---

Stan okładki: dobry, okładka tekturowa lakierowana, posiada niewielkie ślady zarysowań i drobnych zabrudzeń. Na wewnętrznej stronie pierwszej kartki znajduje się podpis poprzedniej właścicielki.

Stan kartek: pożółkłe, kilka kartek posiada niewielkie ślady zagięć i/lub plam, na ostatniej kartce ślady długopisu, pozostałe kartki czyste.

---

Książka została wydana w serii "Biblioteka psychologiczna" - nr 3.

Wstęp

"Tytuł niniejszego tomu "Biblioteki Psychologicznej" nie precyzuje dokładnie zakresu jego treści. Objętość zaś skłania do uzasadnionych przypuszczeń, że zagadnienia potraktowano w sposób wybiórczy i skrótowy.
Doświadczenie może być ujmowane różnorako, a jego rozwój i kształtowanie obejmuje tak rozległą problematykę, że nawet zasygnalizowanie najważniejszych tematów, bez rozwinięcia szczegółowego, nie byłoby możliwe w ramach małej publikacji.
Autor poczuwa się więc do obowiązku poinformowania Czytelnika, czego może oczekiwać, decydując się na lekturę tej książki.
Rozpoczyna się ona od wyjaśnień terminologiczno-pojęciowych. Będziemy poszukiwać odpowiedzi na pytanie, czym jest doświadczenie indywidualne w rozwoju osobnika. W tym celu rozpatrzymy stosunek wzajemny dojrzewania i uczenia się oraz przeciwstawimy doświadczenie indywidualne doświadczeniu gatunkowemu.
W dalszych rozważaniach ograniczymy się już tylko do tego, co zachodzi u człowieka; zajmiemy się jego doświadczeniem indywidualnym. Ma ono niewątpliwie swoją specyfikę, która decyduje w znacznym stopniu o różnicach między człowiekiem a najbliższymi mu gatunkowo zwierzętami.
Skoncentrujemy się na nabywaniu doświadczeń. Ale będzie obchodziło nas to, co zachodzi w ciągu całego życia jednostki - zarówno w wyniku jej aktywności, jak i w następstwie ingerencji z zewnątrz. Ukażemy zatem także specyficzne dla ludzi zamierzone kształtowanie doświadczeń. W ciągu długiego czasu jest ono równoznaczne z oddziaływaniami zewnętrznymi, które nie są jednak niezbędne na etapie samokształcenia. Z wiekiem jednostki zmienia się bardzo wyraźnie sposób, w jaki gromadzi ona doświadczenia. Na czym polegają owe zmiany? Kiedy człowiek zdobywa pierwsze doświadczenia? Oto pytania, które wystąpią.
Prześledzimy następnie sytuacje życia codziennego, w których małe dzieci nabywają doświadczeń. Ma to służyć zrozumieniu roli, jaką one spełniają, począwszy od najwcześniejszego okresu rozwojowego. Z kolei rozpatrzymy proste sytuacje eksperymentalne, traktując je jako modele zjawisk występujących w życiu. Łatwiejsze stanie się wówczas uchwycenie związku między tym, co zachodzi w warunkach naturalnych, a tym, co stwierdzamy w laboratorium.
To wszystko stworzy podstawy do systematycznego zaznajomienia się z doświadczeniami zdobywanymi przez człowieka w poszczególnych etapach życia. Przegląd, jakiego dokonamy, będzie z konieczności uproszczony. Głównym przedmiotem zainteresowania uczynimy przede wszystkim to, co stanowi specyfikę doświadczenia osiągniętego w kolejnych okresach ludzkiego istnienia w związku z ontogenetycznymi zmianami w podstawowej działalności człowieka. Rozważymy kolejno doświadczenia osiągane w pierwszych 3 latach życia (w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym), w wieku przedszkolnym oraz w okresie początkowego i późniejszego nauczania szkolnego.
W latach następnych przyporządkowanie zmian określonemu wiekowi nie jest jednak możliwe. Różnice indywidualne w systematycznym zdobywaniu formalnego wykształcenia, jeśli chodzi o górny pułap, są znaczne. Ludzie rozpoczynają pracę zawodową w różnym czasie. Nie ma jednego u wszystkich momentu rozwojowego, w którym praca staje się główną działalnością. Stąd w przeglądzie zmian ontogenetycznych jako ostatnie omówimy doświadczenia zdobywane po ukończeniu szkoły. Będziemy mieli wówczas na uwadze - rozpoczynający się w niejednakowym czasie u poszczególnych osób - okres, w którym praca stanowi działalność podstawową.
Zdajmy sobie jednak sprawę od razu, że granica między okresem przygotowania do pracy i wykonywania jej staje się coraz trudniej uchwytna i będzie ulegała z pewnością stopniowemu zanikowi. W związku z potrzebą kształcenia ustawicznego zwiększa się liczba osób, które po rozpoczęciu pracy muszą uczyć się systematycznie w sposób zamierzony i instytucjonalnie zorganizowany. Droga do pewnych funkcji i stanowisk zawodowych prowadzi już obecnie nie tylko przez uczenie się przygotowawcze, ale i przez pracę.
Po charakterystyce interesującego nas rozwoju, której poświęcimy najwięcej miejsca, rozważymy krótko rolę różnych instytucji w kształtowaniu doświadczeń człowieka. Uwagę szczególną zwrócimy na rodzinę, jako że jest to instytucja wyróżniająca się wśród innych wieloma istotnymi cechami. Właśnie w niej zdobywa człowiek najwcześniejsze doświadczenia i jej wpływ okazuje się często najbardziej trwały.
Inne instytucje omówimy nie tak już dokładnie, porównując ich funkcje z funkcjami rodziny i w związku z tym kwalifikując je jako uzupełniające lub zastępcze. Przegląd ten będzie miał charakter wyraźnie skrótowy, informacje zawarte w nim można traktować jedynie jako sygnalne. Wydają się one jednak potrzebne do zrozumienia uwarunkowań ludzkiego doświadczenia.
Wspominaliśmy już, że zamierzone kształtowanie doświadczeń dokonuje się nie tylko na skutek oddziaływań zewnętrznych, ale również przez samokształcenie. Nie ma ono wtedy form zinstytucjonalizowanych. Posiada szczególne znaczenie w późniejszych okresach rozwojowych, gdy bezpośrednia ingerencja z zewnątrz słabnie. Możliwe jest dopiero po osiągnięciu odpowiednio wysokiego poziomu dojrzałości, po zdobyciu rozległych doświadczeń stymulowanych przez inne osoby.
Samokształceniem zajmiemy się w ostatniej części wywodów. Informacje na jego temat, potraktowane również skrótowo, kończą tekst książki."

Spis treści

♦ Wstęp
♦ Rozwój osobnika
--> Dojrzewanie a uczenie się
--> Doświadczenie indywidualne a doświadczenie gatunkowe
♦ Doświadczenie indywidualne człowieka
--> Nabywanie doświadczeń
--> Zamierzone kształtowanie doświadczeń
--> Pierwsze doświadczenia
♦ Wczesne doświadczenia w sytuacjach życia codziennego
♦ Sytuacje eksperymentalne jako modele zjawisk występujących w życiu
--> Obserwacja a eksperyment
--> Warunkowanie
--> Wytwarzanie reakcji odroczonych
♦ Ontogeneza doświadczeń człowieka
--> Doświadczenia pierwszych 3 lat życia
--> Doświadczenia wieku przedszkolnego
--> Zagadnienie dojrzałości szkolnej
--> Doświadczenia okresu początkowego nauczania szkolnego
--> Doświadczenia późniejszego okresu szkolnego
--> Doświadczenia lat następujących po ukończeniu szkoły
♦ Rola różnych instytucji w kształtowaniu doświadczeń człowieka
--> Rodzina
--> Dom dziecka
--> Żłobek
--> Przedszkole
--> Szkoła
--> Zakład pracy
--> Organizacja
--> Uwagi końcowe
♦ Samokształcenie
♦ Bibliografia
♦ Źródła rycin
♦ Skorowidz nazwisk

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: