Praca zwiera opis różnych realizacji spotykanych w miejscu samogłosek nosownych przed spółgłoskami trącymi i w wygłosie wyrazów wymawianych przez dzieci w wieku przedszkolnym. Dotychczas obserwacje takie prowadzone były przez nielicznych badaczy, w małych grupach dzieci. Istotne wydają się dane uzyskane z opisu realizacji w pozycji wygłosowej, która - jako niezależna - ma decydujące znaczenie w kwestii rozstrzygania o samodzielności fonologicznej. Wyniki badań ukazują panujące w wymowie dzieci tendencje w omawianym zakresie. Powinny przekonać o tym, że istnieją głoski, które mogą przysparzać dzieciom trudności i wobec tego w programach nauczania w przedszkolu i w nauczaniu początkowym powinno się im poświęcać znacznie więcej miejsca.