Ta strona wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony, zgadzasz się na ich użycie. OK Polityka Prywatności Zaakceptuj i zamknij X

STARY PODRĘCZNIK ANATOMIA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

18-05-2012, 14:55
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.
Aktualna cena: 49.99 zł     
Użytkownik serdecznie
numer aukcji: 2349985828
Miejscowość Kraków
Wyświetleń: 2   
Koniec: 25-05-2012 19:40:29
info Niektóre dane mogą być zasłonięte. Żeby je odsłonić przepisz token po prawej stronie. captcha



PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W DOLNEJ CZĘŚCI AUKCJI (CZASAMI TRZEBA WYKAZAĆ SIĘ CIERPLIWOŚCIĄ W OCZEKIWANIU NA ICH DOGRANIE)



PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
AUTOR -
WYDAWNICTWO - , WYDANIE - , NAKŁAD - EGZ.
STAN KSIĄŻKI - JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM)
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY - x x CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE -
KOSZT WYSYŁKI - 8 ZŁ - KOSZT UNIWERSALNY, NIEZALEŻNY OD ILOŚCI I WAGI (NP. JEŚLI KUPISZ 7 KSIĄŻEK ŁĄCZNY KOSZT ICH WYSYŁKI WCIĄŻ BĘDZIE WYNOSIŁ 8 ZŁ), DOTYCZY PRZESYŁKI PRIORYTETOWEJ NA TERENIE POLSKI. ZGADZAM SIĘ WYSŁAĆ PRZEDMIOT ZA GRANICĘ. KOSZT WYSYŁKI W TAKIM PRZYPADKU, USTALA SIĘ INDYWIDUALNIE WEDŁUG CENNIKA POCZTY POLSKIEJ I JEST ZALEŻNY OD WAGI PRZEDMIOTU.




SPIS TREŚCI LUB/I OPIS - PRZYPOMINAM O KOMBINACJI KLAWISZY CTRL+F (PRZYTRZYMAJ CTRL I JEDNOCZEŚNIE NACIŚNIJ F), PO NACIŚNIĘCIU KTÓREJ Z ŁATWOŚCIĄ ZNAJDZIESZ INTERESUJĄCE CIĘ SŁOWO O ILE TAKOWE WYSTĘPUJE W TEKŚCIE WYŚWIETLANEJ WŁAŚNIE STRONY.

JAN SOSNOWSKI
ANATOMJA
I FIZJOLOGJA CZŁOWIEKA
PODRĘCZNIK DLA KLAS WYŻSZYCH SZKÓŁ ŚREDNICH
ZE 126 RYCINAMI W TEKŚCIE
WYDANIE SIÓDME
NAKŁAD GEBETHNERA I WOLFFA
WARSZAWA - KRAKÓW - LUBLIN - ŁÓDŹ PARYŻ - POZNAŃ - WILNO - ZAKOPANE






TREŚĆ.

Przedmowa . ................ 5
Wstęp................... 7
Szkielet czyli kościec.............. 14
Klatka piersiowa............... 20
Czaszka................... 22
Szkielet twarzy................ 27
Szkielet kończyn................ 30
Budowa i własności ogólne kości........ . 36
Mięśnie........... ..... - 38
Mięśnie pleców................ 40
Czynności mięśni............... 52
Ruchy ciała ludzkiego............. 57
Skóra................... 60
Zmysły.................. 65
Zmysły skórne........ ... ... 66
Budowa ucha................. 71
Czynności ucha . ,.............. 75
Zmysł powonienia............... 77
Zmysł smaku................ 78
Zmysł wzroku................. 79
Układ nerwowy................ 92
Skład chemiczny organizmu............ 110
Krew i jej własności.............. 112
Krążenie krwi................. 116
Oddychanie................. 123
Głos.................... 131
Budowa i czynności przewodu pokarmowego..... 133
Budowa i czynności organów wydalania....... 148
Wymiana materji i ciepło zwierzęce......... 150
Stosunki wzajemne organów........... 152
Pojęcie o zdrowiu i chorobie........... 154





PRZEDMOWA.

Wykład nauk przyrodniczych, a w szczególności anatomji i fizjo-logji człowieka, jest w szkole średniej rzeczą nadzwyczaj trudną. Jeżeli pominiemy nauki czysto opisowe, to wszystkie inne gałęzie wiedzy przyrodniczej wymagają znajomości, a właściwie rozumienia zasad fizyki i chemji, które znowuż, ze względu na przygotowanie matematyczne, mogą być wykładane zaledwie w klasach najwyższych. Ostateczny rezultat jest taki, że wykład anatomji z fizjologją trzeba prowadzić z uczniami, którzy dopiero zaczynają się uczyć fizyki, a o chemji nic nie słyszeli. Te wszystkie względy musiały się odbić na układzie podręcznika i wywołały przedewszystkiem wielką nierównomierność w traktowaniu różnych części .fizjologji. Dwie trzecie książki są poświęcone mięśniom, nerwom i zmysłom, a działy, wymagające znajomości chemji, musiały zostać bardzo skrócone. O moczu, naprzykład, wolałem prawie nic nie powiedzieć, niż zmuszać ucznia do wykucia całej litanji nazw, nic dla niego nie mówiących.
Z wielkim bardzo żalem musiałem podawać w formie bardzo skróconej wiadomości z histologji; może nawet stało się, niestety, jak chce przysłowie: brevis esse volo, obscurus fio. Ale tu znowuż inne względy grały rolę: wobec niewielkiej ilości czasu, przeznaczonego w szkole na anatomję z fizjologją, objętość podręcznika nie mogła przekroczyć jedenastu arkuszy.
Te wszystkie braki i wady książki rozumiem doskonale, ale ubóstwo naszej literatury skłoniło mnie do wydania podręcznika. Może zczasem praktyka pedagogiczna unormuje wykład tak "ważnego przedmiotu, jakim jest poznanie czynności i budowy własnego organizmu — pragnąłbym tylko, żeby moja praca przyczyniła się do wyświetlenia tej sprawy.

Autor.




WSTĘP.

Od kolebki aż do grobu człowiek, jak każda żywa istota, musi wykonywać szereg różnych czynności, których zespół życiem nazywamy. Każdy z nas musi oddychać, t. j. przyjmować z otaczającej atmosfery tlen, a jednocześnie wydalać nazewnątrz inny gaz, zwany dwutlenkiem węgla, ustawicznie tworzący się w naszym organizmie, ale w większych ilościach dlań szkodliwy. Następnie, człowiek przyjmuje różnorodne pokarmy, do których i wodę zaliczyć trzeba. Pokarmy te we wnętrzu naszego ciała ulegają przeróbce głębokiej, zwanej trawieniem. Części składowe pokarmu, które okażą się zdatne do zaspokojenia potrzeb organizmu, zostają przezeń użyte, reszta zaś, w postaci kału, musi być możliwie prędko nazewnątrz wydalona, gdyż dłuższe jej przebywanie we wnętrzu naszego ciała poważnie zagraża
zdrowiu.
Ale i te części pokarmu, które organizm wchłonął jako materjał dla zaspokojenia swych potrzeb, nie pozostają w nim na zawsze. O ile ciało nasze nie rośnie, nie tyje — słowem, o ile waga jego się nie zwiększa, to wszystek wchłonięty pokarm bywa wydalony nazewnątrz w krótkim czasie (zwykle w ciągu 24 godzin), coprawda w postaci bardzo zmienionej, gdyż w postaci moczu, wyżej wspomnianego dwutlenku węgla i t. d. Podczas tych głębokich zmian chemicznych, jakim pokarm ulega w organizmie, wyswobadzają się znaczne ilości energji, która zjawia się bądź w postaci ciepła — wszak ciało nasze jest zwykle o kilkanaście stopni cieplejsze od otoczenia, — bądź też zużyta zostaje na wykonanie jakiejś pracy, nie mogącej — jak nas uczy fizyka — powstać z niczego. Wreszcie człowiek przez całe życie wykonywa ruchy przeróżne, a impuls do nich czerpie ze swego otoczenia; ezuje on
wszelkie zmiany, zachodzące dokoła, i do nich zastosowuje swoje zachowanie się.
Żadnej z czynności powyższych nie można przerwać na czas dłuższy pod grozą zepsucia całości organizmu - pod grozą śmierci. To też ciało człowieka zdolnego do życia musi być tak zbudowane, żeby odpowiadało warunkom, wśród których wszystkie te zjawiska mogą się odbywać. Do pewnego stopnia można porównać budowę człowieka z fabryką, przerabiającą materjał surowy na złożony wytwór przemysłu; przemiany, którym materjał podlega, wykonywane są w pewnych do tego przeznaczonych i odpowiednio zbudowanych oddziałach fabryki. Jeżeli którykolwiek z tych oddziałów ulegnie zepsuciu, cała fabrykacja musi stanąć, o ile nie uda się pracy danego oddziału rozdzielić odrazu pomiędzy inne. W organizmie człowieka mamy również szereg oddziałów, zwanych organami, przeznaczonych do wykonania wspomnianych wyżej czynności.
Aby ogólnie zorjentować się w budowie człowieka, jako też w układzie organów, musimy przedewszystkiem uprzytomnić sobie, że na ciele naszem rozróżniamy głowę, szyję, tułów i dwie pary kończyn, t. j. ręce i nogi. Powierzchnię ciała całego pokrywa skóra wraz z takiemi utworami skórnemi, jak włosy, paznokcie i t. d. Pod skórą mamy silnie rozwiniętą warstwę mięśni, które, będąc obdarzone zdolnością. kurczenia się, mogą wprawiać w ruch całe ciało i poszczególne jego części. Mięśnie przyczepione są do kości, które tworzą szkiełet, będący niejako rusztowaniem dla całego organizmu ludzkiego. Na powierzchni wreszcie ciała mamy rozsiane organa zmysłów (oko, ucho i t. p.), zapomocą których jesteśmy powiadamiani o różnych zmianach, zachodzących w naszem otoczeniu. Wiadomości te poprzez nerwy zostają przesyłane do układu nerwowego centralnego, składającego się z mózgu, leżącego w tylnej górnej części głowy, i z rdzenia pacierzowego, umieszczonego we wnętrzu kręgosłupa, t. j. utworu kostnego, ciągnącego się wzdłuż tylnej części tułowia, po środkowej jego linji. Z układu nerwowego centralnego pod wpływem wrażeń zmysłowych wysyłane zostają do różnych części ciała odpowiednie impulsy, regulujące czynności tych organów; najbardziej znane są impulsy, wysyłane do mięśni i wywołujące ich ruchy.
We wnętrzu tułowia mamy obszerną jamę ciała (coelom), którą poprzeczna mięśniowa przegroda - przepona (diaphragma) dzieli na dwie części, na jamę piersiową i jamę brzuszną. We wnętrzu jamy ciała leży większość organów, służących sprawie odżywiania. Do nich należy przewód pokarmowy, będący rurką z obu końców otwartą,
wielokrotnie pozginaną i w kilku miejscach rozszerzoną. Przedni jej otwór nosi nazwę ust i leży na głowie; następnie przewód pokarmowy wchodzi do jamy piersiowej, przebija przeponę, wypełnia swe-mi zwojami znaczną część jamy brzusznej i otwiera się nazewnątrz otworem odbytowym. W ścisłym związku z przewodem pokarmowym pozostaje cały szereg organów, jako to: ślinianki, wątroba, trzustka — które wydzielają soki trawienne, t. j. ciecze, wywołujące zmiany chemiczne w przyjętych pokarmach. Jako organa oddechowe, służą płuca, leżące w jamie piersiowej po obu jej bokach. Powietrze wchodzi do płuc, względnie wychodzi z nich przez nos, gardziel, tchawicę, która w górnej części tworzy krtań, a zaraz po wejściu do jamy piersiowej rozgałęzia się na dwa oskrzela — prawe i lewe, dążące do odpowiedniego płuca. W krtani znajdujemy struny głosowe, organa służące do wydawania dźwięków. We wnętrzu jamy brzusznej położone są organa wydalnicze; składają się one z dwóch nerek, leżących po bokach kręgosłupa; mocz, wyprodukowany przez nie, ścieka przez dwa moczowody do pęcherza moczowego, umieszczonego w dolnej części jamy brzusznej, skąd od czasu do czasu przez cewkę moczową wydalany jest nazewnątrz. Wreszcie funkcję pomocniczą przy wszystkich czynnościach powyższych spełnia krew. Jest to ciecz czerwona, składająca się z ciekłego, prawie bezbarwnego osocza i zawieszonej w niem olbrzymiej ilości ciałek; krew znajduje się zawsze wewnątrz układu rur, zwanych naczyniami, rozgałęzionych obficie we wszystkich zakątkach organizmu. Krew przeznaczona jest do roznoszenia po całym organizmie tlenu, pobranego w płucach, i pokarmów, zdobytych w przewodzie pokarmowym; z drugiej strony zabiera ona z różnych organów substancje w nich wyprodukowane, a już dla nich niepotrzebne, nawet szkodliwe, i niesie je do organów wydalniczych. Ażeby spełnić te wszystkie czynności, krew musi znajdować się w ruchu ustawicznym, musi opływać cały organizm; to krążenie krwi wywołane jest przez serce, leżące w jamie piersiowej, które jak pompa tłocząca pobiera krew z jednych naczyń i wtłacza ją do innych. Ruchy serca można łatwo wyczuć, przykładając rękę do lewej połowy piersi. Wreszcie cały organizm jest niejako przesiąknięty cieczą swoistą, t. zw. limfą, która służy za pośrednika między krwią a składowemi żywemi częściami organów. Z limfy bezpośrednio czerpią one pokarm, do limfy oddają niepotrzebne produkty swej działalności.
Budowa taka, jakiej szkic pobieżny i schematyczny widzieliśmy wyżej, nie jest właściwa człowiekowi od pierwszej chwili jego istnie-
nia. Początek każdego człowieka, jak wogóle wszystkich prawie istot, stanowi jajko (fig. 1 A), które u człowieka jest bardzo małe, ledwie dostrzegalne okiem nieuzbrojonem, gdyż jest to kula mająca 0,2 mm. średnicy. W jajku możemy z pomocą mikroskopu rozróżnić
masę centralną, zwaną jądrem (nucleus), oraz substancję otaczającą jądro, którą zowiemy protoplazmą. Utwór taki, składający się z dwóch powyżej wymienionych części, nosi nazwę komórki. Początek rozwoju jajka, to jest początek procesów, które mają wytworzyć człowieka, polega na tem, że komórka jajowa dzieli się na dwie części; zjawisko to odbywa się w sposób bardzo złożony, który widzimy na
fig. 2. Przedewszystkiem jądro podlega głębokim i bardzo charakterystycznym przemianom, noszącym nazwę karjokinezy. Podczas niej substancja dla jądra charakterystyczna i zwana chromatyną, rozrzucona zwykle po całem jądrze, zbiera się w postaci nici wielokrotnie zwiniętej (fig. 2A) — otrzymujemy tak zwane stadjum kłębka. Potem owa nić chromatynowa rozpada się na kilka, kilkanaście lub kilkadziesiąt utworów, zwanych chromozomami, często posiadających kształt litery v. Na figurze 2-ej B widzimy cztery takie chromozomy; ilość ich dla każdego gatunku bywa stała, u człowieka mamy ich 24. Jednocześnie w komórce tworzy się inna figura — jakgdyby dwa słońca promieniste,
połączone z sobą niteczkami, których układ ma wygląd wrzeciona. Chromozomy grupują się w środku wrzeciona, tworząc gwiazdę macierzystą. Potem chromozomy się przepoławiają wzdłuż i połówki się rozchodzą, przesuwając się ku biegunom wrzeciona (fig. 2 D). Jednocześnie i protoplazmą zaczyna się dzielić na dwie części. Na figurze 2 E plazma już jest rozdzielona, wrzeciono znikło, promieniowanie biegunowe słabe, chromatyną obydwóch jąder siostrzanych przyjęła wygląd kłębka, a w chwilę potem (F) widzimy już dwie komórki i dwa jądra w stanie spoczynku.
Następnie każda z tych komórek dzieli się znów na dwie, które po chwili dzielą się dalej i t. d. W ten sposób z jajka jednokomórkowego powstaje zarodek, składający się początkowo z wielu komórek (fig. 1 A, B, C, D,) jednakowych. Dalej komórki zaczynają się
rtdf ZcLT SP0SÓb" " P0WStaJą Z3CZątkl 0^6- d^osłego zwierzęca. Jednoczesne sam wygląd komórek ulega zmianom Poczat kowo wszystkie one spełniały czynności jednakowe, tte, i pod
wzglądem swej budowy niczem się jedne od drugich nie różniły ale ta ednorodnosc znika wkrótce. Komórki, które wchodzą w skłl
S tTTt SilrÓŻmĆ ^ tyCh" C0 ł- ^tlolyX wenny t. d. Początkowo wszystkie komórki przylegają bezpośrednio
jedna do drugiej - w następstwie tworzą się pomiędzy niemi przestrzenie, wypełnione substancjami międzykomórkowemu Pomimo jednak wszystkich tych zmian łatwo stwierdzić można ze każdy organ, każda część organizmu składa się z komórek, posiadających jądro i protoplazmę Co więcej, wszystkie czynności człowieka równie jak innych zwierząt, są w znacznej mierze sumą czynności komórek, wchodzących w skład naszego organizmu. Komórki, spełniające jednakowe czynności i jednakową mające budowę, łączą się zwykle razem, tworząc t. zw. tkanki. Zwykle rozróżniamy następujące rodzaje tkanek:
1) tkanka nabłonkowa (fig. 3 A, B, C, F), okrywająca ciało z powierzchni i wyścielająca wszystkie jamy; komórki tu przylegają bezpośrednio jedna do drugiej; 2) tkanki łączne (fig. 3 F i fig. 4), służące do powiązania różnych części organizmu i do wypełnienia luk między niemi; 3) tkanka mięśniowa (fig. 3 D oraz fig. 37 i 38); 4) tkanka nerwowa. Z budową tych tkanek poznamy się w miejscach odpowiednich. Dużo mamy już danych przemawiających za tem, że wspomniane wyżej chromozomy są przenośnikami cech dziedzicznych organizmu. Każdej właściwości człowieka czy zwierzęcia odpowiada jakiś, bliżej co do istoty swej nieznany, czynnik, który właśnie wytwarza czy powoduje daną cechę. Jeżeli naprzykład jeden człowiek posiada włosy jasne, a drugi ciemne, to znaczy, że pierwszy posiada czynnik włosów jasnych, drugi włosów ciemnych. Czynniki te są właśnie zawarte w chro-mozomach, połowa których pochodzi od ojca i połowa od matki. Dzięki temu potomek posiada zawsze cechy upodabniające go do obojga rodziców. Ostateczne ukształtowanie organizmu jest wypadkową tych wrodzonych tendencyj, czy czynników i warunków zewnętrznych życia. Zwierzę posiadające np. skłonność wrodzoną do wytwarzania tłuszczu, może go w rzeczywistości nie wytworzyć, jeżeli nie dostanie odpowiedniego pokarmu i t. p. Właściwości organizmu nabyte dzięki warunkom bytu zdaje się na potomstwo nie przechodzą, dziedzicznie przekazać można tylko czynniki wrodzone.




Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.


ZOBACZ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

ZOBACZ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT


NIE ODWOŁUJĘ OFERT, PROSZĘ POWAŻNIE PODCHODZIĆ DO LICYTACJI