WSTĘP
Wśród tworzyw ceramicznych, które odegrały istotną rolę w rozwoju nowożytnej cywilizacji europejskiej szczególnie ważne miejsce przypada porcelanie. Jej walory, zarówno użytkowe jak estetyczne sprawiły, iż od momentu rozpoczęcia produkcji przez pierwszą wytwórnię europejską datuje się początkowo powolny, a z biegiem lat lawinowo wzrastający, triumfalny pochód porcelany przez Europę. Mnożą się manufaktury, rozpoczynają gorączkowe przetargi dla zwerbowania co sławniejszych „arkanistów11, modelarzy, malarzy. Porcelana, coraz bardziej modna i pożądana, wyciska swe piętno na życiu dworskim, zaczyna liczyć się nawet w polityce. Tej porcelanowej fascynacji przez szereg dziesięcioleci zdecydowanie nadaje ton Miśnia.
Tworzywo porcelanowe1 znane było w Chinach już pod koniec I tysiąclecia naszej ery. Tajemnicy wyrobu strzeżono tam jednak ściśle, a eksport był niewielki i ograniczony do krajów azjatyckich2, przez co Europa dopiero po upływie stuleci zetknęła się z wyrobami porcelanowymi. Pierwsze wiadomości o nich przywiózł najprawdopodobniej Marco Polo z podróży do Chin u schyłku w. XIII. On też w swej relacji po raz pierwszy użył wyrazu „porcellanalr dla scharakteryzowania spotkanego tam niezwykłego gatunku ceramiki, którego wygląd kojarzył mu się z rodzajem muszli śródziemnomorskiej nazywanej przez Włochów „porcella11. W późnym średniowieczu zaczęły napływać do Europy, zrazu skąpo, pierwsze naczynia z porcelany. Przywozili je kupcy, podróżnicy, pielgrzymi, a także wysyłani z krajów azjatyckich na europejskie dwory dyplomaci. Dopiero jednak wiek XVII dzięki stworzeniu regularnej komunikacji handlowej z krajami Dalekiego Wschodu (Kompanie Wschodnio-1 ndyj-skie) otworzył szeroko rynki europejskie dla towarów zamorskich: korzeni, kawy, herbaty, a wraz z nimi — porcelany3. W wielu portowych miastach północnych Niderlandów stworzono emporia dla sprowadzanej porcelany chińskiej i japońskiej. O ile pierwsze, trafiające przypadkowo do Europy wyroby porcelanowe były traktowane jako egzotyczne cacka, oprawiane w szlachetne metale i zamykane w skarbcach, o tyle obecnie wzmożony ich na-nieznanych europejskiej ceramice, takich, jak cienkość i biel czerepu, spoistość i twardość, dźwięczny ton, nie-pływ wzbudził w szerokich kręgach społeczeństw ogromne zainteresowanie nowym tworzywem o cechach bieska dekoracja podszkliwna jakby w tajemniczy sposób zrośnięta z naczyniem... Owa fascynacja porcelaną i wzrastające z roku na rok zapotrzebowanie rynkowe, któremu nie mógł sprostać kosztowny import rychło skłoniły zainteresowanych do podejmowania prób naśladownictwa. Od końca w. XV do początku w. XVIII ponawiano wielokrotnie w różnych krajach i ośrodkach starania wydarcia chińskiemu tworzywu tajemnicy składu chemicznego i sposobu produkcji bądź też przynajmniej odtworzenia wszelkimi dostępnymi środkami jego zewnętrznego wyglądu. Z tych prób wyrosła m. in. w w. XVII produkcja holenderskich fajansów o chińskiej lub japońskiej dekoracji. Powstało także wiele naśladownictw o efemerycznym charakterze. Wśród nich na wymienienie zasługuje tzw. porcelana Medici produkowana w 2. połowie w. XVI we Florencji4. Sformułowanie recepty na porcelanę typu chińskiego nastąpiło w początkach w. XVIII w Saksonii, w Miśni; było
Tytuł:
PORCELANA MIŚNIEŃSKA
w zbiorach wawelskich 1
Autor: MARIA PIĄTKIEWICZ- DERENIOWA
Wydawnictwo i rok wydania: Kraków 1983 Wyd. I
2000 egz.
Stan: -bdb przytarcia i lekkie zadarcia obwoluty
Oprawa: twarda
Ilość stron: 230 str.
Format: 21x23 cm
Ilustracje: posiada
Spis treści:
Wstęp l ^
Naczynia 119
Naczynia zdobione w Augsburgu I 20
Naczynia ze stylizowaną dekoracją chińską I 30
Sceny portowe, pejzaże I 66
Dekoracja oparta o wzory dalekowschodnie ł I 94
Indyjskie kwiaty I 96
Dekoracja Kakiemon I I 106
Porcelana w stylu Imari I 170
Wzór ,Ncebulowy~ I 216
Plastyczna dekoracja roślinna ... I 224
Strona o mnie
Moje aukcje (książki o zbliżonej tematyce. Kliknij.)
Uwaga! Na zdjęciach wokół liter możliwe charakterystyczne zniekształcenia - wynikają z konieczności kompresji zdjęć. W rzeczywistości zniekształcenia nie występują. Możliwe też błędy w opisie - z powodu niedoskonałości odczytu OCR, za co przepraszam.