SpongeBob and Friends: Battle for Volcano Island to kolejna odsłona cieszącej się dużą popularnością serii produktów. Podobnie jak w przypadku poprzednich tytułów z tego cyklu, jest to niezbyt skomplikowana zręcznościówka, stworzona w głównej mierze z myślą o młodszych sympatykach gier komputerowych.

Zabawa ponownie oscyluje w postaci tytułowego SpongeBoba, czyli sympatycznej gąbki, doskonale znanej z kreskówek Nickelodeon. W grze pojawiają się także inne postaci znane z seriali animowanych emitowanych przez tę stację. Mowa tu między innymi o Dannym Phantomie, Timmym Turnerze, Patricku Star, czy Sandym Cheeku. Drużyna bohaterów tym razem musi przyczynić się do pokonania złej kreatury, znanej jako Mawgu. Stwór ten zagraża bezpieczeństwu tytułowej Wyspy Wulkanu, którą należy uchronić przed nadciągającą zagładą.

Zabawa opiera się w głównej mierze na konieczności eliminowania napotykanych przeciwników. Są to słudzy wspomnianego wyżej Mawgu. Do pokonywania wrogów wykorzystuje się bogaty wachlarz dostępnych ciosów. Opisywana gra ma także do zaoferowania prosty system combosów, czyli kombinacji uderzeń. Pozwala to na łączenie ciosów w bardziej złożone łańcuchy, celem zadania wrogom poważniejszych obrażeń. W nagrodę za kolejne osiągnięcia odblokowuje się bonusowe poziomy oraz ciekawe kostiumy. Możliwe też jest podnoszenie przedmiotów i power-upów, dzięki którym główni bohaterowie tymczasowo nagradzani zostają nowymi ciosami oraz umiejętnościami.

Wszystkie poziomy rozgrywają się na tropikalnej wyspie, w centrum której znajduje się potężny wulkan. Obiekt ten pojawia się oczywiście w kilku misjach gry. Nie zabrakło też jednak poziomów rozgrywanych na plaży, czy w gęstej dżungli. Przebieg rozgrywki jest jednak bardzo liniowy. Do celu niemal zawsze prowadzi tylko jedna ścieżka. W zależności od własnych preferencji, bawić można się w pojedynkę, bądź też zaprosić do rozgrywki drugą osobę. Uaktywnia się wtedy tryb kooperacji. Istotne jest to, iż drugi gracz może w dowolnym momencie wyjść z rozgrywki, a na jego miejsce automatycznie wskoczy pomocnik kontrolowany przez sztuczną inteligencję.

Oprawa wizualna na każdej z docelowych konsol prezentuje się nieco inaczej. Wersje na PS2 i Gamecube’a oferują pełen trójwymiar. W edycjach przeznaczonych na kieszonkowe konsole firmy Nintendo (GBA i DS) akcję obserwuje się natomiast z boku, przemieszczając w stronę jednej z bocznych krawędzi ekranu.