Massimo Introvigne
POWRÓT MAGII

WAM, Kraków 2005
ss. 227 / format B5 / miękka oprawa
stan książki: NOWA

Massimo Introvigne to autor znany w Polsce, ale nie bezpośrednio ze swoich publikacji. Wynika to może z faktu, że ten wybitny włoski socjolog religii przyznaje się do poglądów tradycjonalistycznych, a nawet do wiary chrześcijańskiej w wydaniu katolickim. Stara się on jednak oddzielić w swoich badaniach własne przekonania światopoglądowe od racjonalnych hipotez socjologicznych i kulturowych. Są one oryginalne i inspirujące oraz przedstawione językiem sugestywnym i barwnym literacko. M. Introvigne nie jest jednak postmodernistą: odróżnia fakt od fikcji. Więcej, nadzwyczaj liczne publikacje Introvig- ne iskrzą się właśnie uderzającą wprost mnogością wiarygodnych faktów oraz udokumentowanych informacji. Naukowy obiektywizm i uczciwość intelektualna to uderzający rys tych publikacji, przetłumaczonych już na wiele języków.

Introvigne jest autorem uznanym także w Watykanie. Wielu autorów kościelnych powołuje się na niego (m.in. kard. F. Arinze, w jednym z dokumentów kościelnych na temat sekt i nowych ruchów religijnych i abp G. Casale, w liście duszpasterskim)1. Jest założycielem i dyrektorem CESNURu (Centrum Studiów nad Nowymi Religiami), instytucji badawczej o dużej renomie w Europie. Jest on też redaktorem licznych prac indywidualnych i zbiorowych innych wybitnych autorów, specjalistów w temacie sekt, nowych ruchów religijnych, tajnych towarzystw, ezoteryzmu, okultyzmu, w tym także magii.

Aby przybliżyć tak ważny (żeby nie powiedzieć — modny) dziś temat magii, prezentujemy polskiemu Czytelnikowi jedną z nowszych i ważniejszych pozycji, tak znaczącego i wiarygodnego badacza wymienionych zjawisk jak M. Introvigne. Jest to pierwsza duża pozycja tego Autora w języku polskim. Chodzi właśnie o Powrót magii, pracy jakby streszczającej lapidarnie poglądy Autora, wyrażone już w wielu innych książkach czy artykułach. Jest to rodzaj zwięzłego kompendium twórczości M. Introvigne w aspekcie magii i ezoteryzmu, tematów które traktuje on poważnie i głęboko.

Erudycja włoskiego badacza pozwala zarysować mu szeroką i wielowymiarową perspektywę tych tematów w sposób polifoniczny — przekonywujący i często fascynujący. Powtarza on przy tym własną tezę, jako ważne odkrycie (choć przestrzega przez złą jej interpretacją): magię szerzą „nowe ruchy magiczne”, niesłusznie nazywane religijnymi2. Mogą być one także niebezpieczne. W jaki sposób? W pracy włoskiego naukowca pt.: [Kapelusz maga] jest przedstawiony pełny obraz tej rzeczywistości. Autor wylicza tam ponad dwieście grup różniących się od siebie pod względem socjologicznym, doktrynalnym czy liczebnym3.

To udokumentowane i wiarygodne odkrycie jest szczególnie ważne dla chrześcijan. Ma ono znaczenie dla refleksji filozoficzno-teologicznej w ocenie zjawiska współczesnych prądów intelektualnych, ruchów duchowych, nowych ruchów religijnych, sekt, w tym szczególnie ruchów magicznych, okultystycznych czy ezoterycznych. Zwróćmy więc uwagę na niektóre aspekty tematu magii, okultyzmu czy ezoteryzmu ważne dla chrześcijanina (nie tylko katolika). Są to pytania i problemy ważne dla chrześcijańskiego sumienia. Są one więc także istotne z duszpasterskiego punktu widzenia i bardzo „na czasie”.