Dlaczego masło raz nazywa się „masło karite” a raz „masło shea”? Odpowiedź jest prosta – shea to nazwa angielska, natomiast „karite” to nazwa francuska – w kosmetyce przyjęły się obydwie. Karite oznacza „drzewo życia” – nazwa ta odnosi się do dobroczynnych właściwości leczniczych drzewa shea. Z czego robi się masło shea? Masło shea przygotowuje się z nasion/orzechów drzewa Vitellara paradoxa, które rośnie w Afryce – po polsku to drzewo nazywane jest masłoszem. Region, gdzie rosną drzewa shea jest nazywany w literaturze „pasem shea” – drzewo karite występuje też poza pasem shea: rośnie łącznie w 19 afrykańskich krajach. Masło karite – historia. Pierwsza wzmianka o maśle shea pochodzi z XIV wieku – opisał go słynny arabski podróżnik Ibn Battuta. Ibn Battuta odbył zadziwiające podróże, nawet dla współczesnych: przebył drogę z Maroko aż do Chin (i z powrotem! przeżył!), odwiedził też znaczną część Afryki. Zostawił po swojej podróży nie tylko kronikę „Osobliwości miast i dziwy podróży”, która ma dla badaczy historii olbrzymią wartość (Ibn Battuta bardzo interesował się zwyczajami ludów u których przebywał i chętnie je opisywał – co nie było w tamtych czasach oczywiste), ale także zostawił za sobą kilka żon (pojętych w różnych krajach), niewolnic i dzieci. Wracając do masła shea: Ibn Battuta otrzymał od króla, jako powitalny prezent, trzy bochenki chleba i kawałek wołowiny smażonej w maśle shea (swoją drogą, dla naszego podróżnika ten lichy prezent był obraźliwy). Battuta opisuje także rodzaj placuszków z fasoli, który był smażony na maśle shea: uważał, że są one szkodliwe dla białego człowieka (za którego, jako marokańczyk, się uważał) [Hamdun & King, Ibn Battuta in Black Africa, p. 40.] Europejczycy odkryli drzewo shea dopiero w XVIII wieku, zaś w XIX zostało ostatecznie sklasyfikowane botanicznie – do naszych czasów trzykrotnie zmieniano nazwę botaniczną – obowiązująca teraz to Vitellara paradoxa:) Odkrywcą drzewa shea dla Europejczyków był Mungo Park, stąd jedna z wcześniejszych nazw botanicznych drzewa Butyrospermum parkii – do tej pory masło shea jako surowiec oznacza się na jego cześć właśnie jako Butyrospermum parkii (po polsku: Masłosz Parka). Park w swoich dziennika z podróży opisał szereg zastosowań dla masła shea, zauważył również, że jest ono produktem pobudzającym handel wśród lokalnych plemion – wtedy sprzedawano shea głównie jako olej opałowy i zbierano je ze stanu naturalnego. Współcześnie zapotrzebowanie na karite ciągle rośnie ze względu na jego właściwości kosmetyczne: wiele krajów afrykańskich zastanawia się, w jaki sposób polepszyć kondyjcę swojej gospodarki poprzez sprzedaż tego surowca naturalnego. Współcześnie shea również pozyskuje się ze stanu naturalnego, robią to głównie kobiety: być może dlatego jest to też w pewien sposób modny produkt. Wiecie, pomagamy kobietom, z małych afrykańskich wiosek, pozyskiwać kosmetyczny surowiec z dziko rosnących drzew. Brzmi dobrze! Właściwości fizyczne masła shea: Shea-Butter-440x333 Kolor i zapach: jak wspomniałam wcześniej, masło może różnić się kolorem i zapachem, Zapach świeżego masła jest „orzechowy”, zazwyczaj im świeższe tym bardziej intensywny. Masło rafinowane nie ma zapachu, masło surowe zazwyczaj pachnie orzechowo i czasem lekko „dymnie”, ponieważ orzechy karite są prażone. Przechowywanie masła karite: masło karite się nie psuje,, natomiast jego lecznicze właściwości utrzymują się przez około rok lub półtorej. Później też można je używać, jednak nie będą działać tak jak trzeba. Nie ma potrzeby przechowywania go w lodówce, przechowujemy je jednak w suchym i ciemnym miejscu. Tekstura: naturalne masło shea ma półpłynną konsystencję, staje się gładkie w temperaturze około 35 stopni, jest bardzo delikatne – z wiekiem lekko twardnieje, ale po roztarciu nadal jest gładkie. Właściwości kosmetyczne masła shea. Masło shea ma przede wszystkim właściwości nawilżające. Dzięki antyoksydantom opóźnia procesy starzenia się skóry (i są na to artykuły i publikacje;)), posiada rówież właściwości wspomagające gojenie się blizn oraz jest lekkim filtrem przeciwsłonecznym. Masło karite – masło shea. Skład i właściwości. Masła shea używała Kleopatra czy Makeda – słynna królowa Saby (Szeby). Na marginesie, znam bardzo ciekawą legendę o miłości królowej Makedy i króla Salomona (jest to jedna z nabardziej znanych etiopskich opowieści, mitów założycielskich), jednak zostawię ją sobie na inną sposobność:) Masło shea składa się między innymi z dużej ilości triterpenów, które mają właściwości anty UV-B, fitosteroli i witaminy A oraz E oraz antyoksydanty (okołlo 10 związków o tych właściwościach). Niestety, nie dotarłam do informacji jaki odpowiednik filtra przeciwsłonecznego ma karite. Ma bardzo mocne właściwości lecznicze (podobno deklasuje w tej dziedzinie masło kakaowe). Konsystencja masła zależy między innymi od zawartości kwasów tłuszczowych (masło składa się w ponad 85 – 9-0% z tego rodzaju kwasów). Dwa główne kwasy w maśle karite to kwas stearynowy oraz kwas oleinowy - mgoą występować w roślinie w różnych proporcjach stąd też masło shea może mieć różną konsystencję bardziej miękką lub bardziej twardą.