Statystyka – w badaniach nauczyciela i studenta stanowi kłopotliwy i zarazem trudny problem. Nie może być pominięta ani w opisach metod badań pedagogicznych, ani w praktyce badawczej każdej z osób. Jest dziedziną nauki, którą nie sposób opisać w jednej publikacji, dlatego w tej książce ograniczono się do wybranych zagadnień, stanowiących niezbędne minimum w każdej próbie badawczej.
Dla nauczyciela i studenta piszącego pracę magisterską ważne staje się nie tyle opanowanie operacji liczenia podanej w podręcznikach, ile zrozumienie poznawczego i metodologicznego sensu określonej miary statystycznej. Należy pamiętać, że statystyczne metody można wprowadzić do badań tych zjawisk, które można zmierzyć. Etapy pracy obejmują: obserwację zjawisk, tworzenie hipotez, wnioskowanie i weryfikację hipotez.
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1
Statystyka jako nauka i podstawy statystyki
1. Początki statystyki
2. Losowość w statystyce
3. Statystyka matematyczna i statystyka stosowana
4. Symbolika matematyczna
5. Rodzaje i metody pomiaru
5.1. Rzetelność i trafność metody badawczej
6. Skale pomiarowe
7. Statystyka opisowa
8. Dystrybuanta zmiennej losowej
9. Formy prezentacji danych jakościowych i typowe formy rozkładów
10. Przedziały klasowe
Rozdział 2
Charakterystyka liczbowa zbiorowości – miary tendencji centralnej rozkładu
1. Średnia arytmetyczna (X )
1.1. Zastosowanie i ograniczenia średniej arytmetycznej
2. Średnia arytmetyczna ważona (X g)
3. Średnia harmoniczna (X H)
4. Średnia geometryczna (X G)
5. Mediana (wartość środkowa) i modalna (wartość dominująca)
Rozdział 3
Miary rozproszenia
1. Rozrzut (R)
2. Odchylenie bezwzględne
3. Średnie odchylenie bezwzględne
4. Odchylenie standardowe i wariancja
4.1. Interpretacja odchylenia standardowego
5. Typowy obszar zmienności
6. Współczynnik (wskaźnik) zmienności
7. Rozkłady cech, miary asymetrii
Rozdział 4
Analiza współzależności cech
1. Współczynnik korelacji liniowej Pearsona
2. Współczynnik korelacji rangowej Spearmana (RS)
3. Współczynnik korelacji cech jakościowych Pearsona (Rz)
4. Regresja i prosta regresji
Rozdział 5
Wnioskowanie statystyczne
1. Testowanie hipotez statystycznych na podstawie przedziałów ufności
2. Sprawdzanie istotności współczynnika korelacji
3. Parametryczne i nieparametryczne testy istotności różnic
3.1. Parametryczny test istotności różnic, test t-Studenta
3.1.1. Test t-Studenta dla prób zależnych
3.1.2. Test t-Studenta dla prób niezależnych
3.1.3. Sprawdzenie istotności współczynnika korelacji
testem t-Studenta
3.1.4. Porównanie średnich dwóch prób nieskorelowanych – parametryczny test t-Fishera
3.2. Testy nieparametryczne
3.2.1. Test Chi-kwadrat
3.2.1.1. Test niezależności Chi-kwadrat dla cech dychotomicznych
3.2.1.2. Test zgodności Chi-kwadrat rozkładu empirycznego i teoretycznego
3.2.1.3. Korelacja między cechami dychotomicznymi w statystyce Chi-kwadrat
Słowniczek podstawowych pojęć statystycznych
Dodatek 1: Zadania do samodzielnego rozwiązywania
Dodatek 2: Kolokwium ze statystyki – przykładowe zadania
Literatura
Aneks