Książki wysyłamy:

Pocztą Polską

Kurierem Opek

501[zasłonięte]555811[zasłonięte]51500[zasłonięte]071

Przedmiotem aukcji są dwie książki, z których można dowiedzieć się wszystkiego o budowie stawu rybnego i hodowli ryb:

Stawy małe zbiorniki wodne. Planowanie, wykonawstwo, użytkowanie

plus

Hodowla ryb

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie roli i funkcji stawów oraz podanie podstawowych informacji dotyczących planowania, budowy i użytkowania tego typu obiektów.

Pod pojęciem „staw" rozumie się niewielki zbiornik wodny, o powierzchni od kilkuset metrów kwadratowych do kilkunastu hektarów. Zazwyczaj jest to płytki zbiornik zasilany wodami gruntowymi lub przez wody rzeczne. Może to być również zbiornik powstały na skutek przegrodzenia doliny i koryta rzeki budowlą piętrzącą.

Publikacja ta nie obejmuje takich zbiorników, jak „oczka wodne" w ozdobnych ogrodach i parkach, które często zasilane są wodami z sieci wodociągowej. Pominięto tu również całą problematykę budowy i eksplo­atacji towarowych stawów rybnych oraz małych elektrowni wodnych. Zagadnienia te posiadają bogatą literaturę przedmiotu.

Niniejszą książkę kierujemy do tych czytelników, którzy na własne potrzeby chcą wybudować staw (niewielki zbiornik wodny), którego zasi­lanie oparte jest na gromadzeniu wód naturalnych (powierzchniowych lub podziemnych). Omówiono stawy kopane jak i zbiorniki zaporowe, które w wielu przypadkach mogą być wykonane sposobem gospodarczym, a ich użytkowanie nie wymaga powoływania specjalnych służb eksploata­cyjnych. Natomiast w większości przypadków wymagane jest uzyskanie specjalnych pozwoleń/decyzji na budowę nawet niewielkiego stawu. Pro­blematykę te w sposób skrótowy przedstawiono w ostatnim rozdziale.

Stawy - małe zbiorniki zaporowe - zawsze stanowiły ważny element w otoczeniu człowieka i przez całe stulecia budowano je na potrzeby gospodarcze oraz w celach ozdobnych. Analiza starych map i planów sytuacyjnych dowodzi, że istniało wiele różnego typu zbiorników wodnych zarówno naturalnych, jak i sztucznych. Powszechne było podpiętrzanie cieków do celów gospodarczych (młynówki, folusze, tartaki, małe elek­trownie wodne, stawy rybne itp.). Ponadto występowały wypełnione wodą liczne, niewielkie zagłębienia (jeziorka, oczka wodne) i mokradła retencjo­nujące wody opadowe.

Duża liczba naturalnych i sztucznych akwenów została z różnych powo­dów zlikwidowana. Zniszczeniu uległo tysiące piętrzeń młyńskich, wiele stawów na obszarze miast i wsi zasypano i zamieniono na tereny budow­lane. Ogromną liczbę naturalnych oczek wodnych na obszarach rolni­czych i leśnych odwodniono, a obszary te zalesiono lub zamieniono na grunty rolne. Odwodnienia, jak również inne antropogeniczne przekształ­cenia krajobrazu rolniczego spowodowały znaczne zmniejszenie zdolno­ści retencyjnych terenów rolnych i leśnych, przyśpieszając odpływ z ma­łych zlewni rzecznych. Likwidacja oczek wodnych i piętrzeń dodatkowo spowodowała nasilenie erozji dennej i obniżenie poziomu wody w cieku, a tym samym obniżenie wód gruntowych w dolinach. Powoduje to często nadmierne przesuszenie gleb, szczególnie organicznych, a w niektórych przypadkach degradację walorów przyrodniczych torfowisk i mokradeł.

Likwidacja małych zbiorników wodnych spowodowała znaczne zuboże­nie krajobrazu, zmniejszenie biologicznej różnorodności, ale również była przyczyną utraty wielu korzyści ekonomicznych. Coraz wyraźniej widać, że budowa niewielkich zbiorników wodnych może przynieść korzyści nie tylko estetyczne i przyrodnicze, ale również przyczynić się do poprawy zaopatrzenia w wodę, w tym ograniczenia skutków suszy.

W wielu krajach podejmuje się różnego typu działania stymulujące budowę niewielkich stawów. Coraz bardziej docenia się kąpiele w „naturalnym basenie" zamiast pływania w basenie napełnionym wodą ze środ­kami dezynfekującymi.

W Polsce kilkakrotnie podejmowano akcje dla rozwoju tzw. małej retencji, w skład której wchodzi budowa małych zbiorników wodnych. W 1995 r. ministrowie rolnictwa i środowiska podpisali porozumienie doty­czące współpracy w zakresie programu rozwoju małej retencji. Porozu­mienie to m.in. przewidywało wsparcie finansowe budowy małych zbior­ników wodnych, w tym przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Żałować należy, że ta pożyteczna inicjatywa nie jest kontynuowana.

Spis treści

WSTĘP 7

FUNKCJE STAWÓW 9

KLASYFIKACJA ZBIORNIKÓW WODNYCH 9

ROLA STAWÓW W KSZTAŁTOWANIU OBIEGU WODY 13

EKOLOGICZNE l GOSPODARCZE FUNKCJE STAWÓW 17

WPŁYW ZBIORNIKÓW NA WODY PODZIEMNE 21

WALORY EKOLOGICZNE l HYDROLOGICZNE STAWÓW 24

PLANOWANIE l PROJEKTOWANIE STAWÓW 26

PRZEZNACZENIE STAWÓW 27

Stawy magazynujące wodę na potrzeby gospodarcze 27

Stawy wykorzystywane jako rekreacyjne i ozdobne 31

Stawy ekologiczne i przeciwerozyjne 32

Zbiorniki przeciwpowodziowe 37

ŹRÓDŁA ZASILANIA STAWÓW 39

Stawy zasilane z przepływów bieżących cieków 40

Stawy zasilane wodami ze spływów powierzchniowych 49

Stawy zasilane wodami gruntowymi 56

Stawy zasilane wodami infiltracyjnymi i z powierzchni szczelnych 59

Stawy zasilane wodą z systemów odwadniających 64

STUDIA l ANALIZY PRZEDPROJEKTOWE 68

Badania i pomiary przedprojektowe 68

Wybór lokalizacji stawu 71

Bilans wodny stawu 72

Ocena oddziaływania zbiornika na środowisko 74

KONSTRUKCJE BUDOWLI l URZĄDZEŃ DO RETENCJONOWANIA WÓD POWIERZCHNIOWYCH 76

PODSTAWOWE ZASADY PROJEKTOWANIA l WYKONAWSTWA BUDOWLI WODNYCH 76

Roboty przygotowawcze 77

Wykopy 78

ZAPORA ZIEMNA (GROBLA) 79

Wymiarowanie korpusu zapory 79

Dobór gruntu do budowy zapory 82

Posadowienie nasypów ziemnych 83

Wykonanie nasypu ziemnego 85

UMOCNIENIA l USZCZELNIENIA 87

Umocnienia skarp 87

Drenaże zapór ziemnych 89

Uszczelnienia 91

BUDOWLE PIĘTRZĄCE l UPUSTOWE 95

Stałe progi i stopnie na ciekach 97

Zastawki 104

Budowle upustowe zbiorników zaporowych 106

Przepławki 113

Obliczenia hydrauliczne budowli upustowych 117

KONTROLA WYKONANIA ROBÓT 122

EKSPLOATACJA l UTRZYMANIE STAWÓW 124

URZĄDZENIE l ZAGOSPODAROWANIE CZASZY STAWU 124

Zasady urządzania czaszy stawu (dna zbiornika) 124

Strefa brzegowa stawu 127

Pobór i ujęcie wody ze zbiornika 131

EKSPLOATACJA STAWU l URZĄDZEŃ PIĘTRZĄCYCH 133

Gospodarka wodna na stawach 133

Ochrona jakości wód 134

Naprawy uszkodzonych budowli 136

Bieżąca konserwacja zbiorników i budowli wodnych 138

Monitoring 140

UWARUNKOWANIA PRAWNE REALIZACJI STAWÓW 141

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 148

Książka dla tych, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej na temat hodowli ryb tradycyjnymi metodami.

W książce tej w przystępny sposób objaśniono podstawy klasycznej gospodarki stawowej, tradycyjne metody hodowli oraz jej tło naukowo-przyrodnicze. Szczegółowo omówiono wszystkie zagadnienia związane z hodowlą, poczynając od pielęgnacji stawu i wody stawowej a kończąc na chorobach, szkodnikach, rozmnażaniu, odławianiu oraz karmieniu (także naturalnym). W książce podano też przepisy na wyjątkowe dania z karpia, amura i innych ryb.

Hodowcom ryb, rybakom, a nawet właścicielom stawów ogrodowych, obrońcom przyrody i wędkarzom książka ta dostarczy wielu pożytecznych wskazówek i obszernych informacji na temat tradycyjnego, bliskiego naturze gospodarowania stawami

Od czasu poprzedniego wydania tej książki w gospodarce stawowej zmieniło się wiele spraw zasadniczych oraz pojawiło się kilka nowych rozwiązań prak­tycznych. Dlatego przygotowując kolejne wydanie, już szóste, konieczna była jej pilna aktualizacja.

Oprócz tego, bawarska i saksońska gospodarka stawowa to dzisiaj dwie struktury mające biegunowo różne sposoby działania. Pewne rozwiązania z gospodarki stawami z Saksonii w zakresie techniki zostały uwzględnione w obecnym wydaniu.

Niektóre rozdziały, np. marketing, przesadki, ryby dodatkowe, stawy wędkarskie, sprzedaż oraz rentowność lub karpie koi zostały w całości napisa­ne na nowo. Także część dotycząca przepisów kulinarnych zupełnie się zmie­niła i teraz dotyczy głównie tego, jak podczas przyrządzania potraw unikać ości, by tym samym zachęcić do spożywania karpia szersze grono konsu­mentów. Następnie zmieniony został zasadniczo podrozdział dotyczący narybku letniego Kw. Do nowego opracowania podrozdziału na temat hodowli raków udało nam się pozyskać - za co wyrażamy głęboką wdzięczność -dr. Erica Bohla. Przy aktualizowaniu opisu zdolności wiązania (zobojętniania) kwasów (ZWK) pomógł nam mgr biologii Karl Bauer-Schiemenz, któremu serdecznie dziękujemy.

Uwadze naszego czytelnika nie ujdzie fakt, że w wielu miejscach zostały wprowadzone dodatkowe informacje. Opisujemy na przykład, jak rozpoznać dojrzałość ikry różnych ryb, biorąc pod uwagę czas kwitnienia pewnych roślin lub które rośliny wodne należy zredukować poprzez działanie mrozu czy też liście jakich gatunków drzew bardziej lub mniej ulegają rozkładowi. Poza tym przez cały czas zmieniają się przepisy prawne. Według nich nie wolno już sto­sować wapna chlorkowego. Samodzielne stosowanie środków leczniczych obecnie jest prawie niedozwolone.

Za cenne wskazówki i zaangażowanie oprócz już wymienionych dr. Erica Bohla i Karla Bauera-Schiemenza chcielibyśmy podziękować też: dr. Christia-nowi Proske, Walterowi Jakobowi, kolegom z Bawarskiego Krajowego Insty­tutu ds. Rybactwa, Wernerowi Sarodnikowi, Helmutowi Reilowi, Florianowi Heyderowi i Ricie Geldhauser.

W ostatnich latach istotne stały się problemy rynku oraz wspierania sprze­daży. Ten fakt również uwzględniliśmy w naszej książce. Jednakże w dalszym ciągu hodowla ryb wysokiej jakości stanowi warunek sprzedaży przynoszącej zyski. Naszą intencją było, aby te skomplikowane procesy przedstawić w sposób zrozumiały, a przy tym wyjaśnić sens metod tradycyjnych. Poprzez połączenie starego typu sposobów gospodarowania z praktycznymi doświad­czeniami oraz aktualnymi wnioskami naukowymi książka ta opisuje także tak zwaną „dobrą fachową praktykę", jaka jest wymagana przez prawo.

Jesień 2002

P. Gerstner, Obervolkach dr F. Geldhauser, Hóchstadt

Nota do polskiego wydania

Gospodarka stawowa jest tradycyjną formą działalności polegającej na produkcji ryb w sztucznych zbiornikach wodnych. W każdym kraju, mimo wspólnych podstaw, wykształciły się specyficzne metody i sposoby działania. Jednym z przykładów jest prezentowana książka. Przedstawia ona charakte­rystyczne dla niemieckiej gospodarki stawowej rozwiązania zgodne z tradycją i aktualnymi wymogami prawnymi oraz uwarunkowaniami ekonomicznymi. Nie zmienia to faktu, że dla mniej lub bardziej doświadczonych polskich hodowców ryb w stawach stanowić może ciekawe źródło informacji oraz inspirację do wprowadzenia nowych sposobów chowu ryb. Stąd też na przykład zachowano w treści specyficzne dla naszych sąsiadów pojęcia z za­kresu fachowego takie jak: „gospodarz stawu", „ryby pokarmowe" czy „pie­lęgnacja stawu". Należy zdawać sobie sprawę, że treści zawarte w podręcz­nikach czy poradnikach nie zawsze mogą być traktowane jako jedynie słuszne. Tak jest również i w tym przypadku. W polskiej gospodarce stawowej cały czas następują zmiany, które niemieccy hodowcy mają już za sobą. Warto więc zapoznać się z nimi na podstawie lektury tej książki, aby skorzystać z ich bogatych doświadczeń.

dr Jerzy Śliwiński

Spis treści

Słowo wstępne V

Skróty związane z branżą rybną X

Gospodarka stawowa

Rys historyczny na terenie Niemiec

Kwestie marketingowe w gospodarce stawowej 2

Woda w stawie 6

Podstawy chemii wody 6

Jakość wody stawowej 15

Rośliny w i przy stawie 22

Rośliny wynurzone (twarde) 22

Rośliny o liściach pływających 25

Rośliny zanurzone (miękkie) 27

Strefy wypłycone 28

Ochrona przyrody 31

Pielęgnacja stawu 33

Usuwanie roślin 33

Pielęgnacja grobli 38

Pielęgnacja dna stawu 40

Nawożenie 53

Pokarm naturalny 61

Formy pokarmu naturalnego 61

Wartości odżywcze naturalnego pokarmu ryb 64

Wspomaganie rozwoju pokarmu naturalnego 66

Żywienie karpi 68

Procesy trawienne 68

Substancje odżywcze 70

Pasze 74

Zapotrzebowanie 78

Technika karmienia 85

Hodowla i rozmnażanie 90

Hodowla 90

Rozmnażanie 97

Obsada i użytkowanie stawów 108

Wydajność stawów 108

Rodzaje stawów i obsady w 3-letnim systemie chowu 110

Obsada mieszana i polikultura 121

Ryby dodatkowe w gospodarce stawowej 124

Lin 124

Szczupak 129

Sandacz 135

Sum 138

Wschodnioazjatyckie ryby roślinożerne 141

Ryby pokarmowe i przynętowe 146

Karasie złociste i karpie koi 146

Naturalni wrogowie i szkodnicy 151

Człowiek 151

Piżmak 151

Czapla siwa 153

Kormoran czarny 154

Mewa śmieszka 155

Inne ptaki będące szkodnikami 156

Pozostałe szkodniki 157

Choroby 160

Pasożyty zewnętrzne 160

Choroby skóry 163

Schorzenia skrzeli 165

Pasożyty wewnętrzne 167

Wiremia wiosenna 168

Erytrodermatoza 169

Zasady dotyczące profilaktyki 170

Odłów 171

Sprzęt i prace przygotowawcze 171

Odłów przed mnichem 175

Odłów za mnichem 181

Sortowanie 183

Budowa stawu 185

Czynniki, które trzeba brać pod uwagę przy budowie stawu 185

Mnich 186

Formy specjalne gospodarki stawowej 189

Zbiorniki powyrobiskowe i spiętrzenia wody 189

Hodowla raków szlachetnych w gospodarce stawowej 196

Staw wędkarski 203

Hodowla pstrągów tęczowych i źródlanych 205

Transport ryb 208

Podstawy 208

Zbiorniki transportowe i transport 210

Zapotrzebowanie na tlen pstrągów i karpi przy różnych
temperaturach 215

Wysyłka w workach foliowych 218

Transport wrażliwych gatunków ryb 223

Magazynowanie i zimowanie 226

Magazynowanie ryb 226

Zimowanie 231

Potrawy z karpia 239

Przygotowanie karpia na zimno 241

Na koniec 245