Rozważania podejmowane są w oparciu o myśl krakowskiego psychiatry Antoniego Kępińskiego i koncentrują się głównie na pokazaniu zależności między szeroko rozumianą antropologią a psychologią śmierci. Przez analizę zawartych w twórczości Kępińskiego wątków tanatopsychologicznych i filozoficznych starano się pokazać jak bardzo myślenie o człowieku (na wielu różnych poziomach) związane jest z faktem jego śmiertelności.

Chociaż z roku na rok problematyka tanatopsychologiczna staje się coraz bardziej obecna w debacie społecznej i naukowej, to jednak zainteresowanie nią wciąż jest małe (szkoda, bo śmierć dotyczy każdego bez wyjątku). Niniejsza książka pozwala na poszerzenie wiedzy w tym temacie. Odwołanie się do pracy Kępińskiego uświadamia ponadto, że i w polskiej psychologii tematyka śmierci była podejmowana, wcześniej niż się wydaje, a polska nauka posiadała niebanalnego myśliciela.

Celem książki jest pokazanie aktualności problematyki tanatopsychologicznej, zarówno w podejściu do pacjentów (zwłaszcza terminalnie chorych) czy opiece hospicyjnej ale też w rozważaniach antropologicznych, i jakiejkolwiek innej próbie opisu kondycji człowieka w świecie. Drugim celem książki jest przedstawienie wspomnianych zależności na konkretnym przykładzie życia. Antoni Kępiński opisywał człowieka nie jako teoretyk, ale jako praktyk i najlepiej wiedział co w człowieku siedzi. Jego spostrzeżenia były przeniknięte osobistymi doświadczeniami, zwłaszcza wojennymi, wśród których jest i to najbardziej traumatyczne – obozy jenieckie i obóz koncentracyjny.

W pierwszym rozdziale przedstawiono główne problemy poruszane przez tanatopsychologię (postawy wobec śmierci, lęk przed śmiercią… etc). W drugim rozdziale przybliżono myśl Antoniego Kępińskiego ze szczególnym uwzględnieniem rozważa dotyczących śmierci. Trzeci rozdział pokazuje oryginalność myśli Kępińskiego, i rozważa możliwości pomocy ludziom umierającym, wolontariuszom czy żałobnikom.

Mimo, iż książka jest pracą naukową, problematyka jaką podejmuje może zainteresować nie tylko filozofów czy psychologów, ale też każdego człowieka zastanawiającego się nad swoim życiem i śmiertelnością.

WSTĘP

Rozdział 1

GŁÓWNE PROBLEMY TANATOPSYCHOLOGII

1.1. Postawy wobec śmierci

1.1.1. Pojęcie śmierci

1.1.2. Psychologiczny opis postaw wobec śmierci

1.1.3. Filozoficzna klasyfikacja postaw wobec śmierci

1.2. Zagadnienie lęku przed śmiercią

1.2.1. Lęk egzystencjalny

1.2.2. Lęk osobowościowy

1.2.3. Przykładowe badania

1.3. Opieka paliatywno-hospicyjna

1.3.1. Opieka holistyczna

1.3.2. Zagadnienie godności życia i umierania

1.3.3. Granice opieki paliatywnej

1.3.4. Pracownicy hospicjów i domów opieki

1.4. Problematyka żałoby

Rozdział 2

ANTONIEGO KĘPIŃSKIEGO KONCEPCJA ŚWIATA I CZŁOWIEKA

2.1. Główne założenia antropologiczne

2.1.1. Struktura i dynamika człowieka

2.1.2. Inspiracje filozoficzno-psychologiczne

2.2. Lęk przed śmiercią

2.2.1. Płaszczyzna biologiczna

2.2.2. Wymiar społeczny

2.2.3. Aspekty filozoficzne

2.3. Konteksty spotkania ze śmiercią

2.3.1. Starość

2.3.2. Choroby psychiczne

2.3.3. Rzeczywistość obozów koncentracyjnych

Rozdział 3

ORYGINALNOŚĆ MYŚLI ANTONIEGO KĘPIŃSKIEGO

3.1. Wielowymiarowość człowieka

3.1.1. Psychologia egzystencjalna i filozofia dialogu

3.1.2. Podejście transgresyjne

3.1.3. Kontekst dezintegracji pozytywnej

3.2. Człowiek wobec tajemnicy śmierci

3.2.1. Doświadczenie śmierci

3.2.2. Umiejętność spojrzenia w przyszłość

3.3. Próba oceny myśli Kępińskiego

3.3.1. Praktyczne implikacje koncepcji Kępińskiego

3.3.2. Dyskusyjność poglądów Kępińskiego

ZAKOŃCZENIE

BIBLIOGRAFIA