Książka „ Poradnictwo pedagogiczne. Przegląd wybranych zagadnień” stanowi podręcznik do przedmiotu Poradnictwo pedagogiczne dla studentów kierunków pedagogicznych. Poradnictwo dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze, rewalidacyjne i zawodowe analizowane w obszarze teoretyczno-praktycznym stanowią treść książki. Poruszone w niej zagadnienia dotyczą podstawowych aspektów pomocy pedagogicznej, w odniesieniu do obszaru edukacyjnego, uwzględniając wielowymiarowość poradnictwa i jego dynamiczny charakter. Teoretyczne założenia wybranych obszarów, stanowiących problem poradnictwa, zostały uzupełnione praktycznymi wskazówkami postępowania poradniczego w różnych sytuacjach edukacyjnych. Publikacja ma na celu zapoznanie studentów z problematyką poradnictwa i pomocy udzielanych szerokiej grupie odbiorców (dzieciom, młodzieży, rodzicom, nauczycielom, wychowawcom). Charakterystyka działań pomocowych, poradniczych, strategie czy metody i środki wykorzystywane w poradnictwie pedagogicznym dostarczają niezbędnej wiedzy teoretycznej z zakresu filozofii, psychologii, socjologii i pedagogiki podkreślając interdyscyplinarny charakter działań poradniczych, a praktyczne ćwiczenia (zadania dla studenta) kształtują gotowość udzielania profesjonalnej pomocy w zakresie czynności zawodowych opartych na relacjach interpersonalnych.
Książka jest odpowiedzią na potrzeby studentów związane z przygotowaniem zawodowym do realizacji czynności poradniczych w ramach obowiązków pedagogicznych. Nowe kompetencje diagnostyczno-terapeutyczne nauczyciela wymagają umiejętności pomocowych, doradczych, wspierających, co stanowi wyzwanie dla wykładowców akademickich realizujących taki przedmiot. Publikacja skupia informacje, poglądy, teorie wskazując jednocześnie praktyczny aspekt działań poradniczych.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1
Założenia teoretyczne i przedmiot zainteresowań poradnictwa pedagogicznego
1.1. Rys historyczny rozwoju poradnictwa w Polsce i jego stan obecny
1.2. Działania poradnicze w przestrzeni czasowej i społecznej
1.3. Pojęcie i cele poradnictwa. Podmiot i przedmiot oraz zakres działań poradniczych
1.4. Poradnictwo jako proces pomagania – etapy i zasady udzielania pomocy
1.5. Rodzaje poradnictwa w świetle psychologicznych koncepcji człowieka
1.6. Zasady oddziaływań w sytuacji poradniczej. Charakterystyka czynności poradniczych
1.6.1. Funkcje i strategie poradnictwa – charakterystyka
1.6.2. Metody, techniki i środki wykorzystywane w poradnictwiepedagogicznym
1.7. Cechy osobowe i umiejętności doradcy jako warunek skutecznego pomagania
1.8. Poradnictwo medialne jako nowa forma udzielania pomocy
1.8.1. Poradnictwo zapośredniczone – założenia teoretyczne i praktyka
1.8.2. Internet jako środek komunikacji w relacji poradniczej
1.8.3. Internetowe grupy wsparcia i samopomocy
Rozdział 2
Instytucje pomocowe w obszarze poradnictwa pedagogicznego
2.1. Działalność poradni psychologiczno-pedagogicznej
2.1.1. Podstawowe założenia prawno-organizacyjne funkcjonowania placówki
2.1.2. Działalność opiniodawcza poradni
2.1.3. Orzecznictwo psychologiczno-pedagogiczne jako forma pracy poradni
2.2. Poradnie rodzinne – zakres i przedmiot udzielania pomocy
2.3. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
Rozdział 3
Poradnictwo dydaktyczno-wychowawcze – założenia i obszary działania
3.1. Pojęcie, cel i przedmiot zainteresowań poradnictwa dydaktyczno-wychowawczego
3.2. Działania poradnicze w sytuacji oceny dojrzałości szkolnej
3.3. Zakres i rodzaje pomocy wobec problemu niepowodzeń szkolnych
3.3.1. Postępowanie poradnicze w relacji doradca – rodzic
3.3.2. Postępowanie poradnicze w relacji doradca (specjalista) – nauczyciel
3.4. Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu jako przedmiot poradnictwa
3.4.1. Działania poradnicze w relacji pomocowej rodzic – nauczyciel (przykłady)
Rozdział 4
Poradnictwo rehabilitacyjne jako forma pomocy dziecku i jego rodzinie
4.1. Pedagogizacja rodziców dziecka niepełnosprawnego
4.2. Interdyscyplinarny charakter poradnictwa dla rodziców dzieci niepełnosprawnych
4.3. Instytucjonalne i indywidualne formy pomocy i poradnictwa dla osób niepełnosprawnych
4.4. Pomoc i porada w obszarze kształcenia uczniów niepełnosprawnych
Rozdział 5
Poradnictwo opiekuńcze – cele, zadania i formy realizacji
5.1. Potrzeba jako kategoria psychologiczna – rozumienie i typologia
5.2. Poradnictwo pedagogiczne wobec zadań opiekuńczych rodziny
5.3. Instytucje pomocowe w obszarze poradnictwa opiekuńczego
5.4. Poradnictwo pedagogiczne w zakresie zadań opiekuńczych szkoły
Rozdział 6
Poradnictwo i pomoc uczniom z zaburzeniami zachowania
6.1. Kontrowersje wokół pojęcia zaburzenia zachowania – koncepcje etiologiczne
6.2. Pomoc dziecku z zaburzeniami zachowania w warunkach przedszkola i szkoły
6.3. Pomoc rodzicom dzieci z zaburzeniami zachowania
Rozdział 7
Poradnictwo zawodowe w przestrzeni edukacyjnej
7.1. Wyjaśnienie pojęć i zadania poradnictwa zawodowego
7.2. Zadania rodziców, nauczyciela i pedagoga w systemie poradnictwa zawodowego
7.3. Realizacja zadań poradnictwa zawodowego w poradni psychologiczno-pedagogicznej
7.4. Szkolny doradca zawodowy – zakres i formy pracy
7.5. Specyfika kontaktu poradniczego i modele pracy doradcy zawodu
7.6. Poradnictwo zawodowe na odległość – podstawowe założenia projektu
Zakończenie
Bibliografia
Aneks
