WSTĘP.
PRZEDMOWA DO PIERWSZEGO WYDANIA
PEZEDMOWA DO DRUGIEGO WYDANIA (ROK 1926)
CZĘŚĆ PIERWSZA - NA PRZEŁOMIE DWÓCH STULECI ODRODZENIE MYŚLI POLITYCZNEJ W POLSCE.
I. SPRAWA POLSKA NA POCZĄTKU STULECIA
II. POCZĄTKI NOWEJ POLITYKI POLSKIEJ
III. SKONKRETYZOWANIE CELU
IV. NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI A INTERESY PAŃSTW
ROZBIORCZYCH
V. DROGA DO NIEPODLEGŁOŚCI
CZĘŚĆ DRUGA - OD WOJNY ROSYJSKO-JAPOŃSKIEJ DO WOJNY ŚWIATOWEJ (1[zasłonięte]904-19).
ROZWÓJ POLITYKI POLSKIEJ I WALKA O JEJ SAMOISTNOŚĆ.
I. WOJNA JAPOŃSKA I KRYZYS ROSYJSKI
II. POCZĄTKI PARLAMENTU ROSYJSKIEGO
III. ROK PRZEŁOMOWY
IV. AKCJA PRZECIW NIEMCOM
V. POD ZNAKIEM NADCHODZĄCEJ WOJNY
CZĘŚĆ TRZECIA - WOJNA: OKRES PIERWSZY (1[zasłonięte]914-19).WALKA O ZWYCIĘSTWO NAD NIEMCAMI.
I. WOJNA I SPRAWA POLSKA
II. POŁOŻENIE PAŃSTW WOJUJĄCYCH
III. GŁÓWNE ZADANIA POLITYKI POLSKIEJ W PIERWSZEJ
FAZIE WOJNY
IV. DZIAŁANIA POLSKIE PO STRONIE PAŃSTW CENTRALNYCH
V. DEKLARACJA JAROŃSKIEGO, ODEZWA WIELKIEGO KSIĘCIA MIKOŁAJA I WALKA Z RZĄDEM ROSYJSKIM
VI. POZAJĘCIU WARSZAWY PRZEZ NIEMCÓW
VII. AKTYWIZM
VIII. PIERWSZE PRÓBY WPROWADZENIA POSTULATU NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI DO PROGRAMU WOJNY
IX. NA TERENIE MIĘDZYNARODOWYM
X. KWESTIA POLSKA I PRZEBUDOWA ŚRODKOWEJ EUROPY
XI. KWESTIA POLSKA W WALCE POLITYCZNEJ MOCARSTW W ROKU 1916
X. ORĘDZIEWILSONA
XII. REWOLUCJA ROSYJSKA
XIV. SPRAWA POLSKA PO REWOLUCJI ROSYJSKIEJ
CZĘŚĆ CZWARTA - WOJNA: OKRES DRUGI (1[zasłonięte]917-19).POWSTANIE PAŃSTWA POLSKIEGO W OBOZIE SPRZYMIERZONYCH.
I. WALKA PRZECIW POKOJOWI „BEZ ANEKSJI" I POSTAWIENIE PEŁNEGO PROGRAMU POLSKIEGO
II. AKTYWIZM W POLSCE OD WIOSNY 1917 ROKU
III. ARMIA POLSKA WE FRANCJI I KOMITET NARODOWY
POLSKI W PARYŻU
IV. ŻYDZI WOBEC WOJNY
V. NIEMIECKIE FAKTY DOKONANE NA WSCHODZIE EUROPY. ORGANIZACJA KRÓLESTWA POLSKIEGO. ROZKŁAD ROSJI. POKÓJ BRZESKI I UKRAINA
VI. AKCJA POLITYCZNA KOMITETU NARODOWEGO
VII. AMERYKA
VIII. ROZEJM
CZĘŚĆ PIĄTA - POKÓJ (1[zasłonięte]918-19) WALKA O GRANICE POLSKI.
I. EUROPA ŚRODKOWA PO ROZEJMIE
II. POŁOŻENIE POLSKI
III. POCZĄTKI KONFERENCJI POKOJOWEJ
IV. SPRAWA POLSKA NA KONFERENCJI
V. ANGLIA A SPRAWA POLSKA
VI. GRANICA NIEMIECKO-POLSKA TRAKTAT WERSALSKI
VII. TRAKTAT W SAINT-GERMAIN. CIESZYN I GALICJA
WSCHODNIA
VIII. GRANICA WSCHODNIA. WYNIKI WALKI O GRANICE POLSKI I ICH ZNACZENIE
ZAMKNIĘCIE
ANEKSY.
I. DEKLARACJA WIKTORA JAROŃSKIEGO, POSŁA KIELECKIEGO ZŁOŻONA W IMIENIU KOŁA POLSKIEGO W ROSYJSKIEJ DUMIE, DNIA 8 VIII 1914 ROKU
II. ODEZWA KOMITETU NARODOWEGO POLSKIEGO
W WARSZAWIE Z DNIA 25 LISTOPADA 1914 ROKU
III. MEMORIAŁ W SPRAWIE UZNANIA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI ZŁOŻONY PRZEZ R. DMOWSKIEGO RZĄDOWI ROSYJSKIEMU NA RĘCE AMBASADORA W PARYŻU, IZWOLSKIEGO, W MARCU 1916 ROKU
IV. DEKLARACJA LOZAŃSKA OGŁOSZONA PO AKCIE 5 LISTOPADA 1916 ROKU
V. PRO MEMORIA ZŁOŻONE PRZEZ R. DMOWSKIEGO
SEKRETARZOWI STANU, BALFOUROW1, PO ROZMOWIE DNIA 25 III 1917 ROKU W LONDYNIE W SPRAWIE UZNANIA NIEPODLEGŁOŚCI POLSKI PRZEZ MOCARSTWA SPRZYMIERZONE WESPÓŁ Z ROSJĄ
VI. MEMORIAŁ O TERYTORIUM PAŃSTWA POLSKIEGO ZŁOŻONY SEKRETARZOWI STANU, BALFOUROWI W LONDYNIE W KOŃCU MARCA 1917 ROKU
VII. STANOWISKO ROSJI W KWESTII POLSKIEJ W CIĄGU
OBECNEJ WOJNY NOTATKA INFORMACYJNA DLA RZĄDU ANGIELSKIEGO Z KOŃCA MARCA 1917 R.
VIII. ZAGADNIENIA ŚRODKOWO - WSCHODNIO - EUROPEJSKIE
(PRZEZ R. DMOWSKIEGO). LONDYN, LIPIEC 1917 ROKU, DRUKOWANE NA PRAWACH RĘKOPISU
WSTĘP
I. ROZWÓJ NARODOWY EUROPY OD CZASU KONGRESU
WIEDEŃSKIEGO
II. NIEMCY
III. KWESTIA AUSTRO-WĘGIERSKA
IV. ROSJA
V. KWESTIA POLSKA
VI. PRZEBUDOWA EUROPY
IX. NOTA KOMITETU NARODOWEGO POLSKIEGO W PARYŻU DO
MINISTRÓW SPRAW ZAGRANICZNYCH PAŃSTW SPRZYMIERZONYCH PRZED KONFERENCJĄ MIĘDZYSOJUSZNICZĄ. 1917 ROK
MEMORIAŁ O TERYTORIUM PAŃSTWA POLSKIEGO ZŁOŻONY PRZEZ
R. DMOWSKIEGO PREZYDENTOWI WILSONOWI W WASZYNGTONIE, DNIA 8 X 1918 ROKU
I. ZABÓR PRUSKI
II. ZABÓR AUSTRIACKI
III. ZABÓR ROSYJSKI
NOTA DELEGACJI POLSKIEJ NA KONFERENCJI POKOJOWEJ
W SPRAWIE GRANIC ZACHODNICH PAŃSTWA POLSKIEGO PRZESŁANA PRZEWODNICZĄCEMU KOMISJI TERYTORIALNEJ, P. JULES CAMBON, i DNIA 28 II 1919 ROKU
NOTA DELEGACJI POLSKIEJ NA KONFERENCJI POKOJOWEJ O WSCHODNICH GRANICACH POLSKI PRZESŁANA PRZEWODNICZĄCEMU KOMISJI TERYTORIALNEJ DNIA 3 III 1919 ROKU
BIOGRAFICZNY SKOROWIDZ NAZWISK

Dzieło niniejsze było pisane przez Romana Dmowskiego w latach 1923 – 1924, wydane po raz pierwszy w 1925 r. i jeszcze dwukrotnie w dwudziestoleciu międzywojennym wznawiane. Jego walor polega nie tylko na znacznej wadze dokumentacyjnej, wypływa on przede wszystkim z roli politycznej autora, który w latach wojny światowej był niekwestionowanym przywódcą politycznym orientacji, która okazała się zwycięską wraz ze zwycięstwem Entanty nad Niemcami, był głównym delegatem odrodzonej Polski na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 r., miał – wraz z kierowanym przez siebie ruchem – walną zasługę w odzyskaniu niemal całości ziem zaboru pruskiego. Najwłaściwszym dla określenia tego dzieła zdaje się nazwanie go rodzajem pamięci politycznej. Relacja Romana Dmowskiego obejmuje lata pierwszej wojny światowej oraz okres intensywnych zabiegów polityczno-dyplomatycznych w okresie konferencji pokojowej w Paryżu. Relację poprzedził autor obszerną, bo wypełniającą niemal czwartą część książki historią ruchu, którym kierował, i zarysem sprawy polskiej przed 1914 r. Do tekstu autorskiego już w pierwszym wydaniu dodano aneksy zawierające szereg dokumentów z lat 1914 -1919. Siła rzeczy relacja taka musi w wielu wypadkach wydawać się wykładem jednostronnym, Trzeba pamiętać, że jest to tekst pełniący w chwili powstania rolę ważkiego argumentu politycznego. Jednak bezpośrednie aluzje i odniesienia do sytuacji politycznej panującej w Polsce w czasie pisania dzieła są rzadkie i powściągliwe, zważywszy temperaturę ówczesnych sporów politycznych. Autor pragnąc uniknąć politycznych polemik pominął pewne wątki dziejów Polski lat wojny. Przykładem takiego zabiegu może być niemal zupełny brak wzmianki o politycznych dziełach obozu przeciwnego.
Książka jest pierwszorzędnej wagi świadectwem historycznym dla dziejów Polski XX w.