Słowo wstępne
Wykaz skrótów
Ważniejsze wprowadzenia do Ksiąg mądrościowych
ROZDZIAŁ I
DROGI MĄDROŚCI
KSIĘGA PRZYSŁÓW
1. Rekomendacja Mądrości (1,1-7)
2. Mądrość przysłów (10,1 - 22,16; 25 - 29)
a) Geneza i ogólne cechy przysłów
b) Przysłowia orzekające
c) Przysłowia oceniające
d) Przysłowia porównujące
e) Przysłowia z napomnieniami
f) Inne typy przysłów
3. Mądrość natury (30,1-33)
a) Wiedza i wiara Agura (30,1-14)
b) Mądrość przysłów liczbowych (30,15-33)
4. Mądrość nauczająca (1,8 - 9,18; 22,17 - 24,34)
a) Mądrość dworska (22,17 - 24,34)
b) Proces mądrościowej formacji szkolnej (1,8-19; 2 - 7)
5. Mądrość objawiona (1,20-33; 8)
6. Mądrość niewiast (31,1-9; 31,10-31)
7. Ekskurs I. Mądrość króla Salomona
8. Ekskurs II. Szkoła izraelska
9. Ekskurs III. Mądrość Starożytnego Wschodu
a) Mądrość Egiptu
b) Mądrość Mezopotamii
c) Mądrość Kanaanu
ROZDZIAŁ II
TAJEMNICA CIERPIENIA NIEZAWINIONEGO
KSIĘGA HIOBA
1. Cierpienia sprawiedliwego Hioba (1-2)
2. Cierpienie w ujęciu nauki o odpłacie i w świetle doświadczenia (3-31)
a) Monolog Hioba (3,1-26)
b) Pierwsza seria dialogów (4, - 14)
c) Druga seria dialogów (15-21)
d) Trzecia seria dialogów (22 - 27)
e) Poemat o mądrości (28,1-28)
f) Monolog Hioba (29 - 31)
3. Bóg a ludzkie cierpienie (32 - 37)
a) Mowa uwierzytelniająca (32,6-22)
b) Bóg wzywa człowieka do nawrócenia (33,1-33)
c) Bóg jest sprawiedliwy (34,1-37)
d) Zależność człowieka od Boga (35,1-16)
e) Bóg jest wszechmocny i łaskawy (36-37)
4. Postawa człowieka wobec tajemnicy cierpienia niezawinionego (38, 1-42,6)
a) Wiedza czy wiara? (38, 2 - 39,30)
b) Odpowiedź Hioba (40,1-5)
c) Bunt czy uległość? (40,6 - 41,26)
d) Odpowiedź Hioba (42,1-6)
5. Wywyższenie cierpiącego Hioba (42,7-17)
a) Moc cierpienia (42,7-9)
b) Nagroda wierności (42,10-17)
ROZDZIAŁ III
MARNOŚĆ RZECZY TEGO ŚWIATA
KSIĘGA KOHELETA
1. Wyjściowa teza Koheleta o marności świata (1,1-2)
2. Ogólna charakterystyka rzeczywistości ziemskiej (1,3-11)
a) Praca nie zapewnia człowiekowi trwałych korzyści na ziemi (1,3 - 4)
b) Świat tworzy zamknięty w sobie krąg rządzony niezmiennymi prawami (1,5-7)
c) Ziemia nie potrafi zaspokoić aspiracji człowieka (1,8-10)
d) Człowiek nie zostawia po sobie żadnej pamięci (1,11)
3. Marność owoców pracy człowieka (1,12 - 2,26)
a) Charakterystyka króla Koheleta (1,12 - 15)
b) Marność osiągnięć Koheleta (1,16-2,11)
c) Marność doczesnego życia człowieka (2,12-26)
4. Marność ziemskiej egzystencji człowieka (3,1 - 5,19)
a) Refleksja nad czasem (3,1 - 8)
b) Człowiek w planach Bożych (3,9 - 22)
c) Człowiek w społeczności ludzkiej (4,1 - 16)
d) Potrzeba roztropności (4,17 - 5,19)
5. Marność ziemskiego losu człowieka (6,1 - 9,10)
a) Dobra ziemskie mają wartość ograniczoną (6,1 - 7,25)
b) Zagrożenia wewnętrzne i zewnętrzne (7,26 - 8,15)
c) Wnioski końcowe (8,16 - 9,10)
6. Postawa człowieka wobec procesu przemijania (9,11-12,8)
ROZDZIAŁ IV
PIEŚŃ O MIŁOŚCI
PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI
1. Ogólna charakterystyka Pieśni
a) Pochodzenie i właściwości literackie
b) Metody interpretacji
2. Miłość jest mocna i zwycięska (1,2-3,5)
a) Miłość wyzwala (1,2 - 2,7)
b) Miłość jednoczy (2,8 - 3,5)
3. Miłość jest piękna i szlachetna (3,6 - 6,9)
4. Miłość jest jedna i jedyna (6,10 - 8,4)
5. Moc miłości (8,4 - 14)
a) Miłość jest mocna jak śmierć (8,5c - 7)
b) Miłość a samodzielność (8,8 - 10)
c) Odpowiedzialność za miłość (8,11 - 12)
6. Ekskurs I. Małżeństwo w okresie Starego Testamentu
7. Ekskurs II. Teologiczna symbolika małżeństwa
ROZDZIAŁ V
MĄDROŚĆ PRAWA
KSIĘGA MĄDROŚCI SYRACHA
1. Ogólna charakterystyka autora i jego dzieła
2. Wszelka mądrość pochodzi od Boga (1,1 - 4,10)
a) Mądrość, pobożność i karność (1,1 - 30)
b) Próba pobożności (2,1 - 18)
c) Niektóre przymioty człowieka pobożnego (3,1 - 4,10)
3. W służbie mądrości (4,11 - 6,17)
a) Proces formacji mądrościowej (4,11 - 19)
b) Co naprawdę zawstydza człowieka (4,20 - 30)
c) Nie należy ulegać skłonności do posiadania (4,31 - 5,8)
d) Nie należy nadużywać mowy (5,9 - 6,4)
e) Należy strzec się fałszywych przyjaciół (6,5 - 17)
4. Karność postępowania (6,18-14,19)
a) Nie ma mądrości bez karności (6,18 - 37)
b) Nie ściągaj na siebie zła, a zło nie dosięgnie ciebie (7,1 - 36)
c) Szczególne zagrożenia ze strony ludzi (8-9)
d) Skłonność do wielkości (10,1 - 11,6)
e) Zasada roztropnego umiaru (11,7-14,19)
5. Teologiczne podstawy formacji mądrościowej (14,20-19,19)
a) Pochwała człowieka mądrego (14,20-15,10)
b) Bóg zła nie uczynił (15,11-16,23)
c) Człowiek w planach Bożych (16,24-18,14)
d) Rady praktyczne (18,15-19,19)
6. Mądrość prawdziwa i pozorna (19,20 - 23,28)
a) Znamiona prawdziwej mądrości (19,20-30)
b) Zewnętrzne przejawy mądrości (20,1-32)
c) Mądrość serca (21,1-28)
d) Sytuacje beznadziejne (22,1-26)
e) Złe skłonności i żądze (22,27 - 23,28)
7. Mądrość Prawa (24,1-32,13)
a) Pochwała Mądrości (24,1-34)
b) Dobrzy i źli ludzie (25,1 - 26,28)
c) Ludzkie wady i cnoty (26,29 - 28,26)
d) Dobre i złe obyczaje (19,1 - 32,13)
8. Dwoistość rzeczy i zjawisk tego świata (32,14 - 39,11)
a) Duch i litera Prawa (32,14 - 33,6)
b) Wszystkie dzieła Boże są ułożone parami (33,7-19)
c) Zycie człowieka w zróżnicowanym świecie (33,20 - 36,19)
d) Oceny różnych ludzi i wykonywanych zawodów (36,20-30,11)
9. Mądrość wieku dojrzałego (39,12 - 42,14)
a) Wszystkie dzieła Boże są doskonałe (39,12-35)
b) Dobra przemijające i trwałe (40,1-16)
c) Hierarchia wartości (40,18-30)
d) Dwa oblicza śmierci (41,1-13)
e) Pouczenie o wstydliwości (41,14 - 42,8)
f) Wychowanie córki (42,9-14)
10. Mądrość Boża w dziełach stworzenia (42,15 - 43,33)
11. Mądrość Boża w dziejach sławnych mężów (44,1 - 50,24)
12. Ekskurs I. Historia hebrajskiego tekstu Mądrości Sy-racha
13. Ekskurs II. Teologia Prawa Mojżeszowego
ROZDZIAŁ VI
ORĘDZIE O ŻYCIU WIECZNYM
KSIĘGA MĄDROŚCI
1. Sprawiedliwość drogą do nieśmiertelności (1-5)
a) Apel do władców ziemi (1,1-16)
b) Błędne rozumowanie bezbożnych (2,1-24)
c) Weryfikacja zasady odpłaty (3,1 - 4,20)
d) Zwycięstwo życia nad śmiercią (5,1-23)
2. Dary Mądrości (6 - 9)
a) Apel do władców świata (6,1-21)
b) Mądrość darem Boga (6,22 - 7,21)
c) Natura i pochodzenie mądrości (7,22 - 8,1)
d) Mądrość w życiu człowieka szlachetnego (8,2-21)
e) Prośba o dar mądrości (9,1-18)
3. Końcowe zwycięstwo życia nad śmiercią (10 - 19)
a) Mądrość w dziejach ludzi sprawiedliwych (10,1-11,4)
b) Woda narzędziem kary i wybawienia (11,2-14)
c) Ekskurs: Cierpliwość i łaskawość Boga wobec pogan (11,15-12,27)
d) Ekskurs: Krytyka bałwochwalstwa (13 - 15)
e) Żaby i przepiórki (16,1-4)
f) Szarańcza i wąż miedziany (16,5-14)
g) Burza gradowa i manna (16,15-29)
h) Ciemność i światło (17,1 - 18,4)
i) Śmierć pierworodnych i ocalenie ginących (18,5-25)
j) Morze miejscem zagłady i ocalenia (19,1-22)
4. Ekskurs. Życie pozagrobowe w ujęciu Starego Testamentu