W polskiej publicystyce narodowej problematyka niemiecka występowała stosunkowo często. Szukając genezy endeckiej koncepcji granic u progu II Rzeczypospolitej trzeba wskazać myśl tego obozu z przełomu XIX i XX wieku. Jeden z czołowych publicystów tego okresu - Jan Ludwik Popławski - wskazywał w 1903 roku, że ''można sobie wyobrazić przyszłe państwo polskie bez znacznej jego części, ale bez Prus Zachodnich byłoby ono dziwotworem politycznym i ekonomicznym, niezdolnym do rozwoju, nawet do dłuższego życia. A Prus Zachodnich nie można utrzymać bez Prus Wschodnich, ten więc kraj za wszelką cenę musi być polskim''. Szczególną rolę w tych rozważaniach odgrywała Wielkopolska jako ''nasze gniazdo plemienne, kolebka naszej narodowości, nasza ojczyzna połańska''. W publicystyce narodowej niechęć do Niemców widoczna była bardzo wyraźnie, a tłumaczono ją tym, że Niemcy są ''największymi, odwiecznymi wrogami naszego ludu''. [...] Nic więc dziwnego, że również w wydanej w lutym 1946 roku w Londynie pracy Mariana Seydy (działacza narodowego, ministra spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej) sprawa stosunków polsko-niemieckich była tematem dość istotnym.Spis treściWPROWADZENIE (dr Norbert Wójtowicz)UWAGA WSTĘPNAPÓŁ WIEKU WALKI O GRANICĘ POLSKO–NIEMIECKĄ Aż do pierwszej wojny światowej W pierwszej wojnie Między pierwszą a drugą wojną W drugiej wojnie i po niejU ŹRODEŁ I PODSTAW POLSKIEGO RUCHU NARODOWEGO Realistyczne ujęcie dążenia do niepodległości Dwie zasady naczelne: narodowa i demokratyczna Zasadnicza linia rozwojowa polityki zewnętrznej Przesilenie w Lidze Narodowej Na przełomie dziejów Komitet Narodowy Polski w Paryżu Dwie koncepcje państwowe i dwie politykiJAK TO BYŁO NA DOTYCHCZASOWYCH ZACHODNICH ZIEMIACH POLSKI Szybkie tempo rozwoju i szeroki zakres wpływów Narodowej Demokracji Przyczyny polityczne i psychologiczne takiego rozwoju stosunków Wyraz uczuć i myśli społeczeństwaRZUT OKA NA PRZYSZŁOŚĆ „Prawica”? Stanowisko społeczne i gospodarcze Stanowisko w sprawach ustrojowych Stanowisko polityczneZAŁĄCZNIK — List Mariana Seydy z 8 marca 1946 roku do redakcji londyńskiego „Jutra Polski”ANEKSDokument nr 1Odezwa Komitetu Centralnego Ligi Narodowej informująca o przekształceniu Ligi Polskiej w Ligę Narodową. Warszawa, 8 grudnia 1899 roku.Dokument nr 2Uzasadnienie dołączone do notyfikacji rządom mocarstw sprzymierzonych powstania Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. Paryż, 28 sierpnia 1917 roku.Dokument nr 3Nota Delegacji Polskiej na konferencji pokojowej do Julesa Martina Cambona w sprawie granic zachodnich państwa polskiego. Paryż, 28 lutego 1919 roku.Dokument nr 4Wypowiedź Romana Dmowskiego w trakcie dyskusji na posiedzeniu Komitetu Narodowego Polskiego. Paryż, 2 marca 1919 roku.Dokument nr 5Program Związku Ludowo–Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa, 29 października 1919 roku.Dokument nr 6Deklaracja ideowa Obozu Wielkiej Polski. Poznań, 4 grudnia 1926 roku.Dokument nr 7Program Stronnictwa Narodowego. Warszawa, 7 października 1928 roku.Dokument nr 8Podziały w obozie narodowym u schyłku II Rzeczypospolitej — fragment pracy Jędrzeja Giertycha „O wyjście z kryzysu” (Warszawa 1938).Dokument nr 9Depesza ministra Mariana Seydy do Delegatury Rządu na Kraj w sprawie przyszłych zachodnich granic Polski. Londyn, 30 sierpnia 1943.Dokument nr 10Nota rządu polskiego przesłana do Anthony’ego Edena odnośnie stosunku Wielkiej Brytanii do nowych granic państwa polskiego. Londyn, 23 stycznia 1944.INDEKS NAZWISK