Prawo, jako zespół norm ustanowionych przez państwo, w szeroko pojęty sposób reguluje życie społeczne. Jeśli organy państwa mają działać racjonalnie, to muszą zarówno w procesie tworzenia prawa, jak i w toku jego stosowania uwzględniać rzeczywisty stan rzeczy. Toteż tworzenie prawa i jego stosowanie wymagają znajomości bardzo rożnych zagadnień mających faktyczne znaczenie prawne. Wśród tych zagadnień ważne miejsce zajmuje znajomość psychologicznych mechanizmów zachowania się człowieka funkcjonującego zgodnie z wymaganiami prawnymi, oraz - zwłaszcza - łamiącego normy prawa karnego, czyli dokonującego przestępstw. Psychologia sądowa w kompleksowy i uporządkowany sposób porządkuje te wiedzę, dostarczając Czytelnikowi informacji na temat mechanizmów regulujących zachowanie oraz psychologicznych i socjologicznych koncepcji przestępczości i asocjalności. Prof. nadzwyczajny dr hab. Jan M. Stanik jest kierownikiem Zakładu Psychologii Klinicznej i Sądowej Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego. Główne obszary jego zainteresowań naukowych to psychologia sądowa, metodologia oraz psychometria a także etyczno-zawodowa problematyka biegłych sądowych. Jest autorem ponad 100 prac naukowych opublikowanych w języku polskim, angielskim, czeskim i bułgarskim. Ostatnio koncentruje się na badaniach funkcjonowania osobowości asocjalnej (w tym przestępczej) w ujęciu strukturalno-kognitywistycznym.