Spór o nierozerwalność małżeństwa. Analiza filozoficzna

Marek Czachorowski

Lublin 2009

s. 383

SPIS TREŚCI:
WSTĘP

Rozdział pierwszy
MIŁOŚĆ MAŁŻEŃSKA A OBIEKTYWNA RZECZYWISTOŚĆ

I. Obiektywizm w pojmowaniu relacji erotycznej
1. Eros w polu prawdy
2. Relacja małżeńska "w służbie natury"
3. Prokreacyjny sens małżeństwa
4. Małżeństwo jako "wzajemna pomoc" a miłość jako "dar osoby dla osoby"
II. Subiektywizacja relacji erotycznej
1. Eros poza prawdą
2. Redukcja do pożądania seksualnego
3. Pożądanie a zakochanie
4. Poddanie przeżyć erotycznych innym przeżyciom
III. Etyka a zasada realizmu
1. Obowiązek respektowania obiektywnej rzeczywistości
2. Nowożytny projekt reformy etyki
3. Pomiędzy utylitaryzmem a decyzjonizmem
4. Zmiana koncepcji nauki i filozofii
IV. Konkluzje normatywne: nieodwołalność daru osoby dla osoby
a przemijalność przeżyć erotycznych
1. Zmienność i przemijalność przeżyć erotycznych
2. Dobro potomstwa a przeżycia
3. Respektowanie obiektywnej rzeczywistości a trwałość małżeńskiej relacji
4. Dobro potomstwa a nierozerwalność małżeństwa
5. "Wzajemna pomoc" jako całkowity i nieodwołalny dar osoby dla osoby


Rozdział drugi
PRZEDMIOT MIŁOŚCI: DOBRO OGÓŁU A DOBRO OSOBY LUDZKIEJ

I. "Wspólnota kobiet" a przyjaźń
1. Odmiany rozwiązania Platona
2. Arystotelesowa krytyka
II. Subiektywizacja relacji erotycznej a prymat dobra ogółu
1. Przedmiot pożądania i zakochania
2.Małżeństwo a dobro ogółu
3. Prokreacja: dobro gatunku a dobro dziecka
III. Etyka a prymat dobra ogółu nad dobrem osoby
1. Etyka Kartezjusza a instrumentalne traktowanie osoby wobec społecznego dobra
2. Utylitaryzm a "poświęcalność" osoby dla społeczeństwa
3. Decyzjonizm a nieinstrumentalne dobro osoby
IV. Konkluzje normatywne: nieinstrumentalna wartość osoby ludzkiej a dobro społeczne


Rozdział trzeci
MIŁOŚĆ EROTYCZNA A ŻYCZLIWOŚĆ

I. Troska o dobro samego podmiotu
1. Relacja erotyczna jako forma egoizmu
2. Subiektywizacja relacji erotycznej a egoizm
II. Troska o dobro adresata relacji erotycznej
1. Życzliwość przyjaźni a "dar osoby dla osoby"
2. Nowożytne postulaty życzliwości w relacji erotycznej
III. Etyka klasyczna i nowożytna a postulat życzliwości
1. Wymaganie "przyjaznego" odniesienia do innych
2. Postulat bezinteresowności w nowożytnej etyce
IV. Konkluzje normatywne: bezinteresowność a nieodwołalność daru osoby dla osoby
1. Stanowiska egoistyczne
2. Stanowiska nieegoistyczne


Rozdział czwarty
MIŁOŚĆ EROTYCZNA A SPRAWCZOŚĆ OSOBY

I. Miejsce rozumu i woli w miłości
1. Miłość jako "dzianie się"
2. Miłość jako kierowanie się poznaną prawdą
II. Rola rozumu praktycznego według etyki nowożytnej i klasycznej
2. Nowożytny decyzjonizm a rozum
3. Klasyczna koncepcja rozumu praktycznego
III. Wola a etyka klasyczna i nowożytna
1. Sprawczość osoby a moralność
2. Zapoznanie woli w filozofii nowożytnej
IV. Klasyczna a nowożytna koncepcja uczuć
1. Klasyczna koncepcja uczuć
2. Kartezjańska rewolucja w pojmowaniu uczuć
V. Konkluzje normatywne: odpowiedzialność za dar osoby dla osoby


Rozdział piąty
ROZWÓD A RÓWNOŚĆ MAŁŻONKÓW

I. Nierówność aksjologiczna pomiędzy kobietą i mężczyzną
II. Równość kobiety i mężczyzny
III. Małżeństwo jako przyjaźń "nierównych"
1. "Nierówność" małżonków a obiektywny fundament małżeństwa
2. "Nierówność" małżonków w służbie przyjemności
3. Odmienność płciowa jako element osoby ludzkiej
IV. Konkluzje normatywne: dar osoby dla osoby a komplementarność mężczyzny i kobiety

ZAKOŃCZENIE

BIBLIOGRAFIA
SUMMARY
INDEKS OSÓB