Opis książki:
W niniejszej pracy przyjęto cezurę roku 2001 jako początku współczesnej globalnej nierównowagi płatniczej. W grudniu tego roku Chiny zostały członkiem Światowej Organizacji Handlu, z czym wiązało się zniesienie barier w dostępie chińskich towarów na rynki pozostałych państw członkowskich. W związku z tym od 2001 r. eksport Państwa Środka wzrastał bardzo dynamicznie, co prowadziło do narastania olbrzymich nadwyżek bilansu obrotów bieżących i bezprecedensowej akumulacji rezerw walutowych. We wspomnianym okresie znacznemu pogorszeniu uległo również saldo bilansu obrotów bieżących Stanów Zjednoczonych. Narastanie globalnej nierównowagi płatniczej zostało przerwane w efekcie kryzysu globalnego w latach 2[zasłonięte]008-20. Pomimo zmniejszenia skali tej nierównowagi nadal pozostaje ona znacząca. Ponadto jej redukcja nastąpiła w przeważającej mierze w wyniku działania czynników koniunkturalnych, w związku z czym wraz z poprawą globalnej koniunktury należy się spodziewać ponownego narastania globalnej nierównowagi.
Analizowane w pracy problemy globalnej nierównowagi płatniczej oraz roli polityki kursu walutowego Chin w jej kształtowaniu mają szczególne znaczenie dla gospodarki światowej, a także należą do najżywiej dyskutowanych w literaturze światowej. Szczególne znaczenie globalnej nierównowagi wynika przede wszystkim z jej skali, udziału krajów istotnych systemowo w jej kreacji oraz ryzyka i znaczących kosztów związanych z utrzymywaniem się tej nierównowagi. Istotne jest także to, że globalna nierównowaga w znacznej mierze wynika z nierównowagi wewnętrznej poszczególnych krajów oraz prowadzonej przez nie polityki gospodarczej. Znaczenie polityki kursu walutowego Chin wiąże się ze wzrostem roli Państwa Środka w gospodarce światowej i wpływie wywieranym na gospodarkę innych krajów. Wraz z dynamicznym wzrostem gospodarki chińskiej po 2001 r. rosła też rola Chin w kształtowaniu globalnej nierównowagi płatniczej, przy czym jednym z głównych czynników tego oddziaływania pozostaje polityka kursu walutowego.
Celem pracy jest zbadanie i ocena roli, jaką odgrywa polityka kursu walutowego Chin w kształtowaniu globalnej nierównowagi płatniczej. Rola ta ukazana została w kontekście dynamicznego wzrostu gospodarczego Chin oraz ewolucji gospodarki światowej i międzynarodowego systemu walutowego. W pracy udowodniono, że realizowana przez Chiny w ramach proeksportowej strategii wzrostu gospodarczego polityka kursu walutowego przyczynia się do powstawania globalnej nierównowagi płatniczej. Ponadto polityka kursu walutowego w dotychczasowym kształcie jest także źródłem niekorzystnych efektów dla gospodarki Chin. W związku z negatywnym oddziaływaniem polityki kursu walutowego Chin na gospodarkę tego kraju i gospodarkę światową przedstawione zostały koncepcje jej reformy, która będzie skutkować ograniczeniem globalnej nierównowagi płatniczej.
Książka składa się z czterech rozdziałów. Rozdział 1 Polityka kursu walutowego i jej determinanty dotyczy teoretycznych fundamentów rozprawy. Dokonana w ramach tego rozdziału analiza obejmuje istotę kursu walutowego, typologie kursów walutowych, czynniki kształtujące kurs walutowy w krótkim i długim okresie, makroekonomiczne skutki zmian kursów walutowych, istotę oraz typy systemów kursu walutowego, a także cele i instrumenty polityki kursu walutowego oraz jej związki z polityką monetarną i fiskalną. Celem tego rozdziału jest analiza znaczenia i roli kursu walutowego dla gospodarki krajowej, w szczególności zaś przedstawienie zjawisk związanych z kształtowaniem poziomu kursu walutowego oraz jego wpływem na poszczególne zmienne makroekonomiczne, a także roli polityki kursu walutowego w tych procesach.
Rozdział 2 Źródła i charakter globalnej nierównowagi płatniczej obejmuje analizę istoty globalnej nierównowagi płatniczej i jej źródeł oraz związanych z nią korzyści i kosztów. Przedstawiono w nim miary globalnej nierównowagi płatniczej oraz udział poszczególnych krajów i ich grup w kreowaniu tej nierównowagi. Ukazano najważniejsze cechy współczesnej globalnej nierównowagi, które odróżniają ją od podobnych sytuacji mających miejsce w przeszłości. Analizie poddano determinanty globalnej nierównowagi płatniczej zarówno związane z sytuacją gospodarczą i polityką ekonomiczną kreujących ją krajów, jak i związane z funkcjonowaniem gospodarki światowej i międzynarodowego systemu walutowego. W szczególności przeanalizowano rolę funkcjonujących w międzynarodowym systemie walutowym mechanizmów odnoszących się do kształtowania kursów walutowych, tworzenia płynności międzynarodowej (pieniądza międzynarodowego) oraz przywracania równowagi bilansu płatniczego, a także efektywność funkcjonowania instytucjonalnego wymiaru tego systemu.
Przedstawiono też rolę globalizacji ekonomicznej oraz wielkości i kierunków przepływów kapitału w kształtowaniu globalnej nierównowagi. W ramach tego rozdziału przeanalizowane zostały dwie grupy krajów przyczyniających się do powstawania i utrzymywania się globalnej nierównowagi, tj. krajów posiadających nadwyżki i deficyty bilansu obrotów bieżących. Rozdział zamyka analiza kosztów i korzyści związanych z globalną nierównowagą.
Rozdział 3 Polityka kursu walutowego Chin jako instrument realizacji strategii proeksportowej obejmuje analizę determinant i sposobu kształtowania polityki kursu walutowego Chin oraz jej roli w realizacji proeksportowej strategii wzrostu gospodarczego. W rozdziale tym ukazano rolę transformacji rynkowej Chin oraz czynniki determinujące pozycję tego kraju w gospodarce światowej, a także znaczenie eksportu dla wzrostu gospodarczego Państwa Środka. Przedstawiono także czynniki determinujące politykę kursu walutowego Chin oraz ewolucję tej polityki. Szczególną uwagę poświęcono kwestii wielkości i struktury rezerw walutowych Chin oraz problemom związanym z zarządzaniem nimi. Przeanalizowano także czynniki wskazujące na niedowartościowanie renminbi oraz skalę tego niedowartościowania.
Rozdział 4 Skutki polityki kursu walutowego Chin i jej rola w ograniczaniu globalnej nierównowagi płatniczej przedstawia konsekwencje polityki kursu walutowego Chin dla samego Państwa Środka oraz jego najważniejszego partnera handlowego, Stanów Zjednoczonych, a także dla pozostałych krajów Azji Wschodniej oraz dla gospodarki światowej. W rozdziale tym ukazano także przesłanki ograniczania globalnej nierównowagi płatniczej oraz wysunięte dotychczas koncepcje jej redukcji. Analizie poddano rolę polityki kursu walutowego Chin w ograniczaniu globalnej nierównowagi płatniczej. Szczególną uwagę poświęcono konieczności dywersyfikacji źródeł wzrostu gospodarczego Chin, co jest czynnikiem warunkującym wpływ polityki kursu walutowego tego kraju na redukcję globalnej nierównowagi. Przedstawiono także możliwe kierunki reformy polityki kursu walutowego Chin oraz jej potencjalne skutki dla krajów przyczyniających się do powstawania globalnej nierównowagi i dla gospodarki światowej, a w konsekwencji znaczenie tej reformy dla ograniczania globalnej nierównowagi płatniczej.
Wprowadzenie
Rozdział 1. Polityka kursu walutowego i jej determinanty
1.1. Istota i klasyfikacja kursu walutowego
1.1.1. Istota kursu walutowego
1.1.2. Klasyfikacja kursów walutowych
1.1.3. Zmiany kursu walutowego
1.2. Czynniki kształtujące kurs walutowy
1.2.1. Klasyfikacja czynników kształtujących kurs walutowy
1.2.2. Czynniki kształtujące kurs walutowy w krótkim okresie
1.2.3. Czynniki kształtujące kurs walutowy w długim okresie
1.3. Systemy kursu walutowego
1.3.1. Istota systemu kursu walutowego
1.3.2. System stałego kursu walutowego
1.3.3. System płynnego kursu walutowego
1.3.4. Hybrydowe systemy kursu walutowego
1.4. Polityka kursu walutowego i jej instrumenty
1.4.1. Polityka kursu walutowego jako instrument polityki gospodarczej
1.4.2. Cele polityki kursu walutowego
1.4.3. Instrumenty polityki kursu walutowego
1.4.4. Polityka kursu walutowego a polityka monetarna i fiskalna
1.5. Makroekonomiczne skutki zmian kursów walutowych
1.6. Podsumowanie
Rozdział 2. Źródła i charakter globalnej nierównowagi płatniczej
2.1. Istota i miary globalnej nierównowagi płatniczej
2.1.1. Istota globalnej nierównowagi płatniczej
2.1.2. Miary globalnej nierównowagi płatniczej
2.2. Źródła i cechy globalnej nierównowagi płatniczej
2.2.1. Globalizacja ekonomiczna
2.2.2. Niedowład międzynarodowego systemu walutowego
2.2.3. Wielkość i kierunki przepływów kapitału
2.3. Podmioty globalnej nierównowagi płatniczej
2.3.1. Kraje deficytowe
2.3.2. Kraje nadwyżkowe
2.4. Koszty i korzyści globalnej nierównowagi płatniczej
2.4.1. Korzyści globalnej nierównowagi płatniczej
2.4.2. Koszty globalnej nierównowagi płatniczej
2.5. Podsumowanie
Rozdział 3. Polityka kursu walutowego Chin jako instrument realizacji strategii proeksportowej
3.1. Wzrost roli Chin w gospodarce światowej
3.1.1. Rynkowa transformacja i otwarcie gospodarki Chin
3.1.2. Pozycja Chin w gospodarce światowej
3.1.3. Strategia proeksportowa jako podstawa wzrostu gospodarczego Chin
3.2. Polityka kursu walutowego Chin i sposób jej kształtowania
3.2.1. Determinanty polityki kursu walutowego Chin
3.2.2. Rola polityki kursu walutowego we wzroście Chin
3.2.3. Ewolucja polityki kursu walutowego Chin
3.2.4. Realizacja polityki kursu walutowego Chin
3.3. Problem niedowartościowania renminbi
3.3.1. Czynniki świadczące o niedowartościowaniu renminbi
3.3.2. Skala niedowartościowania renminbi
3.4. Problem rezerw walutowych Chin
3.4.1. Przyczyny akumulacji rezerw walutowych przez Chiny
3.4.2. Ewolucja wartości rezerw walutowych Chin
3.4.3. Zarządzanie rezerwami walutowymi Chin
3.5. Podsumowanie
Rozdział 4. Skutki polityki kursu walutowego Chin i jej rola w ograniczaniu globalnej nierównowagi płatniczej
4.1. Skutki polityki kursu walutowego Chin
4.1.1. Skutki polityki kursu walutowego dla Chin
4.1.2. Skutki polityki kursu walutowego Chin dla Stanów Zjednoczonych
4.1.3. Skutki polityki kursu walutowego Chin dla Azji Wschodniej
4.1.4. Skutki polityki kursu walutowego Chin dla gospodarki światowej
4.2. Ograniczanie globalnej nierównowagi płatniczej
4.2.1. Przesłanki ograniczania globalnej nierównowagi płatniczej
4.2.2. Metody ograniczania globalnej nierównowagi płatniczej
4.3. Rola polityki kursu walutowego Chin w ograniczaniu globalnej nierównowagi płatniczej
4.3.1. Dywersyfikacja źródeł wzrostu gospodarczego jako warunek reformy polityki kursu walutowego Chin
4.3.2. Kierunki reformy polityki kursu walutowego Chin
4.3.3. Potencjalne skutki reformy polityki kursu walutowego Chin
4.4. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Spis schematów
Spis tabel
Spis wykresów
|
