1. Wstęp...... 7

1.1. Uwagi ogólne.................................. 7
1.2. Stan i ochrona środowiska naturalnego w Polsce.............................. 10
1.3 Współistnienie portu lotniczego ze środowiskiem naturalnym............ 23
1.4. Lokalizacja portów lotniczych w środowisku naturalnym.................... 24
1.5. Dopuszczalne stężenia, wskaźniki i normy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego........... 26
1.6. Polityka ekologiczna państwa.................. 28

2. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego gazami odlotowymi statków powietrznych........... 30

2.1. Wstęp.. 30
2.2 Zanieczyszczenia dolnej warstwy troposfery gazami spalinowymi...... 33
2.3. Zanieczyszczenia górnej warstwy troposfery i dolnej warstwy strato-sfery gazami spalinowymi.. 39

3. Zanieczyszczenia gruntów i wód gruntowych nawozami i innymi substancjami chemicznymi.... 42

3.1. Wstęp.... 42

3 2 Skażenie środowiska przyrodniczego przez nawożenie gleby związkami azotu i siarki.. 44
3.2.1. Skażenie wód gruntowych i powietrza atmosferycznego związkami azotu........ 44
3.2.2. Skażenie gleb i roślin związkami azotu.................................... 47
3.2.3. Skażenie powietrza związkami azotu....................................... 48

3.3. Zasiarczenie gleb..................... 49

3.4. Metale ciężkie w środowisku rolniczym......................................... 51
3.4.1. Zawartość metali ciężkich w glebach ...................................... 51
3.4.2. Rolnicze źródła zanieczyszczeń gleb metalami ciężkimi......... 53

3.5 Akumulacja metali ciężkich w glebie i roślinach.................................. 56
3.6. Ochrona i zagospodarowanie terenu w granicach portu lotniczego w czasie i po zakończeniu jego budowy................ 61

4.Gospodarka ściekowa w porcie lotniczym................. 64

4.1. Wstęp..... 64
4.2. Oczyszczanie ścieków opadowych..................................................... 68
4.3. Zanieczyszczenie środowiska gruntowo-wodnego spowodowane paliwami i smarami lotniczymi.... 67
4.4. Własności fizykochemiczne produktów ropopochodnych w procesach oczyszczania środowiska...... 72

4.5. Dopuszczalne stężenia substancji chemicznych zanieczyszczających grunty i wody podziemne.... 76
4.5.1. Wskaźniki i normy........................... 76
4.5.2. Podział na obszary sozologiczno-urbanistyczne....................... 77
4.5.3. Podział gruntów na podstawie porowatości i wodoprzepuszczalności........... 78
4.5.4. Podział na strefy głębokościowe obszarów użytkowych........... 79
4.5.5. Rekultywacja, kontrola przebiegu i skuteczność wykonywanych prac............... 80

5.Ochrona przed odpadami..................... 84

5.1. Wstęp... 84
5.2. Metody unieszkodliwiania odpadów.................................................... 88
5.3. Właściwości technologiczne odpadów oraz przewidywane wielkości 88

6.Hałasy lotnicze............................................. 94

6.1. Wstęp.. 94
6.2. Informacje i pojęcia podstawowe........................................................ 95
6.3. Równoważny poziom dźwięku............................................................ 118

6.4 Występowanie źródeł hałasów lotniczych........................................... 124
6.4.1. Hałasy wewnętrzne w kabinach statków powietrznych.............. 125
6.4.2. Hałasy zewnętrzne stacjonarne.................................................. 126
6.4.3. Hałasy zewnętrzne wywołane ruchem lotniczym....................... 140
6.4.4. Hałasy zewnętrzne emitowane przez statki powietrzne pionowego i krótkiego startu i lądowania.... 151
6.4.5. Hałasy zewnętrzne emitowane przez śmigłowce...................... 152

6.5. Metody określania wskaźników oceny hałasu lotniczego na terenach sąsiadujących z portami lotniczymi..... 155
6.6. Metody oceny hałasów lotniczych stosowane w świecie..................... 161
6.7. Ochrona przed hałasem obszarów sąsiadujących z portem lotniczym 166

6.8. Pomiary hałasu zewnętrznego..................... 172
6.8.1. Aparatura pomiarowa................................... 172
6.8.2. Opracowanie map akustycznych............................................... 180

6.9. Urządzenia wyciszające hałas wywołany statkami powietrznymi........ 188
6.9.1. Lotniskowe tłumiki hałasu......................................... 188
6.9.2. Ekrany i wały wyciszające hałas................................................ 192
6.9.3. Podmuchy i ssanie. Osłony przeciwpodmuchowe..................... 201

7. Strefy ograniczające ochronne i chronione portu lotniczego............... 206

7.1. Wstęp.. 206
7.2. Strefy ograniczające ochronne i chronione......................................... 211

7 3. Powierzchnie i strefy ochronne...................................... 215
7.3.1. Strefy ochronne z zakazem zabudowy...................................... 215
7.3.2. Strefa ochronna w przestrzeni powietrznej dla operacji startów i lądowań.......... 216
7.3.3. Strefa ochronna zabezpieczająca przed niebezpiecznymi i kłamliwymi światłami nielotniczymi.. 219
7.3.4. Strefy ochronne ograniczające wznoszenie budowli i napowietrznych linii energetycznych.. 219

7.4. Strefy ochronne lotniczych urządzeń naziemnych zabezpieczających ruch lotniczy...... 225
7.4.1. Strefa ochronna dla radaru precyzyjnego PAR......................... 225
7.4.2. Strefa ochronna dla kombinowanego radaru SRE/PAR............ 226
7.4.3. Strefa ochronna zakresowego radaru SRE............................... 227
7.4.4. Strefa ochronna dla radiolatarni bezkierunkowej NDB.............. 228
7.4.5. Strefy ochronne dla sygnałów radiowych.................................. 229
7.4.6. Strefy ochronne dla radiolatarni dookólnej VOR....................... 229
7.4.7. Strefy ochronne dla wielokierunkowej latarni prowadzącej D-VOR........... 230
7.4.8. Strefy ochronne dla instrumentalnego systemu lądowania typu ILS-LOCALIZER............ 230
7.4.9. Strefy ochronne urządzenia dokładnego instrumentalnego kąta schodzenia typu ILS-GP........ 232
7.4.10. Strefy ochronne dla obiektów kontroli ruchu lotniczego.......... 233
7.4.11. Strefy ochronne ornitologiczne............................ 234

8. Ochrona przed promieniowaniem...................................... 235

8.1. Wstęp....235

8.2. Rodzaje promieniowania............................................. 240
8.2.1. Promieniowanie jonizujące........................................................ 240
8.2.2. Promieniowanie kosmiczne...................................................... 240
8.2.3. Promieniowanie ziemskie.......................................................... 241
8.2.4. Napromieniowanie wewnętrzne................................................ 241
8.2.5. Promieniowanie niejonizujące................................................... 241

8.3. Urządzenia nadawcze jako źródła pól elektromagnetycznych............ 243
8.4. Zagrożenia stwarzane przez pola elektromagnetyczne dla środowi¬ska naturalnego i człowieka....... 245
8.5. Strefy zagrożenia promieniowaniem mikrofalowym............................ 246

9. Podsumowanie.. 251

Literatura...... 260
Załączniki..... 268