Zilustrowane relacje mieszkańców warszawskiej Pragi dotyczące głównie czasów II wojny światowej opublikowano w formie komiksu Praga Gada. O wojnie!.

Publikację zilustrowali znani polscy i zagraniczni rysownicy – Michał Śledziński, Maciej Szymanowicz, Krzysztof Ostrowski, Przemysław Truściński, a także Alberto Pagliaro z Włoch, Tony Sandoval z Meksyku i Konstantin Komardin z Rosji. Do komiksu dołączono najlepsze obrazkowe adaptacje wspomnień prażan, wyłonione w drodze konkursu.

Na komiks składa się 11 opowieści – większość dotyczy II wojny światowej, choć przedstawiono także historie z czasów I wojny oraz z okresu po 1945 r., opowiadającą o powrocie do Polski repatriantów ze Wschodu.

"Podczas wywiadów z seniorami z warszawskiej Pragi okazało się, że zdecydowaną większość relacji stanowią wspomnienia z czasów II wojny światowej – na ten okres nałożyło się ich dzieciństwo (...). Wojna jawi się w tych opowieściach w bardzo osobisty sposób, inny niż na kartach podręczników do historii" – tłumaczył PAP Przemysław J. Olszewski, antropolog kultury i współtwórca Fundacji Animacja, która wydała publikację.

Jak podkreślił II wojna światowa doświadczyła mieszkańców prawobrzeżnej dzielnicy Warszawy w szczególny sposób. "Praga w 25 proc. została zniszczona przez wojnę, była oszpecona lejami po bombach, zasiekami, bunkrami. Na ulicach znajdowały się ludzkie zwłoki, wokół panował głód i strach. Działania wojenne także miały miejsce, choć nie w takim natężeniu, jak w przypadku lewobrzeżnej Warszawy. Wisła była naturalną granicą, przez którą zszokowani prażanie obserwowali bombardowania m.in. podczas powstania warszawskiego" – opowiadał Olszewski. "Nie jest to jednak komiks stricte historyczny, ilustrowana wykładnia polityki historycznej, ale antropologiczny" – charakteryzował komiks Olszewski. Jego zadaniem – wyjaśnił – jest oddanie klimatu życia codziennego mieszkańców Pragi, okupowanej przez wojska niemieckie, a potem sowieckie. "Nie zabrakło także, tak bliskich dziecięcemu widzeniu świata, elementów fantastycznych i symbolicznych" – dodał jeden z pomysłodawców powstania publikacji.

Komiks powstał w ramach projektu Archiwum Historii Mówionej Inaczej "Praga Gada", realizowanego od 2010 r. przez Fundację Animacja. W jego ramach zbierane są ustne wspomnienia mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy; do tej pory zarejestrowano blisko 500 godzin rozmów z praskimi seniorami, dotyczących XX-wiecznych dziejów Polski.

"Szukamy takich miejsc, w których +z dziada pradziada+ żyją autentyczni warszawiacy, pamiętający stolicę m.in. z czasów wojny" – wyjaśnił Olszewski odwołując się do działań fundacji na rzecz popularyzacji historii Warszawy po prawej stronie Wisły.

W ramach spotkań z historią obrazkową fundacja organizowała wiosną 2013 r. w praskim Domu Kultury TuPraga wykłady poświęcone m.in. technikom powstawania komiksu oraz sposobom przedstawiania za jego pomocą przeszłości.

W planach fundacji jest również wydanie w 2014 r. drugiego tomu antologii Praga Gada. O pokoju, obejmującego wspomnienia mieszkańców Pragi z okresu międzywojennego oraz PRL-u.

Projekt "Praga Gada" jest współfinansowany z funduszy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Patronem medialnym projektu jest portal historyczny dzieje.pl prowadzony przez Polską Agencję Prasową i Muzeum Historii Polski.

Liczba stron: 96
Format: A4+
Oprawa: twarda
Druk: kolor

Scenariusz: Paweł Timofiejuk, Paweł Piechnik, Mateusz Suchecki, Krzysztof Budziejewski, Przemysław J. Olszewski, Monika Golińska
Rysunek: Przemysław Truściński, Michał Śledziński, Krzysztof Ostrowski, Konstantyn Komardin, Paweł Piechnik, Tony Sandoval, Mateusz Suchecki, Krzysztof Budziejewski, Alberto Pagliaro, Leszek Goliński, Maciej Szymanowicz