Witam na mojej kolejnej aukcji antykwarycznej!

Do sprzedania kolejny skarb z mojej „Kolekcji białych skarbów”.

Dziś oferuję oryginalną gawędę „Pachole hetmańskie” Wincentego Pola w 2 tomach i 5 księgach (komplet) we wspólnej oprawie. Jest to oryginalny pierwodruk (I wydanie) z 1862 roku. Książkę wydała warszawska oficyna wydawnicza Księgarnia Celsa Lewickiego (znanego konspiratora i sybiraka), specjalizująca się w utworach literatury polskiej oraz poradnikach (wydała m.in. bardzo cenny „Przewodnik dla stolarzy”). Druk wykonała warszawska Drukarnia Jana Kantego Psurskiego.

Książka zawiera zgodę rosyjskiej cenzury na druk, datowaną na 9 kwietnia 1862 r.

Wincenty Pol, a właściwie Wincenty Ferreriusz Jakub Poll von Pollenburg (1[zasłonięte]807-18), był postacią niezwykle barwną. Jego niemiecko-francuskie pochodzenie wcale nie przeszkadzało mu w walce o polskość. Znany geograf, geolog, podróżnik, poeta, lektor języka i literatury niemieckiej (na Uniwersytecie Wileńskim), architekt i sztukator (przeprojektował i odrestaurował zamek w Lesku, odrestaurował kaplicę Drohojowskich w katedrze przemyskiej) żołnierz i powstaniec listopadowy (ranny, wzięty do niewoli), polityk, przyrodnik, przewodnik górski i taternik (jego imieniem nazwano schronisko górskie w Dolinie Roztoki). Podobnie jak Lelewel był genialnym samoukiem.

Mimo, że w dziedzinie literatury Pol nie był jakąś wybitną postacią, to jednak stworzył kilka ciekawych pozycji, które na trwałe weszły do kanonów literatury polskiej. Sam Mickiewicz bardzo pozytywnie wypowiadał się o twórczości Pola. Ogromną popularność przyniosły mu pieśni: „Pieśni Janusza” (1833), „Pieśń o ziemi naszej” (1843) i „Mohort” (1855). Niektóre utwory jak „Grzmią pod Stoczkiem armaty” lub „Nie masz pana nad ułana” śpiewało kilka pokoleń Polaków w okresie zaborów. Spora część spuścizny literackiej Pola nigdy nie ujrzała światła, gdyż spłonęła w dworku w Polance w pożarze wywołanym przez podburzonych przez zaborcę chłopów.

„Pachole hetmańskie” to wierszowana kronika barwnych dziejów polskich XVI wieku nakreślona przez Walentego Różankę, dworzanina Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Tarnowskiego. Ciekawa opowieść o dziejach historycznych, podaniach ludowych i wątku mesjanistycznym. Pol przewiduje upadek i niewolę ojczyzny, ale daje też nadzieję. Warto przeczytać i cofnąć się wyobraźnią o kilka wieków. Piękny obraz dziejów! Dziś jeszcze, mimo upływu czasu, możemy podążyć śladem hetmańskiego pacholęcia odwiedzając Górę św. Marcina w Zawadzie. Ciekawa sceneria i majestatyczne zapierające dech widoki z przeszłości! Polecam!

Każdy tom licytowanego dzieła jest ozdobiony litografowanym frontispisem wg rysunku Juliusza Kossaka. Niepozorne ryciny ukazują niezwykłe bogactwo talentu genialnego artysty. Aby to docenić ich kunszt należy je obejrzeć prze lupę. Szczególnie wspaniale prezentują się konie. Gratka dla miłośników sztuki! Kossak przejawiał słabość do twórczości Pola, gdyż swoimi pracami ozdobił jeszcze „Mohorta” w 1855 r. oraz „Pieśń o ziemi naszej” w 1888 r.

Ryciny na frontispisach licytowanego dzieła odbite są w warszawskim zakładzie litograficznym Adama Dzwonkowskiego. Dzwonkowski to cała historia polskiej litografii. W swoim zakładzie wykształcił wielu wybitnych następców: m.in.: Maurycego Puscha, Aleksandra Lessera, Władysława Walkiewicza, Heinricha Ashenbrennera. Niezwykle efektowne litografie wykonał M. Krynicki.

Książka jest oprawiona w brązowy półskórek. Oprawa wykonana ręcznie. Skóra kozia barwiona. Okładki z wysokiej jakości papieru artystycznego ze szlachetnym pokryciem. Grzbiet, tytulatura i ornamenty tłoczone na ślepo. Kapitałka wyszywana ręcznie. Wyklejki z papieru szlachetnego wzmacnianego scyzurą. Na stronie tytułowej widnieje podpis byłego właściciela. Na frontispisach tomów niezwykłe litografie prac Juliusza Kossaka. Na niektórych kartach zaczyna pojawiać się foxing (rdzawe plamki). Blok woskowany naturalnym woskiem. Brzegi kart nakrapiane. Stan książki co najmniej dobry. Efektowny choć niewielki wolumin.

Choć do dziś zachowało się wiele dzieł Pola z wydanych jeszcze w XIX w. to pierwodruki stanowią prawdziwą rzadkość.

Zapraszam wszystkich bibliofilów do licytacji! Gratka dla znawców i kolekcjonerów! Ten skarb może być Twój!

Zdjęcia przedstawiające licytowane dzieło: