniają tzw. standaryzowane metody badania zjawisk społecznych, które wraz ze statystycznymi metodami analizy zebranych materiałów stanowią w tej chwili dominujący sposób prowadzenia badań socjologicznych w skali światowej. (...)
Podręcznik ten (...) podzielony został na dwa tomy, z których pierwszy poświęcony jest ogólnym zagadnieniom metodologii badań socjologicznych, drugi, omawiający metody zbierania i analizy danych, poświęcony będzie warsztatowi badawczemu socjologa ze szczególnym naciskiem na metody standaryzowane.
Tom pierwszy omawia kolejno zjawiska społeczne, pojęcia stosowane do ich analizy, twierdzenia w jakich pojęcia te występują oraz różne sposoby sformułowania problemu w badaniach społecznych. Dalej - problemy związane z uzasadnianiem twierdzeń - empirycznych badaniach społecznych, kłopoty z wyjaśnianiem zdarzeń oraz różne sposoby budowania teorii. Zagadnienia przewidywania zdarzeń i praktycznego zastosowania wyników badania zamykają ten tom. (...)"

Spis treści

♦ Wstęp

Rozdział pierwszy. Zjawiska i procesy społeczne
1. Kłopoty z przedmiotem i zakresem socjologii
2. Dwa sposoby patrzenia na ludzi i ludzkie zbiorowości
3. Rozumienie zjawisk społecznych a problem metodologicznej odrębności humanistyki
4. Przedmioty świata pozaludzkiego w oczach socjologa
5. Zmienne charakteryzujące jednostki ludzkie w badaniach społecznych
6. Zbiorowości ludzkie jako przedmiot zainteresowania socjologów. Różnorodności znaczeniowe terminu "grupa"
7. Cechy zbiorowości ludzkich a cechy jednostek
8. Cechy strukturalne zbiorowości
9. Dwa sposoby patrzenia na zjawiska kultury
10. Cechy przekrojowe zbiorowości ludzkich a dynamicznie pojęte zdarzenia i procesy w nich zachodzące

Rozdział drugi. Pojęcia i wskaźniki
1. Terminy i pojęcia języka socjologii
2. Nazwy jednostkowe i ogólne, uniwersalne i historyczne
3. Definiowanie pojęć
4. Definicje cząstkowe i definicje probabilistyczne
5. Pojęcia syndromatyczne a modele teoretyczne zjawisk
6. Zmienne jakościowe i ilościowe
7. Klasyfikacje i typologie
8. Własności obserwowalne, cechy dyspozycyjne i inferowane "zmienne ukryte" w treści pojęć socjologicznych
9. Rodzaje wskaźników w badaniach społecznych
10. Zachowania, wypowiedzi i przedmioty materialne jako wskaźniki zmiennych socjologicznych
11. Pozaformalne kryteria przydatności pojęć socjologicznych
12. Terminy zabarwione emocjonalnie w aparaturze pojęciowej socjologii

Rozdział trzeci. Rodzaje twierdzeń
1. Stopień ogólności twierdzeń
2. Liczbowe charakterystyki populacji; częstości względne zjawisk i statystyczne zależności między zmiennymi
3. Twierdzenia probabilistyczne
4. Relacje czasowo-przestrzenne i inne relacje strukturalne między elementami zbiorów
5. Tezy przyczynowe a tezy o współistnieniu bądź następstwie zdarzeń
6. Rodzaje związków przyczynowych między zmiennymi dychotomicznymi
7. Związki między zmiennymi ilościowymi a zmiennymi jakościowymi
8. Związki funkcyjne dwóch zmiennych ilościowych
9. Zależności wielozmiennowe zmiennych ilościowych
10. Typ zmiennej a. charakter tezy o zależnościach cech mierzalnych
11. Rodzaje twierdzeń o dynamice procesów społecznych
12. Zdania eliptyczne w naukach społecznych
13. Twierdzenia tautologiczne
14. Tezy empiryczne a sądy wartościujące o rzeczywistości społecznej

Rozdział czwarty. Sformułowanie problematyki badań
1. Społeczna i naukowa geneza problemów badawczych
2. Przedmiot badania a problem badawczy
3. Rodzaje pytań. Problem a hipoteza
4. Zjawiska badane jako przedmiot zainteresowań i jako próba szerszej klasy zjawisk
5. Rodzaje badań o intencji "historycznej"
6. Precyzowanie problemu badawczego a zwiad badawczy
7. Wybór metod badania i ostateczna operacjonalizacja problemu
8. Założenia badawcze
Rozdział piąty. Uzasadnianie twierdzeń; empiryczna kontrola hipotez
1. Rola sądów spostrzeżeniowych w uzasadnianiu twierdzeń nauk empirycznych
2. Zdania jednostkowe a indukcyjne uzasadnianie zdań ogólnych
3. Reguły indukcji eliminacyjnej
4. Eksperymentalna kontrola zmiennych niezależnych a weryfikacja hipotez przyczynowych
5. Statystyczne bądź historyczne konsekwencje zależności warunkowych
6. Kłopoty z weryfikacją ogólnych praw społecznych i zastępcze funkcje współrzędnych czasowo-przestrzennych
7. Genetyczna determinacja prawidłowości socjologicznych
8. Badania eksperymentalne a nieeksperymentalne metody weryfikacji hipotez przyczynowych
9. Uogólnianie wniosków a problem reprezentatywności próby
10. Zasady wnioskowania statystycznego
11. Wpływ wiedzy uprzedniej na interpretację wyników badania

Rozdział szósty. Wyjaśnianie zdarzeń
1. Ogólny schemat wyjaśniania
2. Wyjaśnianie zdarzeń i ich zbiorów przez twierdzenia statystyczne
3. Wyjaśnienia niekompletne
4. Wyjaśnienia hipotetyczne
5. Wyjaśnianie zachowań ludzkich przez ich motywy
6. Prawa "matrycowe" w wyjaśnianiu ludzkich zachowań
7. Wyjaśnienia genetyczne
8. Wyjaśnienia teleologiczne
9. Wyjaśnienia konkurencyjne a wyjaśnienia komplementarne

Rozdział siódmy. Budowa teorii
1. Różne znaczenia terminu "teoria"
2. Systematyzacja przedmiotowa; systematyzacja typologiczna a inwentarze twierdzeń teoretycznych
3. Czynnikowa systematyzacja ogółu przyczyn tego samego skutku
4. Hipotetyczne "zmienne ukryte" w systematyzacji łańcuchów przyczynowych
5. Podejście funkcjonalne
6. Teorie zaksjomatyzowane
7. Prosta systematyzacja dedukcyjna
8. Redukcja praw do bardziej elementarnych praw
9. Modele teoretyczne zjawisk i procesów społecznych

Rozdział ósmy. Przewidywanie zdarzeń a praktyczne zastosowania wyników badań
1. Prosty i złożony schemat przewidywania
2. Przewidywania probabilistyczne i przewidywania warunkowe
3. Wiedza o strukturze ł kulturze zbiorowości w procesie przewidywania zachowań
4. Przewidywanie zachowań na podstawie zamiarów, planów i postaw wobec przyszłości
5. Prognozy samorealizujące się
6. Ekstrapolacja trendów
7. Prognozy długofalowe
8. Rola badań socjologicznych w ujawnianiu i diagnozie problemów społecznych
9. Wiedza teoretyczna i wiedza diagnostyczna w socjotechnice
10. Manipulacja zmiennymi socjologicznymi w inżynierii społecznej
11. Empiryczna ocena skutków działań praktycznych
12. Niektóre problemy związane z praktycznymi zastosowaniami badań socjologicznych
13. Badania stosowane a socjologia poszczególnych dziedzin życia społecznego

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: