PRZEDMOWA.



Podręcznik niniejszy, który powstał z wykładów w Politechnice Lwowskiej, jest Hl-cią częścią z zamierzonego cyklu: I. Roboty ziemne. II. Drogi. III. Ulice. IV. Tunele. Część Il-ga „Drogi" ukazała się w r. 1922 i na nią często powoływać się będę, aby uniknąć powtarzania.
Pracę nad podręcznikiem rozpocząłem w r. 1913, przerwały ją inne zajęcia już w roku następnym, tak że wykończenie nastąpiło do¬piero po „Drogach". Podręcznik przeznaczony jest w pierwsze] linji dla studentów politechnik, ale i w praktyce odda niektóre usługi.
Wiele przykładów obcych dałoby się zastąpić przykładami z na¬szych miast. Niestety rzeczy opublikowanych jest nader mało, a na prośbę o przysłanie jakiegoś planu lub rysunku nie otrzymuje się nie¬kiedy nawet odpowiedzi.
Dlatego prosiłbym p. p. Kolegów, aby zechcieli nadsyłać mi plany rozmaitych szczegółów ulicznych z miast naszych, któremi to szczegó¬łami dałoby się zastąpić podane obce przykłady albo daną sprawę dokładniej objaśnić. Również chętnie przyjmę uwagi, odnoszące się do treści podręcznika.
Jak to już w przedmowie do moich „Dróg" zaznaczyłem, od¬czuwa się dotkliwie zupełny brak monografij w języku polskim. Brak ten utrudnia pogłębienie studjum o ulicach.
Za przysłanie planów i rysunków winienem szczerą wdzięczność p. p. Kolegom, inż. Andrzejowi Kłeczkowi, Dyrektorowi i inż. Włady¬sławowi Fedorskiemu, st. radcy Budownictwa Miejskiego w "Krakowie; dalej za to samo dziękuję koi. inż. Aleksandrowi Krugerowi w Krakowie i koi. inż. Janowi Waszko w Samborze. Prawie wszystkie rysunki wy¬konali p. p. asystenci, inż. Tadeusz Bogdanowicz, inż. Bronisław K.o-

walski i inż. Franciszek Bilinski. Niektóre ustępy rękopisu przejrzał koi. inż. Stanisław Szulc, przyczyniając się w ten sposób z całą go¬towością do usunięcia usterek.
Wydawnictwo Polskie wydaje ten podręcznik własnym sumptem, j bez żadnych subwencyj.
Lwów, w czerwcu 1924. *
Artur Kiihnel



TREŚĆ.


PRZEDMOWA.
I* Uwagi ogólne*
Strona.
1. Zakres podręcznika. Literatura ogólna 1
2. Definicja ulicy. Cel ulicy 3
3. Notatki historyczne 4
4. Różnice między ulicą a drogą 10
5. Ruch uliczny . - • • • - • • * • .11
o) Jednostki ruchu ulicznego 12
b) Rodzaje ruchu ulicznego . . . , . • ■ • .12
c) Przebieg ruchu ....... . . . 1>
d) Porządkowanie ruchu ......... 14
e) Pomiary ruchu ...••.•....17
II. Projektowanie ulic
6. Uwagi ogólne ............ 20
7. Przekrój poprzeczny ...••.,....21

a) Przekrój poprzeczny ogólnie ....... .21
b) Wymogi ruchu: szerokość jezdni i chodników ..... 22
c) Wpływ obudowania .......... 31
d) Typowe przekroje uliczne ......... 35
e) Szerokości ulic całkowite ......... 41
f) Wymogi ruchu wyjątkowego ........ 43
g) Odwodnienie powierzchniowe . . . • . . . .44
a) pochylenie poprzeczne ........ 44
£1) miasta bez kanalizacji; rowy w ulicach . ' . . . .46
7) miasta skanalizowane . , . . . . ,52
k) Przewody konsumcyjne i komunikacyjne ...... 53
a) rodzaje 53
P) sposoby umieszczenia .... ....54
f) najpowszechniejszy sposób umieszczenia . ... 58
§) przewody powietrzne •*...... 59
i) Wymogi estetyczne 60
i) Kształt przekroju poprzecznego jezdni ...... 61
koło ........ ^ ... 6t
linja łamana .......... 63

IX

jezdnia wklęsła .....
tory tramwajowe .....
k) Przekroje niezwykłe .....
■8. Sytuacja ........
a) Uwagi ogólne ......
ulice proste ......
„ krzywe . .
„ łamane . . ....
b) Ruch
c) Obudowanie . . .... ■':. . ' .
d) Teren ........
e) Kształt działek . - ■:
/) Światło i wiatry . . .*„■ ',-...-. . ■ ..-.<.; .
g) Wymogi estetyczne .....
h) Przewody konsumcyjne i komunikacyjne ' . . /') Przebudowa ulic istniejących ' . . . , 9. Przekrój podłużny ..'.".'.
' a) Uwagi ogólne . ' . * . ' . ' . .
" b) Ruch ■ . ."..-..
c) Teren . . . . " .
d) Odwodnienie .
powierzchniowe '.'.'.
podziemne . . . . . .
e) Obudowanie .
/) Rodzaj nawierzchni . ' g) Piękno" .
ulica wklęsła i jej konstruowanie
ulica prosta a wypukła . .
h) Załomy spadków ■ , , - . - .
i) Zmiana przekroju podłużnego ■ w istniejących ulicach
10. Roboty ziemne. Budowa ulicy . - .
a) Roboty ziemne ...
■ b) Przeprowadzenie budowy ulicy ■ ,
III. Nawierzchnia.
11. Uwagi "ogólne ' . . ' . . . . .
12. Krawężnik

a) Znaczenie ' . ' . .
b) Cel . ' . ' . . ' . '. . ■ .
c) Kształt' i wymiary '.".'.'.
' d) Materjały . " . ' . . " . " . ' ' ;
e) Osadzenie
/) Usytuowanie'toków krawężników .
13. Ściek .'.-.■. . ' . . ■ .
' a) Kształt . ' . ' . ' . " . ' . .
b) Materjał ..'.'..','. ' c) Rozmieszczenie wpustów kanałowych . d) Częściowe znoszenie ścieków' .

64
. 64 65 71 71 74 75 75 76' 77 77 78 79 79 81 82 84 84 85 87 87 87 91 92 93 94 94 98 98 [zasłonięte] 103 103 104
109
110
110
112
112
116
120
121
126
126
128
130
132

14. Jezdnia . ■ * ' * ' " ' / ' ■■ * .■■■'
a) Uwagi ogólne - ■ • ...
b) Pokłady . ',,'.'.''[' ' ' '
,. . 1. uwagi ogólne . . '. .

2. pokład piaskowy . . ■. '. ... . .
3. pokład kamienny nktadany '. ... ., . . ' .
4. pokład betonowy . . . . . . . .
5 pokład żelazno-betonowy . . . ' .
c) Żwirówki zwykłe . . . . . .
d) Żwirówki węglowodorowe . . .
15. Bruki z kamieni naturalnych . ■. . '. ......
a) Bruk z kamienia łamanego
b) Bruk z otoczaków . . . . . . . , .' .
c) Mozaika . ', . . '. '. . . .....
d) Płyty kamienne . ',.,, . '. , . ... t '.:'''.
e) Kostki . . '. ■. '. :. -. ', ...... / .:'" ., •
f) Pieńki kostkowe ' . . . . ". , ' ', . . .
g) Pieńki podłużne '. . "." .""', .' " . -..'...
h) Wykonanie kamiennych bruków rzędowych '. ',
i) Zalewanie stosug .■ . . .
j) Porównanie rodzajów dużych kamieni brukowych]
k) Rodzaje skał na kamienie brukowe i ich występowanie w'Polsce
1) Wyrób kamieni brukowych '. . . . .
m) Kupno i odbiór kamieni brukowych . '..'" '.' ' ;■ ,
16. Kamienie sztuczne . . . . . . . . . .
A) Kamienie sztuczne wypalane . .. . '..'..'
o) Cegła . , . . . . '. '." . . ' . "'
b) Kamionka .... . .,',- . '1. "
c) Inne wypalane kamienie '. . . . .. . .
d) Bruk szklany ...... '.' . " J . . .
B) Beton cementowy ".',.. '. '. ':.
17. Nawierzchnie asfaltowe . '. . . . . . . . . .
A) Materjały . . . . . . . '. .'" " .
B) Asfalt ubijany '. . . . .. . , . ."...".
«) Materjał . . ; . . ..."
b) Kształt przekroju poprzecznego . . ...... • . . • •
c) Pokład ..'I,.,
d) Wykonanie . ." ' . . ". . .... ,.
e) Zużycie, utrzymanie, oczyszczanie . . . . .
/) Zalety i wady ;. '. . . . , - - ... . . ..
g) Badanie asfaltu ubijanego . . '. ... . .
C) Płytki asfaltowe . . . . . '.'"". ...'..•
D) Asfalt lany , . . '. . '. .,,.'.,.
a) Materjały . . . . . '....,.
gudron ". . . . . .,.'.■ . "... .".....
mastyks . '. ". . . 'i . '' . ,.
6) Wykonanie '. '. '. . . "'.""."." . ".' ' , .
c) Utrzymanie . . . '. '. '. .. .
£) Asfalt wałkowany . . . . . . . . .

133 133
134 [zasłonięte] 135 136^
136 v'
137 V
138
141
142
142
143
145
145
146 i'
148
149
153 y
159
162
165
171
177
178
178
178
179
179
180
180
182
182
184
184
190
190
191
195
197
197
198
199.
199
200
202
203
207
207

XI

18. Bruk drewniany .......
a) Rodzaje drewna ......
o) Kształt i wymiary »,..,,
c) Napawanie .......
d) Odbiór klocków .......
e) Badanie laboratoryjne klocków . . .
/) Kształt przekroju poprzecznego. Pochylenie podłużne
g) Pokład
h) Układanie . ,..,..
i) Szczelina dylatacyjna ......
/) Utrzymanie ........
k) Uwagi ogólne . ■. *
19. Bruki rozmaite . . . . . . .
a) Bruk żelazny ........
b) Inne bruki ........
20. Porównanie rodzajów nawierzchni jezdni i wybór
a) Cechy doskonałej nawierzchni ulicznej , .
b) Trwałość ...,..,.
c) Taniość .........
d) Bruki wykonane ......
e) Wybór .........
21. Chodniki
■A) Własności materjałów chodnikowych
B) Kamienie naturalne ......
a) Otoczaki ....,..,
b) Kamień łamany ...
c) Płyty i płytki kamienne ......
d) Mozaika chodnikowa ......
C) Kamienie sztuczne wypalane .....
o) Cegła .........
b) Klinker . . . . .
c) Płytki kamionkowe .......
D) Betony cementowe ......
a) Beton ubijany na miejscu .....
b) Płyty betonowe ręcznie ubijane ....
c) Płyty betonowe prasowane .....
d) Fabryka betonowych płyt prasowanych . .
E) Asfalt lany
F) Chodniki rozmaite .......
G) Wybór
H) Utrzymanie chodników ......
22. Deptaki
A) Materjały
S) Wałki ręczne . . . , . . ...
C) Deptaki węglowodorowe ......
23. Różne urządzenia w nawierzchni ulicznej . .
A) Przechodniki ........
B) Postoje dorożkarskie ......
C) Tory dla jeźdźców , •

D) Tory dla cyklistów
E) Chodniki ochronne
F) Przejazdy d° bram
G) Schody uliczne 4
H) Chodniki ruchome .........
24. Przedmioty obce pod nawierzchnią, w niej samej i ponad nią . *
A) Przedmioty pod nawierzchnią . *
B) Przedmioty w nawierzchni:
a) Przedmioty drobne *
b) Tory tramwajowe .........
C) Przedmioty nad nawierzchnią uliczną wystające:
a) Podział przedmiotów
b) Słupy oświetlenia publicznego, słupy dla innych celów i różne przedmioty
c) Drzewa uliczne ... .......
a) uwagi ogfólne .........
P) umieszczenie ...,..* . .
f) rodzaje drzew .........
5) grunt ... ^ .......
;) sadzenie ..........
rj) urządzenie nawierzchni chodnikowej koło drzew . . .
25. Węzły uliczne
a) Uwagi ogólne .. . .. . • • .
6) Ruch
c) Zabudowanie parcel narożnych i względy estetyczne. Przewody podziemne
d) Rzut pionowy ...... t . • .
e) Szczegóły ukształtowania i wykonania nawierzchni ....
a) krawężniki ..........
3) chodniki ..........
'() jezdnie ..........
§) wpusty kanałowe .........
/) Konstrukcje osobliwe .........
przejścia podziemne . . . . , . .
mosty ...........
ulice piętrowe ..........
IV. Różne urządzenia S budowle uliczne.
V. Oczyszczanie ulic.
a) Stan dawniejszy a obecny
6) Czynniki kształtujące organizację czyszczenia
c) Rodzaje zanieczyszczeń ....
d) Konieczność czyszczenia .
e) Cel oczyszczania .....
/) Oczyszczanie pobieżne . . .- .
g) Oczyszczanie dokładne ....

26. Ulice prywatne. Pasaże ..........
27. Ulice na mostach i wiaduktach ........
28. Tunele uliczne ...........

279 [zasłonięte] 284 286 [zasłonięte] 291 292
293 295
301
302
303
303
305
307
309
309
311
313
313
314
320
326
327
327
328
333
334
334
335
337
339
342 [zasłonięte] 345
351 [zasłonięte] 354 355 [zasłonięte] 357 359

XII

h) Zamiatanie ręczne .i ......
i) Zamiatanie maszynowe .......
/) Mycie . . . . . . . . .
k) Częstość oczyszczania . . . . . .
/) Pora ■ '. . . • .
m) Wywóz zanieczyszczeń . '. . . . . ,
ń) Zwalczanie kurzu ulicznego . . . . .
polewanie . . '. . ,
narzędzia do polewania ......
zbiorniki na wodę , . ". . . '
o) Usuwanie śniegu . . . . '...'.
p) Ślizgawice i gołoledź , . . .
>) Organizacja służby oczyszczania ulic '. . ,
VI. Sprawy gospodarcze i administracyjne.
29. Ustawodawstwo . . . . . . ....
30. Fundusze na budowę, przebudowę i utrzymanie ulic . . ■ .
31. Zarząd drogowy miejski . . . . . . . ' .

a) Ukształtowanie organizacyjne . . . . ,
b) Praca drogowego inżyniera miejskiego ....
c) Składy materjałów drogowych ......
d) Wzory niektórych druków . . . ,
32. Plany i kataster ulic . . . . . ...
33.. Nazwy ulic . . . . . . . . .
34. Oświetlanie ulic i pojazdów . , .
35. Słownictwo . . -



WYKAZ TABEL.


I. Pochylenia poprzeczne, w odsetkach, jezdni, chodników i deptaków wedle
rodzajów ich nawierzchni i pochylenia niwelety . ...... .
II. Wymiary części łączących na stykach krawężników ....
III. Typy krawężników niemieckich ........
IV. Moc na ciśnienie w kgjcm~ niektórych materjałów drogowych

V. Typy pieńków podłużnych wedle inż. P. Labordćre . . ' .
VI. Typy niemieckie pieńków podłużnych .......
VII. Wartość promienia R (rys. 149} dla niektórych szerokości jezdni s przy
założeniu pewnych szerokości stosug e1 i e,2 . . . , .
VIII. Wymiary kamieni brukowych w związku z wytrzymałością na ciśnienie .
IX. Składniki w % wapieni bitumicznych .......
X. Kurczenie się drewna wskutek suszenia .- . . . . .
XI. Pęcznienie drewna pod wpływem wody ......
XII. Cechy głównych rodzajów nawierzchni wedle inź A. H. Blanchard'a ,
XIII. Cechy głównych rodzajów nawierzchni ......
XIV. Cechy głównych rodzajów nawierzchni wedle prof. Lucasa
XV. Wiek głównych rodzajów nawierzchni ......
XVI. Daty o nawierzchni ulicznej m. Lipska ......
XVII. Cechy główne niektórych materjałów chodnikowych
XVIII. Zastosowanie niektórych materjałów chodnikowych w naszych miastach
XIX. Odstęp drzew ulicznych od ścian budynków i wzajemny . *
XX. Ilość punktów krytycznych na wężle ulicznym . . . .

Strona
45 [zasłonięte] 116 136 [zasłonięte] 151
152
162
185
210
211
225
225
226
226
230
264
264
306
317



I. Uwagi ogólne,


1. Zakres podręcznika. Literatura ogólna.
W naukach inżynierskich były ulice dawniej, prawie powszechnie, omawiane nieco po macoszemu. Zajmowano się niemi na końcu wykła¬dów i podręczników o budowie dróg i bardzo często krótko, żeby nie rzec, pobieżnie. Przed laty nie było może w Polsce siudjum o ulicach w te] mierze- potrzebne, jak jest niem obecnie. Wojna zniszczyła mnóstwo miast. Niepodległość, własna Państwowość otwiera wszystkim miastom widoki pomyślnego rozwoju, a z nim możliwość zdobywania obfitszego zasobów pieniężnych; pozwala to żywić nadzieję usunięcia zaniedbań technicznych, a także i polepszenia zewnętrznego wyglądu miasta, w czem ulice grają pierwszorzędną rolę.
Nauka o ulicach wyrosła na naukę równorzędną z nauką
0 budowie dróg, a nawet prześcignęła ją w dziale nawierzchni. Drogi
też niekiedy wzoruje się w pewnych szczegółach na ulicach, jak w za¬
kładaniu osobnych pasm dla głównych elementów ruchu, w układaniu
przewodów, i t. p,.
Zakres, w jakim niniejszy podręcznik omawia ulice, jest nieco szczuplejszy w porównaniu do innych podobnych podręczników. Ulice są szkieletem, koścem każdego miasta i nauka o budowie miast zaj¬muje się niemi obszernie. W podręczniku ujęto ulicę niejako samą dla siebie i przedewszystkiem z punktu widzenia inżynierskiego, przyziemnego: głównie przeto omawiane jest urządzenie ulicy i go¬spodarowanie na niej, przyczem nie dało się ominąć tu i ówdzie wkro¬czenia — może i zanadto — w naukę o budowie miast, tak pociągającą
1 piękną, nie dało się usunąć przedstawienia szeregu najelementarniej-"
szych pojęć z tej nauki. Pominięto jednak omawianie całokształtu sieci
ulicznej, obudowy ulicy z licznych punktów widzenia, zakładanie placów
i omawianie innych podobnych spraw, które w budowie miat tworzą punkty zasadnicze.
Sprawy projektowania i budowy ulic układają się w miastach rozmaicie, przedewszystkiem zależnie od liczby mieszkańców. Dla ułat-
Ulice. 1

wienia objaśnień nazywane będą u nas, w Polsce, miastami wiel¬ki e m i te, które mają ponad 100 tysięcy mieszkańców, miastami średniemi te, których ludność wynosi 20 do 100 tysięcy głów, miastami maJemi takie, w których naliczono od 5 do 20 tysięcy głów, a wreszcie miasteczkami te, w których liczba mieszkańców nie przekracza 5 tysięcy.
Nasze miasta wielkie i średnie są przeważnie w kierunku technicz- r nym jako tako zagospodarowane i nie uległy wojennemu zniszczeniu Radykalnych przeto zmian doraźnych w istniejącym układzie ulic i w ich ■ urządzeniu w nich nie będzie; natomiast, licząc się_ z przyszłym, nie-B wątpliwym rozwojem, należy natychmiast pomyśleć o planach reguła-lacyjnych, obejmujących te obszary, na których miasto w najbliższych dziesiątkach lat rozbudowywać się rozpocznie.
Nasze zaś miasta małe, a zwłaszcza miasteczka rozporządzały pra- j wie powszechnie, przed wojną, skromnemi funduszami, nieżawsze gospo¬darkę swą prowadziły należycie i pozbawione były dobrej technicznej opieki. Największe zaniedbania wykazują te miasta w b. zaborze rosyjskim, mniejsze w b. zaborze austrjackim. Od nich odskakują da¬leko miasta b. zaboru niemieckieg-o: większa zamożność, zmysł orga¬nizacyjny i zamiłowanie porządku postawiły je znacznie wyżej od po- ( przednich.
Ponadto miasta małe i miasteczka prawie na połowie obszaru Państwa zniszczyła wojna w straszliwy sposób. Niektóre muszą się nie¬jako na nowo budować. A odbudowa, jeśli ma być istotnie dobrą, powinna zmienić radykalnie ich wygląd, w czem sposób założenia ulic ! i placów wielką gra rolę. •
Dlatego w podręczniku stosunki małomiejskie będą omawiane równie troskliwie jak wielkomiejskie.
Prace i artykuły szczegółowe, które użyto do opracowania pod¬
ręcznika, podane będą w odnośnych ustępach. Tutaj zestawiono tylko I
te dzieła, które omawiają szereg działów głównych lub omawiają rzecz
więcej ogólnie. /•■
Literatura: Rychter Józef: Projektowanie komunikacji, roboty ziemne, bu¬dowa dróg. Lwów 1890 (litogr.). — Skibiński Karol: Budowa dróg. Lwów 1902 (lit.). — Wątorek Karol: Budowa dróg- i roboty ziemne. Lwów 1912 (lit.) — Kiihnel Artur: Drogi i ulice. Lwów 1917. — Drexler Ignacy: Odbudowanie wsi i miast na ziemi naszej. Lwów 1916, wyd. II 1921. Feliński Roman: Budowa miast. Lwów 1916.-■ ■ Kuhnel Artur: Zasady budowy miast małych i miasteczek. Lwów 1918. — Sznulc f Zdzisław: Podręcznik do budowy dróg bitych, gruntowych i ulic miejskich. Wav-szawal 1918. — Bratro Emil: Budowa i utrzymanie dróg- kołowych. Lwów 1921. — Kuhnel Artur: Drogi. Lwów 1922. — Fassbender Eugenjusz: Zasady nowoczesnej nauki o budowie miast. Kraków 1916.

Genzmer Ewald: Die stiidtischen Strassen, Stutgart 1897. — Stiibben Joseph : Der Stadtebau. Darmstadt 1890- — Love Ferdinand: Die Strassenbaukunde. Miin-chen 1906. — Laissle F.: Strassenbau einschl. der Strassenbahnen. Handb. d. Inge-nieurwissenschaften. Leipzig 1912. — Klose Georg-; Der Stadtstrassenbau. Berlin 1914.— Lucas G.: Strassenbau. Taschenbuch fur Bauingenieure. Berlin 1915. — Knauer H.: Strassenbau. Leipzig 1919. — Giirschner R. und Benzel M.: Bebauung-splane und Stadtstrassenbau. Leipzig 1911. — Baumeister R.: Stadtisches Strassenwesen und Stadtereinigung. Berlin 1890. — Blum Otto: Stadtebau. Berlin 1921. — Gurlitt Cor-nelius: Handbuch des Stadtebaues. Berlin 1920.
Durand Claye L.: Routes et chemins vicinaux. Paris 1885. — Eyrolles Leon, Willotte H. et Levy Georges: Routes, chemins vicinaux et voies ferrees sur chaussees. Paris 1921. — Dubosch Ch.: Les trottoirs de ville. Paris 1919. — P. Le Gavrian: Les chaussees modernes. Paris 1922. — Joyant Ed.: Traitć d'urbanisme. Paris 1923.
2. Definicja ulicy. Cel ulicy.
Ulicą nazywa się drogę, gęściej budynkami obudowaną, w osiedlu więcej skupionem, przyczem droga ta zostaje nieco odmiennie urzą¬dzoną od części przebiegającej otwartą przestrzeń.
Określenie powyższe jest zupełnie ogólnikowe i innem być nie może wobec tego, że w miastach, osobliwie mniejszych, istnieją obok siebie i drogi i ulice i tak nieznacznie jedne przechodzą w drugie, że często trudno rozstrzygnąć, jak nazwać daną komunikację.
Nowa ustawa budownicza dla Lwowa, uchwalona przez Radą Miejską w paź¬dzierniku 1922, na którą to ustawę jako najbardziej nowoczesną w Polsce w dalszych ustępach kilkakrotnie podręcznik się będzie powoływał, określa w § 20 w ten sposób rodzaje ulic, placów i dróg-:
„Ulicą lub placem nazywa się parcela, posiadająca jezdnie., ścieki, krawężniki, chodniki względnie skwery i drzewa, kanalizację, tudzież oświetlenie; drogą zas par¬cela bez chodników, ziemna, względnie tylko z deptakami lub o słabej nawierzchni.
Za publiczne uważać należy te ulice, place i drogi, które jako drogi są zainta-bulowane na rzecz gminy, powiatu, województwa lub państwa. Są one stale dostępne każ¬demu, właściciele przyległych realności mają do nich prawo frontu, nie mogą być one stale zamknięte, a zaniechanie ich nie może nastąpić bez przeprowadzenia pertrakta-cyj z właścicielami sąsiednich realności. Prawo frontu obejmuje prawo światła, okapu, dostępu i dojazdu, prowadzenia przewodów i prawo budowy.
Wszelkie inne komunikacje prywatne uważa niniejsza ustawa jako dziedzińce."
Cel ulic streszcza się w punktach następujących:
1. ulice mają służyć ruchowi;
2. ulice doprowadzają do budynków powietrze, światło i słońce,
a to w związku z placami, podwórzami i ogrodami prywatnemi i pu-
blicznemi;
3. ulice mieszczą na swym obszarze większą część, a niekiedy
wszystkie przewody, budowane dla zaspokojenia rozmaitych potrzeb
ludności.

Cel placów bywa nieco odmienny. Ruchowi służą one tyłka wyjątkowo; służy mu np. zajazd przed dworcem kolejowym. Jakkol¬wiek mieszczą na swym obszarze przewody, to zadanie to nie zalicza sie, do ich celów. Natomiast względy zdrowotne bywają ich celem jed¬nak przeważnie pośrednim, nie głównym.
Cele główne placów bywają rozmaite. Istnieją place targowe dla sprzedaży takich samych a i różnych często produktów i wyrobów, place tak zwane architektoniczne wokół pewnych budynków lub przed niemi, jak kościoły, ważne gmachy państwowe, teatry i t. p,, place dla religijnych i narodowych, uroczystych obchodów, wreszcie place ozdobne a raczej place zabawowe, wypoczynkowe.


WIELKOŚĆ 23,5X16,5,LICZY XVI,417 STRON,XX TABEL,386 RYSUNKÓW.

STAN :OKŁADKA DB,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,MAŁE ZAPLAMIENIE NA GRN.MARGINESIE CZĘŚCI STRON,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB+/BDB-.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 8 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / .

WYDAWNICTWO POLSKIE R,WEGNERA
LWÓW-POZNAŃ 1925.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE