Przedmiotem prezentowanego opracowania jest opis systemu słowotwórczego przymiotników pierwszych wieków polszczyzny pisanej (od XII do XV w.). Autorka realizowała następujący wzorzec opisu: dane ilościowe; charakterystyka podstaw słowotwórczych; znaczenia kategorialne derywatów; współfunkcjonowanie z innymi formantami; frekwencja; funkcje składniowe; odniesienie do współczesności.
Nasuwają się następujące wnioski:
W zakresie derywacji sufiksalnej nie zaobserwowano zasadniczych przemian, chociaż można zauważyć zmieniające się relacje ilościowe między klasami. Nowych sufiksów jest niewiele, natomiast rozbudowana jest derywacja prefiksalna, głównie za sprawą pożyczek obcych (anty-, arcy-, ir-, in-, pre-).
Krystalizacji ulegają niektóre funkcje formantów (np. -awy, -aty, -owaty, -ły, derywacja paradygmatyczna), ale jednocześnie inne wykładniki tracą swą wyrazistość znaczeniową, przykładowo zaciera się dawna funkcja materiałowa derywatów na -any, uszczupleniu ulegają derywaty dzierżawcze na -owy.
Wykształcił się repertuar morfemowych środków sygnalizujących słaby stopień natężenia cechy.
Dzięki obcym elementom rozszerza się wachlarz sensów wyrażanych formantami, np. relacje temporalne (post-, neo-, pra-), przychylny stosunek do czegoś (pro-), przeciwieństwo, przeciwstawienie (anty-).
W ciągu wieków polszczyzna wykształciła repertuar morfemowych środków sygnalizujących słaby stopień natężenia cechy. Rozbudowała też repertuar formantów mających jednocześnie zdolność sygnalizowania wartościowania cechy (-uśki, -utki, -uchny, -eńki, -usi).
Morfemy prze-, ale także: super-, ekstra-, arcy-, mogą wiązać się z podstawami o wartości dodatniej.
Zauważalne są też przemiany klasy przymiotników odprzymiotnikowych. Pewne formacje giną, zacieśnia się użycie intensyfikującego prefiksu prze-, pojawiają się nowe przedrostki o obcej proweniencji; rozrasta się klasa ekspresywnych formantów -utki, -uśki,
-uteńki, -uczki, -uchny; krystalizuje się funkcja sufiksu -awy.
Uzyskane dane zostały porównane z derywacją przymiotników współczesnej polszczyzny. W ten sposób ukazano ewolucję staropolskich derywatów perspektywy współczesnego języka polskiego.
Uwaga
Książka posiada niewielkie zagięcie tylnej okładki (narożnik) dlatego sprzedaję ja w niższej cenie
Liczba stron: 212