Etniczność - parafrazując słowa T. Nairna - powraca na salony europejskiej polityki, stając się istotnym zagadnieniem wymagającym analizy w ramach badań naukowych. W rozważaniach nad etnicznością przedmiotem analizy są narody oraz ich niepodległościowe aspiracje. Z tym zagadnieniem związane są kwestie dotyczące separatyzmu, jednoczenia podzielonego narodu czy grup etnicznych dążących do posiadania własnego państwa. Konflikty na tle etnicznym (bądź związane z dążeniem do autonomii) często wynikają ze sztucznego podziału terytorium i przypisania do narodu, który nie stanowi zdecydowanej większości na zajmowanym terytorium bądź któremu (zdaniem przedstawicieli innego narodu) historia nie nadaje prawa do jego posiadania.
W polityce często dochodzi do konfrontacji dwóch przeciwstawnych tendencji etnopolitycznych. Jedna z nich dąży do zachowania multikulturalizmu, gdzie mniejszości etniczne mogą zachować własną tożsamość.
Druga tendencja przejawia się w dążeniu do budowy państw monoetnicznych, zdominowanych przez narody tytularne, czego rezultatem jest etnokracja i etnizacja polityki.
Ze wstępu

Książka podejmuje ważny problem w kontekście studiów nad zagadnieniami etnicznymi na kontynencie europejskim. [...] Autor - słusznie - wskazuje na „deficyt badań nad szkockim nacjonalizmem, przeprowadzonych w kontekście procesu reetnizacji Europy Zachodnie”. Tematyka nie doczekała się dotychczas szerszego omówienia w polskiej literaturze przedmiotu. Do tej pory można mówić o opracowaniach cząstkowych lub pracach poświęconych szkockiej dewolucji czy też histrorii Szkocji. Na tym tle próba rekonstrukcji głównych założeń programowych Szkockiej Parii Narodowej (SNP) oraz pogłębiona analiza ich realizacji zasługują na szczególne uznanie.
Z recenzji prof. dr. hab. Dariusza Popławskiego
(Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego)

Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I
Kluczowe pojęcia
1. Naród i (etno)nacjonalizm
1.1. Terminologia
1.2. Typologie nacjonalizmu
1.3. Metody wyjaśniania nacjonalizmu
2. Etniczność i reetnizacja
2.1. Uwarunkowania i przyczyny
2.2. Przejawy procesu reetnizacji
2.3. Reetnizacja Wielkiej Brytanii
Rozdział II
Szkocka Partia Narodowa jako polityczna reprezentacja szkockiego nacjonalizmu
1. Geneza i ewolucja szkockiego nacjonalizmu
1.1. Uwarunkowania historyczno-polityczne
1.2. Uwarunkowania ekonomiczne
1.3. Uwarunkowania kulturowe
2. SNP jako awangarda ruchu nacjonalistycznego
2.1. Narodziny SNP
2.2. Etap kryzysu
2.3. Okres formowania
2.4. Faza stabilizacji i rozwoju
2.5. Modernizacja
3. Charakterystyka nacjonalizmu SNP
3.1. Tożsamość szkocka
3.2. Inkluzywizm
3.3. Ekonocentryzm i profesjonalizm
3.4. Masowość
3.5. Prounijność
Rozdział III
Dewolucja w Szkocji
1. Reforma dewolucyjna w Wielkiej Brytanii
1.1. Dewolucja - aspekty teoretyczne
1.2. Dyskurs polityczny wokół dewolucji
1.3. Reforma dewolucyjna
2. Postdewolucyjna Szkocja
2.1. Parlament Szkocki
2.2. Rząd Szkocki
2.3. Relacje: Westminster-Holyrood-UE
3. Przyszłość dewolucji w Szkocji
3.1. Rząd A. Salmonda a dewolucja
3.2. Stanowisko zwolenników Unii
Rozdział IV
Perspektywa suwerenności Szkocji
1. Uwarunkowania polityczne i społeczne
2. SNP wobec koncepcji niepodległości Szkocji
3. Przeciwnicy rozpadu Zjednoczonego Królestwa
4. Perspektywa secesji Szkocji a polityka europejska
5. SNP i independence: perspektywy
Zakończenie
SNP - kalendarium najważniejszych wydarzeń
Bibliografia
Wykaz tabel
Aneks