Książka jest imponującym zbiorem artykułów przygotowanych przez najwybitniejszych polskich badaczy zjawisk związanych z poznaniem i procesami poznawczymi. Tak szerokiej perspektywy spojrzenia na umysł nie ma w polskiej literaturze psychologicznej.

Oprócz psychologii Czytelnik znajdzie tu również elementy filozofii, antropologii, neurobiologii, ekonomii i historii. Redaktorom i autorom udało się stworzyć interesującą pracę zbiorową, przy tym bardzo różnorodną pod względem przyjętej perspektywy spojrzenia na umysł, zastosowanej metodologii i wyznawanych poglądów.

Całość liczy czternaście rozdziałów, logicznie podzielonych na pięć części. W pierwszej części znajdują się artykuły, dotykające podstawowych problemów z zakresu poznania, takich jak ogólna architektura systemu poznawczego, kategoryzowanie i tworzenia pojęć, a także czasowe charakterystyki przetwarzania informacji. Druga część książki poświęcona jest podejmowaniu decyzji, zaś w części trzeciej poruszone zostały związki poznania z emocjami. Czwarta część zbioru poświęcona jest zjawiskom poznania z mechanizmami mózgowymi, a piąta, i ostatnia część tomu, zawiera dwa artykuły na temat społecznych aspektów poznania.