Wędrować można rozmaicie. W podróż wyrusza się wszak z różnych powodów, a i sposoby przeżywania drogi, sensy podczas niej budowane, są bardzo niejednolite. Będąc w drodze, nie jest się ani „tu”, ani „tam”, lecz w rozkołysanej pomiędzy tymi dwoma punktami przestrzeni. Zawsze więc doświadcza się jej mniej lub bardziej poza zwyczajnymi ograniczeniami i ustalonym ładem. Może ona zadziwić, rozśmieszyć, zasmucić, zszokować... Jednakże nie tylko. Nowa przestrzeń, nieznani zamieszkujący ją ludzie mogą stać się powodem głębszej refleksji, silnego przeżycia, którego nie da się umieścić w katalogu wrażeń utrwalonych na fotograficznej kliszy, karcie pamięci czy pośród zakupionych pamiątkowych drobiazgów. Podróżowanie bowiem ciągle jeszcze bywa augustiańskim poszukiwaniem prawdy, która nie w miejscu, lecz osobie jest zamknięta.
Przewodnik podzieliliśmy na trzy rozdziały: Miejsko czarodziejsko, Wyobraźni kształty niebanalne oraz Collage kulturalny, przy czym w każdym z nich skupiliśmy się przede wszystkim na ukazaniu innego aspektu, warto to podkreślić – fragmentu ogromnej pajęczyny idei, dokonań, tradycji i uczuć, które wyrzeźbiły oblicze Polski.
Każdy z rozdziałów składa się z dziesięciu podrozdziałów podzielonych na część główną traktującą o jednym bądź kilku wybranych miejscach czy określonych grupach kulturowych oraz część poboczną, jednolicie tytułowaną Ciekawe miejsca, w której zawarliśmy opisy interesujących obszarów, okolicznych w stosunku do tych omawianych w tekście głównym. W przewodniku znajduje się więc trzydzieści opowieści o Polsce, o jej dziejach, tworzących je wspólnotach ludzi mówiących rozmaitymi językami, wyznających odmienne religie, przyznających się do różnych narodowości. Polska z pomysłem wiedzie przez kraj o bogatej, wielowiekowej, niebanalnej kulturze, ukształtowanej w ścisłym połączeniu z szeroko rozumianym dziedzictwem europejskim. Naszym zamiarem było podkreślenie tego faktu, wyeksponowanie fantastycznej mozaiki tradycji ojczystego kraju, który poza tym, że sam stanowił obszar obcych wpływów, rozwinął kulturę silnie oddziałującą na inne państwa europejskie.