1. WPROWADZENIE I TERMINOLOGIA
Tąpania są zjawiskiem od dawna znanym górnikom, a badanie ich genezy i poszukiwanie skutecznej profilaktyki należy do tradycji polskiej nauki górniczej (Budryk, 1938; Sałustowicz, 1955; Filcek i inni, 1984; w tej ostatniej pozycji obszerna dyskusja definicji tąpań).
Prócz metod zapobiegawczych i ograniczających skutki tąpań, poszukiwane i badane są metody obserwujące stan górotworu, zdolne do ostrzegania przed grożącym niebezpieczeństwem (np. Neyman i inni, 1969; Obert, 1977; Dubiński, 1989). W sensie teoretycznym, za pomocą tych metod usiłuje się obserwować różnicę pomiędzy aktualnym a krytycznym stanem górotworu, czyli odległość od stanu spełniającego kryterium tąpania lub wstrząsu (np. Zorychta, 1984; Klęczek i inni, 1987; Dubiński, 1989; Nawrocki, 1990; Klęczek i Zorychta, 1991). Metody te nazywane są "metodami oceny stanu zagrożenia tąpaniami"(np. Cianciara i inni, 1988; Konopko i inni, 1989). W grupie tych metod znajdują się - między innymi - metody sejsmoakustyczne tj. metody uznające emisję akustyczną (sejsmoakustyczną) za podstawowe, choć niekoniecznie jedyne, źródło informacji.
W 1988 r. ukazała się monografia (Zuberek, 1988), podsumowująca stan sejsmoakustyki. Pozostaje ona w pełni aktualna i autor czuje się zwolniony z obowiązku podsumowania wiedzy w tej dziedzinie. Należy jednak nadmienić, że od tego czasu ukazały się materiały czwartej Konferencji (Hardy, 1989) i odbyła się piąta Konferencja "On Acoustic Emission/Microseismic Activity in Geologie Structures and Materials"w cyklu (Hardy i Leighton, 1977; 1980; 1984). Systematycznie ukazuje się też periodyk "Journal of Acoustic Emission". W Polsce odbyły się już trzy "Szkoły Geofizyki Górniczej", z których trzecia poświęcona była wyłącznie sejsmoakustyce, wydane też zostały pod redakcją J. Ranachowskiego prace zbiorowe (Ranachowski, 1989; 1991).
W chwili obecnej w górnictwie polskim znalazły szersze zastosowanie dwie sejsmoakustyczne metody oceny zagrożenia tąpaniami - metoda ciągłej, biernej obserwacji (zwana dalej metodą bierną) oraz metoda aktywna, znana pod skrótowymi nazwami WAS i RMS, celowo i w ściśle określony sposób prowokująca odpowiedź górotworu.
Metoda bierna, w teorii najlepiej rokująca ze względu na ciągłość obserwacji, wciąż nie może uporać się z trudnościami wynikającymi z konieczności działania w warunkach ruchu kopalni, oraz z rozciągłości obszaru obserwacji. Jako istotny postęp w tej metodzie odnotować trzeba próbę formalnej estymacji ryzyka (Cianciara i inni, 1991; Cianciara i Cianciara, 1994), która z racji swych teoretycznych podstaw ma poważne znaczenie. Rozwój metody aktywnej - która jest przedmiotem tej pracy - przyczynić się może do dalszego rozwoju metody biernej, gdyż obie metody badają te same procesy, mają wspólne podstawy oraz mogą bezpośrednio i z pożytkiem współpracować.

Tytuł książki:Podstawy aktywnych sejsmoakustycznych metod oceny zagrożenia lokalnym zniszczeniem górotworu

Autor: dr inż. Jerzy KORNOWSKI
Stan:-bdb lekkie przybrudzenie okladki z tylu
Oprawa:miekka
Wydawnictwo i rok wydania:KATOWICE 1994 GIG Wyd I
300 egz.
Ilość stron i format:134 str

17x23,5 cm
Ilustracje:--
Spis treści: