Projektowanie procesów technologicznych. Bezpieczeństwo procesów chemicznych
Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski
rok wydania: 2012
stron: 214
format: B5
oprawa: miękka
wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
Skrypt dotyczy zagadnień bezpieczeństwa procesów chemicznych związanych z projektowaniem, wdrażaniem i eksploatacją procesów i instalacji technologicznych w laboratoriach i w skali przemysłowej. Omówiono niebezpieczne substancje i mieszaniny chemiczne, sposoby ograniczenia zagrożeń, zagrożenia toksyczne i żrąco- korozyjne, zagrożenia pożarowe i wybuchowe, niebezpieczeństwa powstawania elektryczności statycznej w procesach technologicznych, zagrożenie niekontrolowaną reakcją chemiczną, oprzyrządowanie i zabezpieczenie instalacji oraz analizę ryzyka w procesach chemicznych. Zwrócono uwagę na problemy wprowadzania systemu REACH. W załącznikach przedstawiono podstawowe definicje stosowane w bezpieczeństwie chemicznym i regulacje prawne, dotyczące bezpieczeństwa chemicznego.
Skrypt jest przeznaczony dla studentów i absolwentów wydziałów chemii, inżynierii chemicznej i procesowej, inżynierii materiałowej oraz wszystkich osób zajmujących się projektowaniem, badaniami i przemysłowym wdrażaniem procesów technologicznych, a także organizacją produkcji, obrotu i transportu substancji chemicznych. Może być przydatny pracownikom biur projektowych, jednostek badawczo-rozwojowych oraz przedsiębiorstw produkcyjnych i handlowych zajmujących się chemikaliami.
SPIS TREŚCI:
PRZEDMOWA (Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski) 7
1. WSTĘP (Tadeusz Piotrowski) 9
2. NIEBEZPIECZNE SUBSTANCJE I MIESZANINY CHEMICZNE. SPOSOBY OGRANICZANIA ZAGROŻEŃ (Leszek Łukasik) 14
2.1. Podstawy prawne 14
2.2. Substancje chemiczne w produkcji i obrocie w Unii Europejskiej i w Polsce 17
2.3. System REACH 20
2.4. Dostosowanie europejskiego systemu klasyfikacji chemikaliów do systemu GHS
zgodnego z zaleceniami ONZ 35
2.5. Kalendarium wdrażania przepisów REACH i CLP 80
2.6. Przewóz towarów niebezpiecznych 80
2.7. Problemy harmonizacji systemów klasyfikacji substancji niebezpiecznych (stwarzających zagrożenie) 104
2.8. Karta charakterystyki substancji/mieszaniny 107
2.9. Istotne regulacje Kodeksu pracy 114
3. ZAGROŻENIA TOKSYCZNE I ŻRĄCO-KOROZYJNE (Leszek Łukasik) 119
3.1. Podstawy toksykologii przemysłowej 119
3.2. Substancje toksyczne w powietrzu środowiska pracy. Najwyższe dopuszczalne stężenia - NDS 122
4. ZAGROŻENIA POŻAROWE I WYBUCHOWE (Marek Woliński) 124
4.1. Podstawowe pojęcia i regulacje prawne 124
4.2. Właściwości pożarowe i wybuchowe substancji 127
4.3. Ocena zagrożenia pożarem 130
4.4. Ocena zagrożenia wybuchem 132
4.5. Zabezpieczenia przeciwpożarowe i przeciwwybuchowe 136
4.6. Prace niebezpieczne pod względem pożarowym 141
5. ELEKTRYCZNOŚĆ STATYCZNA W PROCESACH TECHNOLOGICZNYCH. ZASADY IDENTYFIKACJI, OCENY I LIKWIDACJI ZAGROŻEŃ (Jan Maria Kowalski) 144
5.1. Wprowadzenie 144
5.2. Zjawisko elektryzacji 146
5.3. Elektryzacja kontaktowa 147
5.4. Indukcja elektrostatyczna 153
5.5. Zagrożenia i zakłócenia wywoływane przez elektryczność statyczną 154
5.6. Zasady identyfikacji i oceny zagrożeń w procesach technologicznych 163
5.7. Ochrona antyelektrostatyczna 167
6. ZAGROŻENIE NIEKONTROLOWANĄ REAKCJĄ CHEMICZNĄ (Tadeusz Piotrowski) 171
6.1. Reaktor okresowy (periodyczny) 172
6.2. Reaktor ciągły 175
6.3. System bezpieczeństwa reaktorów chemicznych 177
6.4. Obszar bezpiecznej pracy instalacji 179
7. OPRZYRZĄDOWANIE I ZABEZPIECZENIE INSTALACJI (Tadeusz Piotrowski) 182
8. ANALIZA RYZYKA W PROCESACH CHEMICZNYCH (Andrzej Milczarek) 190
Załącznik 1. Podstawowe definicje z zakresu bezpieczeństwa chemicznego 202
Załącznik 2. Regulacje prawne dotyczące bezpieczeństwa chemicznego 206