Juliusz Domański – Scholastyka i początki humanizmu w myśli polskiej XV wieku

Wydawnictwo: Instytut Tomistyczny

Seria: nd

Rok wydania : 2011
Wydanie : bd

Nakład : bd

ISBN: 978-83-[zasłonięte]171-4-8

Stron : 340

Format : 153x230 mm

Oprawa : miękka, lekko zagięta na dole z prawej

Opis:

Wybitny polski humanista, przedstawia drogi jakimi idee europejskiego humanizmu docierały do środowiska polskich myślicieli i jak były przez nie przyjmowane. Dzieło prof. Domańskiego odkrywa przed czytelnikiem intelektualne bogactwo XV stulecia i wykazuje dobitnie jak umowne są szkolne podziały epok historycznych. Książka, wydana po raz pierwszy w 1982, a teraz poprawiona i uzupełniona, należy do kanonu lektur historyków doktryn średniowiecznych i renesansowych.

Spis treści

Przedmowa do wydania drugiego

Przedmowa do wydania pierwszego

Wstęp

Trzy oblicza epoki

Scholastyka

Humanizm

Pozascholastyczne nurty „jesieni średniowiecza”

Część I

RECEPCJA TEKSTÓW HUMANISTYCZNYCH A UMYSŁOWOŚĆ I PISARSTWO MISTRZÓW KRAKOWSKICH XV W.

1. Formacja humanistyczna a historia doktrynalna (na przykładzie kilku uznanych prekursorów humanizmu w Polsce)

2. Teksty humanistów włoskich w bibliotekach krakowskich XV w.

3. Miscellanea rękopiśmienne jako dokument formacji umysłowej krakowskiego środowiska uniwersyteckiego (na przykładzie sześciu wybranych rękopisów BJ)

4. Początki i rozwój stylu humanistycznego w niektórych dziedzinach piśmiennictwa polskiego XV w.

Część II

Z PROBLEMATYKI FILOZOFICZNEJ I PARAFILOZOFICZNEJ ŚRODOWISKA KRAKOWSKIEGO XV W.

1. Filozofia a historia ojczysta

1.1. Egzemplaryzm etyczny a patriotyzm u Jana z Dąbrówki

1.2. Autonomizacja literatury w korespondencji Piccolominiego z Oleśnickim

1.3. Długosz: emancypacja historii

1.4. Maciej Drzewicki: historia optymalna jako twórczość pisarska ludzi czynu

2. Myśl polityczna między moralistyką a pragmatyzmem

2.1. Stanisław ze Skarbimierza i Paweł Włodkowic

2.2. Ostroróg i tzw. Rady Kallimachowe

2.3. Stanisława z Dąbrówki „zwierciadło władcy”

3. Życie kontemplacyjne i życie aktywne

3.1. Etyka społeczna Pawła z Worczyna

3.2. Jana z Ludziska pochwała pracy

3.3. Adama z Bochynia pochwała małżeństwa, czyli naturalistyczna koncepcja nieśmiertelności

4. Scholastyczne i humanistyczne tendencje w teoriach meta- filozoficznych

4.1. Prehumanistyczny praktycyzm etyczny pierwszych mistrzów krakowskich

4.2. Moralna praxis i filozoficzna „atopia”

4.3. „Wiedza spraw boskich i ludzkich połączona ze staraniem o dobre życie”

Próba podsumowania

Summary

Skorowidz cytowanych rękopisów i inkunabułów

Skorowidz osobowy