To pierwsza z dwóch książek autora o Sokratesie, jednym z najbardziej znanych filozofów starożytnych. Według analiz autora opisy Sokratesa przez starożytnych (Platon, Ksenofont, Arystofanes, Polikrates, Arystoksenos) są w znacznej mierze tworami ich wyobraźni. O samym Sokratesie nie wiemy nic pewnego, ponieważ sam niczego nie napisał. Ze starożytnych tekstów o nim wyłania się obraz człowieka zainteresowanego nie tylko filozofią, ale także praktykami religijno-magicznymi. To postać mistagoga, hierofanty inicjującego uczniów w misteria i ezoterykę: Sokrates ucztujący, medytujący i czczący bogów, nauczający i „boski”. Dla Greków tamtych czasów te obrazy stanowiły organiczną jedność.
Spis treści:
Słowo wstępne Część pierwsza: Sokrates − kwestie najczęściej dyskutowane Rozdział 1: Źródła na temat Sokratesa 1.1. Wątpliwości co do charakteru materiału źródłowego i próby ich wyjaśnienia 1.2. Sokrates Platona 1.3. Sokrates Arystofanesa 1.4. Sokrates Ksenofonta 1.5. Sokrates Arystotelesa 1.6. Inne źródła na temat Sokratesa 1.7. Próby pogodzenia sprzeczności między źródłami 1.8. Wnioski Rozdział 2: Procesy z oskarżenia o przestępstwo przeciw religii w Atenach w V i IV wieku p.n.e. Rozdział 3: Proces Sokratesa 3.1. Podstawy prawne oskarżenia i skazania Sokratesa 3.2. Oskarżyciele Sokratesa 3.3. Przyczyny procesu Sokratesa 3.4. Czy Sokrates był winien stawianych mu zarzutów 3.5. Postawa Sokratesa przed sądem: wyniosłość, słuszna duma, ironia czy szczerość i obrona własnego wizerunku 3.6. Z jakich powodów Sokrates pragnął śmierci 3.7. Paradoksalne podejście Sokratesa do śmierci 3.8. Dlaczego Sokrates nie uciekł z celi śmierci 3.9. Opis śmierci Sokratesa 3.10. Wnioski Rozdział 4: Daimonion Sokratesa 4.1. Bogowie i daimony 4.2. Daimōn tradycji a Daimonion Sokratesa 4.3. Czym jest Daimonion 4.4. Daimonion jako przejaw irracjonalnych tendencji (nie)świadomości Sokratesa 4.5. Daimonion jako głos boga 4.6. Jeśli Daimonion był bogiem, to czy tym bogiem był Apollon 4.7. Daimonion jako rozum albo mózg 4.8. Irracjonalny głos a racjonalna refleksja 4.9. Sokrates jako „człowiek demoniczny” 4.10. Daimonion a szaleństwo 4.11. Daimonion jako oznaka związku Sokratesa z tradycją magiczną 4.12. Głos wewnętrzny innych ludzi 4.13. Wnioski Rozdział 5: Wyrocznia Chajrefonta o Sokratesie Rozdział 6: Sokrates jako sofista 6.1. Etymologie: filozofowie, mędrcy i sofiści 6.2. Kim byli sofiści 6.3. Sokrates jako sofista w Chmurach 6.4. Magia i tricksteryzm sofistów 6.5. Krytyka sofistów u autorów z IV wieku p.n.e. 6.6. Krytyka sofistycznych metod Sokratesa u autorów nowożytnych 6.7. Czy Sokrates był sofistą Rozdział 7: Sokrates rewolucjonista. Między sceptycyzmem, racjonalizmem a nową teologią 7.1. Sceptycyzm Sokratesa 7.2. Sokrates — racjonalista czy teista 7.3. Rewolucja Sokratesa: utożsamienie religii z filozofią 7.4. Wnioski Rozdział 8: Sokrates a pederastia antyczna 8.1. Problemy terminologiczne 8.2. Społeczne znaczenie pederastii 8.3. Prawne aspekty homoseksualizmu w Grecji 8.4. Homoseksualizm u autorów greckich od Platona do Plutarcha 8.5. Foucault i inni autorzy współcześni o pederastii i (homo)seksualizmie Greków 8.6. Sokrates sanctus pederasta! 8.7. Wnioski Część druga: Sokrates a grecka tradycja religijno-magiczna Rozdział 9: Sokrates Platona: między magią a ironią 9.1. Czym jest ironia 9.2. Czy Sokrates w ogóle posługiwał się ironią 9.3. Sokrates jest magiem, a nie ironistą: Fragmenty Menona (80AB), Charmidesa (155E–156A) i Uczty (215D–216B) nie są ironiczne Rozdział 10: Sokrates a greckie stowarzyszenia religijne 10.1. Orfizm a pitagoreizm 10.2. Sokrates Arystofanesa i Platona: orfik czy pitagorejczyk 10.3. Thiasos i sympozjon 10.4. Czy Sokrates stał na czele prywatnego stowarzyszenia religijnego 10.5. Czy Akademia Platona była religijnym thiasos i jakie to ma znaczenie dla sprawy Sokratesa Rozdział 11: Sokrates w kręgu twórców nowych ruchów religijnych 11.1. Czy Sokrates był nauczycielem 11.2. Sokrates jako mistrz duchowy (guru) 11.3. Sokrates jako antyguru 11.4. Sokrates w kręgu twórców i reformatorów religii 11.5. Sokrates a Jezus 11.6. Sokrates a nowe ruchy religijne 11.7. Analogie między Sokratesem a twórcami nowych ruchów religijnych 11.8. Sokrates a Radżniś 11.9. Wnioski Rozdział 12: Sokrates a reinkarnacja i medytacja 12.1. Pochodzenie greckiej nauki o reinkarnacji 12.2. Platon a reinkarnacja i prawo karmy 12.3. Sokrates a buddyzm 12.4. Quasi-indyjskie praktyki medytacyjne Pitagorasa i Empedoklesa 12.5. Sokratesa asceza, medytacja, odmienne stany świadomości i moce psychiczne 12.6. Medytacja nad śmiercią: ćwiczenie filozoficzne czy praktyka jogiczna 12.7. Wnioski Rozdział 13: Sokrates między charyzmą, sugestią a hipnozą 13.1. Co to jest hipnoza 13.2. Sugestia, autosugestia i inne hipnopodobne metody 13.3. Hipnoza i metody pokrewne a praktyki religijne typu szamańskiego 13.4. Sokrates: charyzma, sugestia i hipnoza jako formy wywierania wpływu na innych Zakończenie Aneks Datacja cytowanych autorów starożytnych Wykaz skrótów Bibliografia tekstów cytowanych Indeks osobowo-rzeczowy Informacja o Autorze
|