RENESANS

Jerzy Ziomek 

PWN 1977, 554 str , stan db.

Historia Literatury Polskiej jest opracowywana w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Czytelnik otrzymuje dzieło kolektywne, a zarazem dzieło indywidualne. Jest to dzieło kolektywne w tym znaczeniu, że jego ogólne ujęcie metodologiczne, koncepcja wykładu oraz jego podział na poszczególne tomy stanowi wspólny dorobek określonego zespołu naukowego. Ten zespół naukowy to autorzy wszystkich poszczególnych tomów, w tym osoba redaktora naczelnego całości. Metoda, koncepcja i podział zostały ustalone w ciągu trwających przez wiele lat dyskusji owego zespołu oraz najbardziej kompetentnych fachowców. Oni też byli czynni jako recenzenci   poszczególnych   tomów.
Historia Literatury Polskiej to dzieło kolektywne także w głębszym sensie tego określenia. Jego współautorzy osiągnęli samodzielność naukową w Polsce Ludowej, w tym okresie zostając profesorami historii literatury polskiej. Posiadają przeto wspólne doświadczenie naukowe oraz humanistyczne. Próbę syntezy określonych odcinków literatury narodowej podejmują w momencie dojrzałym, nie u schyłku swojej kariery naukowej. Wychodzą z dyrektyw marksistowskiego rozumienia związków między literaturą a życiem narodu.
Historia Literatury Polskiej to zarazem dzieło indywidualne. Starano się w nim ustrzec błędów, popełnianych w opracowaniach  syntetycznych, po-
legających na nadmiernym rozdrobnieniu pomiędzy specjalistów poszczególnych odcinków wykładu. Każdy rozległy i zamknięty okres literatury narodowej został oddany do opracowania jednemu autorowi. Każdy tom stanowi dzieło indywidualne i oparte na odpowiedzialności naukowej oraz pisarskiej jego autora. Wynikają stąd pewne odmienności w sposobie wykładu, a nawet w ocenie zjawisk podpadających kompetencji dwu sąsiadujących  autorów.
Historia Literatury Polskiej pomyślana jest jako kompendium dla słuchaczy uniwersyteckiej historii literatury, a także jako książka podręczna dla jej wykładowców. Jest to wydawnictwo zapewne zbyt obszerne jako podręcznik, nie wolno wszakże zapominać, że proces przyswajania sobie wiadomości przez słuchacza bywa na ogół procesem eliminacji. U wykładowcy uniwersyteckiego jest to zaś proces wskazywania co ważne, a co mniej doniosłe.

Wstęp
Rozdział I  Podstawowe pojęcia kultury renesansu
1.   Terminologia
2.   Kryzys  papiestwa  i reformacja
3.   Humanizm
4.   Poetyki   humanistyczne
5.   Erazm z Rotterdamu
6.   Geneza renesansu w Polsce
Rozdział II Książka — język — oświata
1.   Drukarstwo
2.   Walka o język
3.   Szkolnictwo  i  nauka
4.   Mecenat
Rozdział III Wczesna literatura humanistyczna
1.   Wczesna poezja łacińska
2.   Klemens Janicki
3.   Wczesny dramat humanistyczny
4.   Stanisław Kleryka. Przemiany wiersza polskiego
Rozdział   IV   Dramat   nieregularny
1.   Homo ludens
2.   Dramat misteryjny
3.   Moralitet
4.   Dramat mięsopustny
5.   Dialogi polemiczne
Rozdział V Z dziejów sztuki narracyjnej
1.   Systematyka  romansu
2.   Apokryfy
3.   Literatura błazeńska. Ezop
4.   Literatura błazeńska. Marchołt i Sowizrzał
5.   Romans pseudohistoryczny, moralistyczny i rycerski
6.   Pogranicze prozy fabularnej
Rozdział VI  Andrzej   Frycz Modrzewski  a  publicystyka  w połowie  wieku XVI
1.   Publicystyka jako sztuka wymowy
2.   Debiut Andrzeja Frycza Modrzewskiego
3.   De Republica emendanda
4.   Początki konfliktu
5.   Frycz  a  arianizm
6.   Stanisław  Orzechowski
7.   Jan Dymitr Solikowski
Rozdział  VII Mikołaj Rej
1.   Wokół biografii Reja
2.   Wczesna  twórczość
3.   Krótka  rozprawa
4.   Żywot  Józefa
5.   Kupiec
6.   Postylla
7.   Wizerunk   własny
3.   Czas sporu
I).   Czas pogody
II).  Utwory o autorstwie niepewnym
Rozdział VIII Jan Kochanowski
1.   Lata  młodości
2.   Początki twórczości w języku polskim
3.   W okresie dworskim
4.   Muza — manifest poetycki Kochanowskiego
5.   Pieśni
6.   Fraszki
7.   W drodze do Czarnolasu.
8.   Odprawa posłów greckich
9.   Psałterz Dawidów
10    Treny
11    Ostatnie lata
Rozdziaj IX Mikołaj Sęp Szarzyński
1.   Próba biogramu
2.   Kunszt wiary
3.   Kunszt słowa.
4.   Wiersze o autorstwie niepewnym
5.   Problem manieryzmu.
Rozdział X Współcześni i naśladowcy Kochanowskiego
1.   Kultura  humanistyczna czasów Kochanowskiego
2.   Poeci łacińscy minorum gentium
3.   Autorytet czarnoleski
o z d z i a ł XI Proza drugiej połowy wieku XVI
1.   Łuka&z   Górnicki  i  humanizm   włoski'
2.   Dworzanin — oryginalność przekładu
3.   Historycy w drugiej połowie wieku XVI 
4.   Proza religijna. Piotr Skarga
Rozdział XII Literatura schyłku wieku XVI
1.   Teatr i dramat końca wieku XVI
2.   Sebastian  Fabian  Klonowie
3.   Szymon   Szymonowie
Zakończenie
Wskazówki bibliograficzne
Indeks   osób   i  utworów
Spis  ilustracji

Zapraszam na inne moje aukcje