Poradnik klimatyzacji. Tom I: Podstawy
wydawnictwo: Wydawnictwo SYSTHERM
wydanie: I / 2010 format: 245x174, str. 578, oprawa twarda
Wydawnictwo SYSTHERM specjalizujące się w wydawaniu książek technicznych pragnie przedstawić Państwu najnowszą książkę z dziedziny klimatyzacji.„Poradnik klimatyzacji. Tom 1: Podstawy” jest wiernym tłumaczeniem niemieckiego bestsellera, znanego fachowcom od ponad 30 lat, wydanego przez Wydawnictwo C. F. Müller pt. „Handbuch der Klimatechnik“. Tom 1: Grundlagen, Tom 2: Anwendungen (ponad 820 stron) – zespół autorski pod kierunkiem: Baumgarth, Hörner, Reeker. Poprawność merytoryczną tłumaczenia zapewnili znani specjaliści, wieloletni pracownicy Politechniki Poznańskiej – Zakładu Ogrzewnictwa, Klimatyzacji i Ochrony Powietrza: prof. zw. dr inż. Ferdynand Dembecki, dr inż. Bolesław Gaziński oraz dr inż. Grzegorz Krzyżaniak, doc. P.P. W części wstępnej przedstawiono wybrane zagadnienia klimatyczne i meteorologiczne ze szczególnym uwzględnieniem problemów związanych z wymianą ciepła oraz odczuwaniem komfortu cieplnego, takich jak: bilans cieplny człowieka, energetyczna przemiana materii, konwekcja swobodna i wymuszona, dyfuzja gazów i przejmowanie masy, wymiana ciepła przy zmianie stanu. Przedstawiono prawa wilgotnego powietrza oraz ich zastosowanie, omówiono zmiany stanu powietrza wilgotnego w urządzeniach klimatyzacyjnych. W sposób przejrzysty przedstawiono podstawy techniki chłodniczej i stosowanych urządzeń chłodniczych, dokonano ich przeglądu pod kątem rozwiązań konstrukcyjnych i zasad działania. W rozdziale poświęconym podstawom chłodnictwa scharakteryzowano m.in. chłodnie wyparne oraz sprężarkowe i absorpcyjne urządzenia chłodnicze. W kolejnych rozdziałach omówiono podstawy przepływu płynów ze szczególnym uwzględnieniem ruchu powietrza w pomieszczeniach dla różnych typów wentylacji i rozmieszczenia nawiewników o zróżnicowanej konstrukcji. Ponadto przedstawiono podstawy akustyki w tym analizę szumów, dopuszczalne poziomy akustyczne, dodawanie hałasu z kilku źródeł i problemy izolacji akustycznej. Podano też zasady oczyszczania powietrza, budowę urządzeń i przykłady zastosowań różnych rodzajów filtrów. Omówiono szczegółowo technikę regulacji dla instalacji klimatyzacyjnych: zachowania statyczne i dynamiczne, węzły regulacyjne ciągłe i nieciągłe, sterowanie za pomocą systemów cyfrowych, zasady strojenia metodami: Chiena, Hronesa i Reswicka a także Zieglera i Nicholsa. Do niniejszej publikacji dołączono również tablice dotyczące pary wodnej i powietrza wilgotnego oraz właściwości wybranych czynników chłodniczych – nieocenioną pomoc przy wszelkiego typu pracach projektowych. Powyższy tytuł kierujemy do określonej grupy czytelników – specjalistów z branży klimatyzacyjnej, wentylacyjnej i chłodniczej, mając nadzieję na ułatwienie im pracy. Zainteresowani jesteśmy także dotarciem do środowisk akademickich oraz szkół średnich technicznych. Słowa podziękowania kieruję do dr inż. Bolesława Gazińskiego za podjęcie inicjatywy wydawniczej oraz umożliwienie wydania niniejszego dzieła. Pragnę również podziękować prof. zw. dr inż. Ferdynandowi Dembeckiemu za przygotowanie weryfikacji naukowej oraz dr inż. Grzegorzowi Krzyżaniakowi, doc. P.P. za rady, szczegółową analizę i redakcję tekstu oraz korektę merytoryczną. Dziękuję również w imieniu wydawnictwa i swoim własnym wszystkim reklamodawcom, a zwłaszcza prasie branżowej i portalom internetowym za poparcie inicjatywy wydawniczej.
Mgr inż. Joanna Jóźwiak Kierownik Wydawnictwa
1. Wprowadzenie-1 1.1 Klimat, klimatyzacja pomieszczeń, technika klimatyzacyjna-1 1.2 Wymagania stawiane technice klimatyzacyjnej-1 1.2.1 Uczucie komfortu i jakość powietrza w pomieszczeniu-2 1.2.2 Uczucie komfortu cieplnego-3 1.2.3 Uczucie komfortu nietermicznego-3 1.3 Wpływ klimatu na koncepcję obróbki powietrza i eksploatację instalacji klimatyzacyjnych-5 1.3.1 Redukcja obciążeń zewnętrznych lub ilości powietrza-5 1.3.2 Kształtowanie przepływu powietrza w pomieszczeniu-6 1.3.3 Wymagania w stosunku do obróbki powietrza-7 1.3.4 Wymagania w stosunku do regulacji-7 1.4 Normy, wytyczne, literatura, adresy-8
Literatura--9
2. Podstawy meteorologiczne-11 2.1 Wstęp-13 2.2 Pogoda, stan pogody, klimat-14 2.2.1 Pogoda-14 2.2.2 Stan pogody-15 2.2.3 Klimat-15 2.2.4 Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego-17 2.3 Techniczne opracowywanie danych meteorologicznych-21 2.3.1 Klimatologia wartości średnich-21 2.3.2 Dane dotyczące częstości występowania stanów meteorologicznych-22 2.4 Elementy meteorologiczne-24 2.4.1 Barometryczne ciśnienie powietrza i gęstość powietrza zewnętrznego-24 2.4.2 Wiatr-26 2.4.3 Temperatura powietrza zewnętrznego-29 2.4.4 Wilgotność powietrza zewnętrznego-35 2.4.5 Natężenie promieniowania słonecznego-38 2.5 Techniczne opracowanie danych meteorologicznych-50 2.5.1 Korelacja elementów meteorologicznych-50 2.5.2 Stopniodni, stopniogodziny, gramodni i gramogodziny-51 2.5.3 Typowy rok meteorologiczny-54 2.5.4 Dane klimatyczne ważne dla celów praktycznych-55
Literatura--56
3. Podstawy fizjologiczne-59 3.1 Wprowadzenie-60 3.2 Bilans cieplny człowieka-60 3.2.1 Energetyczna przemiana materii-61 3.2.2 Regulacja temperatury ciała-61 3.2.3 Produkcja ciepła-63 3.2.4 Oddawanie ciepła-64 3.2.5 Odzież-69 3.3 Klimat cieplny pomieszczenia i uczucie komfortu-70 3.3.1 Odczuwanie temperatury przez człowieka-71 3.3.2 Uczucie komfortu-71
II Spis treści
3.3.3 Wielkości wpływające na uczucie komfortu-74 3.3.3.1 Temperatura-75 3.3.3.2 Prędkość powietrza-82 3.3.3.3 Wilgotność powietrza-86 3.3.4 Metody pomiarowe-88 3.4 Jakościowe i ilościowe zapotrzebowanie powietrza przez człowieka-89 3.4.1 Oddychanie-89 3.4.2 Zapotrzebowanie na powietrze oraz minimalny strumień objętościowy powietrza zewnętrznego-91 3.4.3 Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniu przez gaz, pary, pyły oraz mikroorganizmy-96 3.5 Wpływ szumów, oświetlenia i elektryczności na klimat pomieszczeń- 103 3.6 Wymagania higieniczne w stosunku do instalacji urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych-105 3.6.1 Wymagania w stosunku do projektowania, produkcji i wykonania – zasysanie powietrza zewnętrznego-106 3.6.2 Wymagania w stosunku do eksploatacji i konserwacji-108 3.6.3 Sanitarne kontrole higieniczne-109 3.6.4 Inspekcje higieniczne (sanitarne)-109 3.6.5 Szkolenie w zakresie higieny-111
Literatura-111
4. Wymiana ciepła-113 Wstęp--118 4.1 Przewodzenie ciepła-119 4.1.1 Współczynnik przewodzenia ciepła-120 4.1.2 Stacjonarne przewodzenie ciepła-122 4.1.3 Przenikanie ciepła-122 4.1.4 Przenikanie ciepła przez żebra-132 4.1.5 Niestacjonarne przewodzenie ciepła-138 4.2 Konwekcja-149 4.2.1 Płyta z opływem wzdłużnym-150 4.2.2 Ciała opływane-154 4.2.3 Ciała złożone z płynem przepływającym-156 4.2.4 Konwekcja swobodna pojedynczych ciał-158 4.2.5 Konwekcja swobodna w warstwach-160 4.2.6 Kanały z przepływającym płynem-165 4.3 Wymiana ciepła przy zmianie stanu-173 4.3.1 Wymiana ciepła przy parowaniu-173 4.3.2 Skraplanie-178 4.4 Wymiana ciepła przez promieniowanie-182 4.4.1 Promieniowanie ciała doskonale czarnego-183 4.4.2 Promieniowanie ciała rzeczywistego-185 4.4.3 Prawo Kirchhoffa-185 4.4.4 Promieniowanie pomiędzy powierzchniami-186 4.4.5 Radiacyjny współczynnik przejmowania ciepła-189 4.4.6 Temperatura odczuwalna-193 4.5 Wymiana masy-196 4.5.1 Dyfuzja gazów i przejmowanie masy-196
Spis treści III
4.5.2 Dyfuzja pary przez substancje stałe-202 4.5.3 Osadzanie się skroplin na powierzchniach wewnętrznych-204 4.5.4 Osadzanie się skroplin na elementach budowlanych pomieszczeń nieklimatyzowanych-204 4.5.5 Wyznaczanie wykraplania wilgoci pod względem przepływu wilgoci dla pomieszczeń klimatyzowanych-210 4.6 Właściwości fizyczne-222
Literatura-236
5. Powietrze wilgotne - prawa i ich zastosowanie-239 5.1 Wprowadzenie-240 5.2 Parametry powietrza wilgotnego-241 5.3 Wykres h1+x, x dla powietrza wilgotnego według Moliera -248 5.4 Prawo zachowania masy oraz I zasada termodynamiki w technice klimatyzacyjnej i wentylacyjnej-249 5.4.1 Prawo zachowania masy-250 5.4.2 Pierwsza zasada termodynamiki dla układów otwartych-250 5.5 Parowanie (dyfuzyjne)-252 5.6 Wykres t, x według Carriera -255 5.7 Zmiany stanu powietrza wilgotnego w urządzeniach instalacji klimatyzacyjnej i wentylacyjnej-257 5.7.1 Komora mieszania-257 5.7.2 Nagrzewnica-259 5.7.3 Wentylator-261 5.7.4 Przeponowa chłodnica powietrza-262 5.7.5 Nawilżacz parowy-265 5.7.6 Nawilżacz dyszowy (komora zraszania)-267 5.7.7 Wymienniki do odzysku ciepła-270 5.7.8 Filtr-272
Literatura-273
6. Podstawy techniki chłodniczej-275 6.1 Wprowadzenie-276 6.2 Chłodnie wyparne-276 6.2.1 Funkcja i budowa-276 6.2.2 Zmiany stanu powietrza oraz wody-279 6.3 Otwarte sorpcyjne agregaty chłodnicze-280 6.3.1 Funkcja i budowa urządzenia-280 6.3.2 Wielkości obliczeniowe-282 6.4 Sprężarkowe urządzenia chłodnicze-284 6.4.1 Wprowadzenie-284 6.4.2 Przegląd funkcji-285 6.4.3 Obieg Carnota -287 6.4.4 Procesy zachodzące w obiegu rzeczywistym-290 6.4.4.1 Obieg-290 6.4.4.2 Składniki instalacji-292 6.4.5 Czynniki chłodnicze-295 6.4.5.1 Początki i rozwój-295 6.4.5.2 Właściwości-295 6.4.5.3 Nomenklatura-298 IV Spis treści 6.4.6 Wykres log p, h ( p, h)-298 6.4.6.1 Budowa-298 6.4.6.2 Obieg na wykresie p, h -300 6.4.7 Wykresy dla czynników chłodniczych, tablice własności czynników chłodniczych-302 6.5 Absorpcyjne agregaty chłodnicze-327 6.5.1 Wprowadzenie-327 6.5.2 Funkcja-328 6.5.3 Obieg Carnota-330 6.5.4 Rzeczywiste agregaty chłodnicze-332 6.5.5 Wykres log p, 1/T -333
Literatura-337
7. Podstawy przepływu płynów-339 7.1 Wiadomości ogólne-340 7.2 Przepływ wolny od tarcia-341 7.2.1 Równanie ciągłości-342 7.2.2 Równanie energii (równanie Bernoulliego)-343 7.2.3 Ciśnienie całkowite, ciśnienie statyczne i dynamiczne-345 7.3 Zasada zachowania pędu-349 7.4 Przepływ z uwzględnieniem tarcia-350 7.4.1 Równanie energii dla przepływu z uwzględnieniem tarcia-351 7.4.2 Lepkość płynów-351 7.4.3 Prawo podobieństwa-352 7.4.4 Formy przepływu-354 7.4.5 Stopień turbulencji-358 7.4.6 Przepływ przy wlocie do rury i warstwa graniczna-359 7.5 Opory przepływu w kanałach-361 7.5.1 Opory przepływu w rurze prostej-362 7.5.1.1 Współczynnik tarcia w rurach λ przy przepływie laminarnym-362 7.5.1.2 Współczynnik tarcia w rurach λ przy przepływie turbulentnym-363 7.5.1.3 Wysokość chropowatości k -365 7.5.2 Średnica hydrauliczna-367 7.5.3 Średnica równoważna-368 7.6 Opory miejscowe-370 7.6.1 Rozszerzenie przekroju poprzecznego (dyfuzor)-370 7.6.2 Zwężenie przekroju poprzecznego-374 7.6.3 Zmiany kierunku (łuki, kolana)-376 7.6.4 Rozgałęzienia rur-379 7.7 Pomiar przepływu-381 7.8 Przepływ powietrza w pomieszczeniu – wentylacja naturalna i mechaniczna-382 7.8.1 Wentylacja mieszana-386 7.8.1.1 Wprowadzenie oraz charakterystyczne właściwości strumieni powietrza.386 7.8.1.2 Efekt Coandy -399 7.8.1.3 Zapory i przeszkody zamontowane przy suficie-400 7.8.1.4 Otwory wywiewne-400 7.8.1.5 Przepływ w pomieszczeniach zamkniętych-401
Spis treści V
7.8.2 Wentylacja wyporowa-408 7.8.3 Wentylacja źródłowa (miejscowa)-409 7.8.4 Skuteczność wentylacji-418 7.8.4.1 Sprawność wymiany powietrza-419 7.8.4.2 Efektywność wentylacji-421 7.8.4.3 Metody pomiarowe-422 7.8.5 Numeryczne obliczanie przepływu powietrza w pomieszczeniu-423
Literatura-427
8. Podstawy akustyki-431 8.1 Wprowadzenie-432 8.2 Podstawy fizyczne oraz definicje-432 8.2.1 Powstawanie dźwięku-432 8.2.2 Częstotliwość oraz amplituda ciśnienia akustycznego-434 8.2.3 Moc akustyczna i natężenie akustyczne-435 8.3 Tworzenie i dodawanie poziomów hałasu-439 8.4 Analiza szumów-444 8.4.1 Pasma oktawowe i tercjowe-444 8.4.2 Głośność-446 8.4.3 Krzywe graniczne -448 8.4.4 Szumy impulsowe-450 8.4.5 Poziom uśredniony (norma DIN 45 641)-451 8.4.6 Poziom oceny (norma DIN 45 645)-451 8.5 Dopuszczalne poziomy akustyczne (wymagania w stosunku do „pomieszczeń wymagających ochrony”)- 452 8.6 Wpływ pomieszczenia-455 8.6.1 Pomieszczenie quasi-sześcienne-457 8.6.2 Pomieszczenie płaskie i pomieszczenie długie-464 8.7 Izolacja akustyczna-466 8.7.1 Izolacja dźwięku w powietrzu-467 8.7.2 Szacowany wskaźnik izolacyjności akustycznej R’W -469 8.7.3 Normowana różnica poziomu akustycznego-480 8.7.4 Różnica poziomu w szybie-480 8.8 Podsumowanie-481
Literatura-481
9. Podstawy oczyszczania powietrza-483 9.1 Informacje wstępne-483 9.2 Pył i jego zachowanie-485 9.2.1 Pojęcia podstawowe-485 9.2.2 Wyznaczanie rozdrobnienia-487 9.2.3 Prawo opadania cząstek pyłu-488 9.3 Oddzielanie pyłu w filtrach powietrza-490 9.4 Filtry powietrza dla ogólnej techniki klimatyzacyjnej i wentylacyjnej- 493 9.4.1 Wymagania-493 9.4.2 Sprawdzenie filtra oraz podział na klasy według normy DIN EN 779 [8]-496 9.4.2.1 Aktualny stan unormowania, opis przebiegu sprawdzenia filtra-496 9.4.2.2 Wielkości oraz ich definicje-499 9.5 Wysokosprawne filtry powietrza-502 9.5.1 Wstęp-502
VI Spis treści
9.5.2 Teoria filtrów-502 9.5.3 Sprawdzenie filtra oraz podział na klasy według normy DIN EN 1822-1-504 9.5.4 Różnice ciśnienia-507 9.6 Elektrofiltry powietrza-507 9.7 Filtry adsorpcyjne gazu-509 9.7.1 Wstęp-509 9.7.2 Rodzaje budowy i wielkości znamionowe-510 9.7.3 Okres użytkowania-511 9.8 Przykłady wykonania-512 9.8.1 Filtry powietrza dla ogólnej techniki klimatyzacyjnej i wentylacyjnej-512 9.8.1.1 Elementy filtrujące powietrze-512 9.8.1.2 Filtry kieszeniowe-513 9.8.2 Wysokosprawne filtry powietrza-514 9.8.3 Filtry adsorpcyjne gazu-515
Literatura-515
10 Technika regulacji instalacji klimatyzacyjnej-517 10.1 Podstawy, definicje-517 10.2 Obiekty regulowane-519 10.2.1 Zachowanie statyczne-519 10.2.2 Zachowanie dynamiczne-521 10.3 Regulator-523 10.3.1 Regulator ciągły-523 10.3.2 Regulator nieciągły-526 10.3.3 Specjalne wymagania w stosunku do regulatorów dla instalacji klimatyzacyjnej-527 10.3.4 Technika DDC-530 10.4 Optymalizacja regulatora-533 10.4.1 Nastawy regulacyjne wg metod Chien, Hronesa i Reswicka -533 10.4.2 Nastawy regulacyjne wg metod Zieglera i Nicholsa -534 10.5 Stabilność obwodów regulacyjnych-535 10.5.1 Wpływ zachowania dynamicznego-536 10.5.2 Wpływ zachowania statycznego-537 10.5.3 Obliczanie zaworów-539 10.5.4 Wpływ zachowania statycznego i dynamicznego na stabilność obwodu regulacyjnego-545 10.6 Przykłady regulacji temperatury-547 10.6.1 Instalacja z recyrkulacją powietrza obiegowego i regulacją kaskadową-549 10.6.2 Instalacja w eksploatacji VVS z ciągłym sterowaniem wentylatorów-551 10.7 Przykłady regulacji temperatury i wilgotności-553 10.7.1 Instalacja klimatyzacyjna z komorą zraszania powietrza-554 10.7.2 Instalacja z nawilżaczem parowym-558
Literatura-561
11. Tablice dla pary wodnej i powietrza wilgotnego-563
Literatura-563
zobacz spis treści
zobacz fragment książki
|