 |
| |
Dlaczego Rosja jest tak mało znaną? Nie ma wątpliwości, ze jest bardzo wiele podań o niej mylnych albo niezupełnych, mało zaś sumiennych i prawdziwych.
Podjęta przez Kamieńskiego (za sprawą przymusowej podróży w głąb Rosji) próba zrozumienia i opisania rosyjskiego imperium zderza się z doświadczeniami jego poprzedników, opisujących państwo carów – pruskiego konserwatysty, Augusta von Haxthausena, autora ekonomicznych studiów nad rosyjskim ustrojem agrarnym Studien über die inneren Zustände, das Volksleben und insbesondere die ländlichen Einrichtungen Russlands (Hanower-Berlin 1[zasłonięte]847-18), oraz francuskiego arystokraty, Astolphe`a de Custine, opowiadającego się za restytucją monarchii stanowej, który po trzech miesiącach pobytu w Rosji wrócił do rodzinnego kraju jako zwolennik rządów konstytucyjnych. Jego La Russie en 1839 (Paryż 1843) to pełne patosu ostrzeżenie przed obcym i niebezpiecznym mocarstwem na Wschodzie. O ile von Haxthausen przeszedł do historii idei jako twórca pozytywnego stereotypu Rosji, opartego na zaczerpniętej od słowianofilów idealizacji wspólnoty gminnej, o tyle opus magnum de Custine`a było „przekonywującą i ciekawą reinterpretacją opinii, jakich [opinia publiczna] oczekiwała lub jakie (...) podzielała. Oto bowiem został sformułowany i przedstawiony francuskojęzycznej części Europy ostry i spójny, krytyczny opis Rosji oglądanej oczami konserwatysty.
Wkrótce opis ten zostanie uznany za definitywny. Za sprawą francuskiego arystokraty (za pośrednictwem Historii państwa rosyjskiego Nikołaja Karamzina) wraca z głębi historii pytanie, wielokroć powtarzane: „czy to charakter narodu rosyjskiego ukształtował takich samowładców, czy też to właśnie ci samowładcy nadali taki charakter narodowi”.
Dzieła obu cudzoziemców stanowić będą dla Kamieńskiego punkt odniesienia; ich poglądy pozwolą mu – najczęściej w tonie polemicznym – wypowiedzieć samodzielny sąd w dyspucie o Rosji, Europie i Polsce. Za sprawą zamierzonej i przemyślanej krytyki prac swoich poprzedników Kamieński podejmuje niebagatelne zagadnienie natury poznawczej, które tak opisuje: „między Rosją a Europą istnieje przedział stanowczy, przez tę ostatnią nie pojęty, który może się stać przepaścią”.
Najciekawsza analiza carskiej Rosji, jaka wyszła w XIX wieku spod pióra Polaka. Niestety, praca „Rosja i Europa. Polska. Wstęp do badań nad Rosją i Moskalami” nie została zrozumiana przez jego współczesnych, a w czasach nam bliższych była przemilczana, jako niewygodna politycznie. Dopiero w 1999 roku ukazało się nowe wydanie książki, ze wstępem znawcy polskiej myśli filozoficznej i politycznej, jakim jest prof. Bronisław Łagowski.
Stan książki bdb z minusem.
Wyd. Iskry.
Przy zakupie więcej niż jednego przedmiotu (zestawu) proszę o kontakt w celu ustalenia kosztów wysyłki.
ZAPRASZAM NA MOJE POZOSTAŁE AUKCJE
|
|
|
|
|
|
