Książka Macieja Tramera dotyczy zjawisk najczęściej traktowanych przez literaturoznawców jako marginalne. W sześciu powiązanych tematycznie, jednak całkowicie samodzielnych, rozdziałach uwaga badacza koncentruje się na zagadnieniach skandalu, wstydu, wstydliwości. „Skandal i prowokacja” to opowieść o „nieobliczalności” skandalu i niespełnionej oburzeniem, zaprojektowanej przez jednego z warszawskich futurystów prowokacji. Rozdział „Wokół pornografii (dygresje dwie i pół)” jest przeglądem dwudziestowiecznych definicji zjawiska (skandalu), w rzeczywistości sprowadzonego do oburzenia wywołanego erotycznym repertuarem literackich prezentacji. „Sprawa Zegadłowicza” jest próbą dokładnej analizy najskuteczniejszej w literaturze polskiej prowokacji i najgłośniejszego jak dotąd skandalu, jakim były „Zmory”. Ostatnie dwa rozdziały zostały poświęcone wstydowi i wstydliwości – zjawiskom, z jednej strony, określającym ramę (najczęściej obyczajową) każdej wypowiedzi, z drugiej strony – zjawiskom należącym do najistotniejszych czynników organizujących poetycką wrażliwość.
Spis treści
Waga, która nie ciąży I 7
Skandalon - scandalum - skandal
Wywoływanie I 15
Słowo „pułapka"I 22
Salon I 28
A jak to się przekłada na literaturę? I 31
Skandal i prowokacja
Wokół Pissuarów Anatola Sterna I 39
Obok pornografii (dygresje dwie i pół)
Twarzowo i nago I 59 Kapralskim wzorem I 65
Coś państwu pokażę... I 75
Zegadłowiczowskie teorie i praktyki
Premiera Zmór - teoria spiskowa I 83
Koniec Motorów - spisek bez teorii I 104
Jak się wstydzić
Impresja metakrytyczna I 125
Lewy profil Juliana Tuwima
Demonologia czy dermatologia? I 139
Za plecami szofera I 147
Przyjemności nadwrażliwości I 154
„trafiony zresztą co do joty"I 158
Nota bibliograficzna I 165
Indeks osobowy I 167
Summary I 173
Resume I 175