Serious Sam: Next Encounter w prostej linii kontynuuje jedną z najbardziej kolorowych, odmóżdżonych, aczkolwiek niesamowicie grywalnych pozycji, jaką niewątpliwie była pierwsza część Serious Sam, wydana na komputery osobiste i konsolę Microsoft Xbox. Wersję przeznaczoną dla PlayStation 2 i Nintendo GameCube stworzyło studio Climax, mające w swym dorobku m.in. grę rajdową Rally Fusion: Race of Champions. Wydawcą opisywanej pozycji jest firma Global Star Software.

Zaginiony statek-matka należący do rasy Sirian nieoczekiwanie rozpoczyna proces nadawania sygnału ratunkowego. Nie byłoby w tym nic dziwnego (w końcu rasa ta słynie z notorycznego wpadania w tarapaty), gdyby nie fakt, iż sygnał dociera na Ziemię z przeszłości. Jedyną osobistością zdolną zbadać i ewentualnie wyciąć w pień odkryte niebezpieczeństwo, jest Sam „Serious” Stone – ostatnio heros z kwadratową szczęką potrafiący unieść 10-lufowe działo 88 mm.

Programiści Climax przygotowali dla graczy czterdzieści zróżnicowanych poziomów, w których skład wchodzą takie perełki, jak m.in. feudalne Chiny, starożytny Egipt oraz baśniowa Atlantyda. Każda z lokacji została dosłownie zalana setkami wrogów, z czego kilka ich typów jest zupełną nowością dla serii. Wybiegające z każdego zakamarka hordy przeciwników wycinamy w pień przy pomocy dwunastu rodzajów broni palnej (np. uzi, dwururka, mini-gun, wyrzutnia rakiet oraz miotacz plazmy), a także niezawodnej piły spalinowej. Po raz pierwszy możemy również zasiąść za sterami trzech pojazdów (łódź podwodna, jeep oraz kombajn). Zdolnych graczy nie omijają nagrody – zręczne i szybkie usunięcie z pola widzenia kilkudziesięciu wrogów owocuje medalami, które możemy następnie wymienić na dodatkowe postaci oraz plansze przeznaczone do rozgrywki wieloosobowej (maks. 8 graczy jednocześnie). Ciekawym trybem, znacznie wydłużających żywotność Serious Sam: Next Encounter, jest opcja kooperacji przeznaczona dla dwóch osób. Przedzieranie się przez kampanię dla pojedynczego gracza, mając do pomocy siedzącego obok kolegę, nigdy nie było bardziej interesujące.

Rozgrywka przedstawiona została w nieco karykaturalnym, komiksowym stylu, świetnie komponującym się z przesadnym stylem bycia Sama. Główny bohater Serious Sam: Next Encounter dysponuje dziesiątkami odzywek trafnie podkreślających zdarzenia, które akurat miały bądź mają miejsce. W sytuacjach podwyższonego ryzyka naszych uszu dobiega mocna, wojenna muzyka.