Schisandra
Cytryniec Chiński
1000g
Schisandra (cytryniec chiński) jest twardym krzewem pospolicie rosnącym w Azji Wschodniej, a przede wszystkim w Chinach. Roślina rośnie właściwie w każdej glebie. Znana jest także pod nazwą "Wu Wei Zi", co po chińsku znaczy „pięć smaków”. Faktycznie, jej smak jest wyjątkowy, czuć nutę słodką, słoną, kwaśną, gorzką i pikantną.
Cytryniec jest rośliną wieloletnią, ozdobną, leczniczą i techniczną. W lecznictwie zastosowanie mają owoce i nasiona. Sok z owoców cytryńca zawiera cukry (1,5%), do 20% kwasów organicznych i witaminę C. W nasionach znajdują się czynne związki schizandrynę i schizandrol, posiadające właściwości wzmacniające organizm, podobnie jak żeń-szeń. Napar lub proszek z suszonych owoców i nasion można stosować przy zmęczeniu fizycznym i umysłowym, senności, wyczerpaniu, niedokrwistości, w chorobach płuc, przewodu pokarmowego, wątroby oraz w celu zwiększania ostrości wzroku.
Cytryniec chiński a zwłaszcza jego jagody, należą do grupy ziół mających szczególnie znaczenie w tradycyjnej medycynie Chińskiej, stosowane od czasów najwcześniejszych dynastii, były niezwykle cenione dzięki zdolności do przedłużenia zdrowego i młodego wyglądu. Chińczycy powiadają, że w ciągu 100 dni stosowania Wu Wei Zi - krew zostaje oczyszczona, powraca młodzieńczy wygląd i ostrość wzroku, a wszystko to dzięki specyficznemu wpływowi substancji tonizującej i wzmacniającej, która zawarta jest w owocach, liściach i korze - czyli schisandry- wspomagającej detoksyfikację i regenerację wątroby.
W krajach Amuru cytryniec był powszechnie stosowany przez myśliwych jako naturalny stymulator. Już garść suszonych jagód niwelowała uczucie głodu, zmęczenia, wzmacniała ostrość widzenia w nocy i siłę mięśni. Podczas II wojny światowej wyciągi z cytryńca podawano lotnikom radzieckim przed nocnymi lotami, co powodowało zwiększenie ostrości widzenia w nocy. Dzięki badaniom stwierdzono, że cytryniec zarówno aktywuje, jak i hamuje centralny układ nerwowy, nie naruszając przy tym równowagi organizmu. Na tym polega działanie roślin o charakterze adaptogennym - polepszają one aklimatyzację i pomagają dostosować się do warunków zewnętrznych. Alpiniści stosujący ekstrakt z cytryńca są mniej wrażliwi na zmniejszenie tlenu w powietrzu, bardziej odporni na oziębienie i przegrzanie. U robotników pracujących w wysokiej temperaturze zaobserwowano szybszą regenerację sił, mniejsze wydzielanie potu i soli i ogólnie wolniejsze zmęczenie. Za takie działanie odpowiedzialne są przede wszystkim lignany - schizandryna i jej pochodne. Obecnie wiemy, że wiele lignanów ma bardzo cenne właściwości, przede wszystkim antybakteryjne, antynowotworowe, stymulujące i adaptogenne.
Jednak największym i najcenniejszym odkryciem ostatnich lat jest potwierdzony i bardzo wyraźny wpływ owoców cytryńca na wątrobę. Zarówno przetwory, jak i wyizolowane składniki aktywne są skuteczne w leczeniu chorób wirusowych, uszkodzeń wywołanych czynnikami chemicznymi i stłuszczeniem wątroby. Jest to przede wszystkim efekt działania schizandryny B - lignanu o bardzo silnych antyoksydacyjnych właściwościach, który powoduje w mitochondriach wzrost poziomu glutationu. Glutation jest najważniejszym egzogennym antyoksydantem, biorącym udział w procesach detoksykacji i którego ilość w zatruciach różnego rodzaju zostaje wyraźnie zmniejszona. Z obecnych badań wiadomo, że związki aktywne zawarte w cytryńcu są skuteczne szczególnie w przypadku przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby, już po 25 dniach w większości przypadków poziom transaminaz może powrócić do normy bez żadnych efektów ubocznych. Coraz wyraźniej cytryniec na polu hepatoprotekcyjnym wyprzedza słynną sylimarynę i można się spodziewać, że już niedługo zastąpi jej miejsce.
Właściwości owoców schisandry: pobudzające, tonizujące, wzmagające libido, antydepresyjne, wzmacniające osłabiony organizm, hepatoprotekcyjne, odtruwające.
Sposób spożycia:
Suszone owoce- zaleca się spożycie około 10-20 jagód dziennie, można jeść całe lub sproszkowane.
W formie herbatki (naparu) – 1 łyżkę owoców zalać szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem 2 godziny. Pić 2 łyżki naparu 3 razy dziennie przed posiłkiem.
Z owoców schisandry można sporządzać nalewkę. |