Podręcznik opisujący podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań dźwiękowych z uwzględnieniem kryteriów słuchowej oceny jakości dźwięku, opisu urządzeń do przetwarzania i obróbki dźwięku, podstawowych zasad realizacji nagłośnienia oraz licznych praktycznych uwag dotyczących montażu, realizacji i końcowej obróbki materiału dźwiękowego. Pytania zamieszczone na końcu poszczególnych rozdziałów ułatwiają przyswojenie materiału. Załączona do książki płyta CD zawiera przykłady ilustrujące wpływ różnych czynników na realizację nagrania dźwiękowego.Odbiorcy książki: akustycy, operatorzy i realizatorzy dźwięku, uczniowie szkół średnich i policealnych o profilu realizacji dźwięku oraz wszyscy zainteresowani podstawami nagłośnienia i realizacji nagrań dźwiękowych.

Rozdział 1
Właściwości słuchu i kryteria oceny jakości dźwięku 13
1.1. Właściwości słuchu 13
Zakres słyszalności, wysokość dźwięku, dynamika, skala decybelowa, krzywe izofoniczne, maskowanie dźwięków, barwa dźwięku, nielinearność słuchu, adaptacja słuchu, refrakcja, bezwładność, kierunkowość, orientacja odległościowa
1.2. Kryteria słuchowej oceny jakości dźwięku 21
Zniekształcenia, zakłócenia, barwa dźwięku, wielkość obrazu dźwiękowego, perspektywa dźwięku, atmosfera akustyczna, czytelność obrazu dźwiękowego, równowaga głośności, ocena
jakości dźwięku
Pytania 27

Rozdział 2
Urządzenia do przetwarzania i obróbki dźwięku 29
2.1. Wstęp 29
2.2. Mikrofony 29
2.2.1. Budowa i zasada działania 29
Mikrofon dynamiczny, mikrofon pojemnościowy, mikrofon elektretowy
2.2.2. Podstawowe parametry mikrofonów 32
Charakterystyki przenoszenia, charakterystyki kierunkowe, czułość, maksymalne ciśnienie akustyczne, szumy własne, stosunek sygnał-szum, dynamika, impedancja
2.2.3. Mikrofony bezprzewodowe 40
Pytania 41
2.3. Konsolety mikserskie (stoły mikserskie) 41
2.3.1. Zadania konsolety mikserskiej 41
2.3.2. Budowa analogowego stołu mikserskiego 42
Przedwzmacniacz, insert, filtr dolnozaporowy, korektor dwupunktowy, trzypunktowy regulator barwy, korektor czteropunktowy, regulator parametryczny, wielopunktowa regulacja parametru,
regulator głośności, regulator panoramy, send, szyna zbiorcza, grupy, wskaźniki wysterowania, odstęp od przesterowania, rozmieszczenie pokręteł, ważniejsze parametry techniczne
Pytania 58

2.4. Procesory efektów przestrzennych 58
2.4.1. Echo-delay 58
2.4.2. Urządzenia pogłosowe - reverb 59
2.4.3. Flanger, chorus 63
Pytania 64

2.5. Procesory dynamiczne 64
2.5.1. Kompresor 65
2.5.2. Limiter 68
2.5.3. Expander 69
2.5.4. Bramka 70
2.5.5. Compandor 71
2.5.6. Equalizer - korektor graficzny 72
Pytania 73

2.6. Urządzenia cyfrowe 74
2.6.1. Przetwarzanie sygnałów analogowych na cyfrowe 74
2.6.2. Cyfrowy stół mikserski 77
Opis działania, wejścia i wyjścia cyfrowe (AES/EBU, SPDIF, TDIF, ADAT, Word clock) automatyka, automiks
Pytania 81

2.7. Wirtualne stoły mikserskie 82
Pytania 84

2.8. Wzmacniacz mocy 85
Budowa, zabezpieczenia, parametry, praca w mostku
Pytania 91

2.9. Głośniki, kolumny głośnikowe 92
2.9.1. Budowa i zasada działania 92
2.9.2. Parametry techniczne głośnika 93
2.9.3. Pasywne zespoły głośnikowe 95
2.9.4. Aktywne zespoły głośnikowe 97
2.9.5. Systemy nagłośnieniowe 98
Pytania 100

2.10. Słuchawki 101
Pytania 102

Rozdział 3
Nagłośnienie 103
3.1. Wstęp 103
3.2. Podstawowe zasady postępowania przy realizacji nagłośnień 103
3.3. Prace przygotowawcze przed rozpoczęciem nagłośnienia koncertu 105
3.3.1. Wstępna analiza warunków akustycznych 105
3.3.2. Rozmieszczenie głośników głównego nagłośnienia 105
3.3.3. Kalibracja charakterystyki przenoszenia 105
3.3.4. Podłączenie miksera i mikrofonów 107
3.3.5. Regulacja czułości wejścia (GAIN, TRIM) 107
3.3.6. Regulacja barwy poszczególnych instrumentów 107
3.3.7. Ustawienie proporcji głośności 107
3.3.8. Regulacja panoramy 108
3.3.9. Regulacja głębokości efektu przestrzennego 108
3.3.10. Ustawienie odsłuchów na scenie 109
3.4. Nagłośnienie małych pomieszczeń 111
3.5. Nagłośnienie kościołów i innych obiektów o bardzo długim czasie pogłosu 113
3.6. Nagłośnienie otwartych przestrzeni 114
Pytania 116

Rozdział 4
Realizacja nagrań 117
4.1. Wstęp 117
4.2. Urządzenia do rejestracji dźwięku 117
4.2.1. Magnetofony analogowe 117
4.2.2. Magnetofon cyfrowy DAT 119
4.2.3. CD-Recorder 121
4.2.4. Mini-Disc (MD) 122
4.2.5. Magnetofon kasetowy DCC 123
4.2.6. Wielośladowe magnetofony cyfrowe DTRS 124
4.2.7. Wielośladowy magnetofon cyfrowy ADAT 125
4.2.8. Cyfrowy magnetofon szpulowy DASH 126
4.2.9. Rejestratory magnetooptyczne - MO-recordery 126
4.2.10. Nagrywarki twardodyskowe - HD-recordery 127
4.2.11. Rejestracja na twardym dysku w komputerze 128
4.2.12. Rejestracja w komputerze przenośnym typu 129
4.2.13. Rejestrator na kartę pamięci Compact Flash (CF) 130
4.2.14. Podsumowanie 132
Pytania 132

4.3. Metody realizacji nagrań 132
4.3.1. Wstęp 132
4.3.2. Metoda rejestracji XY 133
4.3.3. Metoda AB (różnicowo-fazowa) 135
4.3.4. Metoda AB + M 136
4.3.5. Metoda XY + M 136
4.3.6. Metoda XY+ ambience 138
4.3.7. Metoda kombinowana XY/AB 139
4.3.8. Metoda Blumleina z użyciem dwóch mikrofonów o charakterystyce ósemkowej 140
4.3.9. Metoda MM - z użyciem wielu mikrofonów monofonicznych 141
4.3.10. Metoda MS (niem. Mitte - środek, Seite - strona) 142

4.4. Zasady ogólne dokonywania nagrań muzycznych 143
4.4.1. Wybór odpowiedniej metody nagrywania 143
4.4.2. Ustawienie mikrofonów 144
4.4.3. Regulacja czułości wejść (GAIN, TRIM) 144
4.4.4. Korekcja barwy dźwięku 145
4.4.5. Regulacja proporcji głośności 145
4.4.6. Regulacja panoramy 146
4.4.7. Regulacja efektu przestrzennego 146
4.4.8. Ustawienie poziomu zapisu w magnetofonie 147
4.4.9. Ustalenia dotyczące późniejszego montażu 147

4.5. Realizacja nagrania podczas koncertu 148
4.6. Kilka uwag dotyczących montażu 150
4.7. Renowacja nagrań archiwalnych 151
4.8. Mastering - końcowa obróbka materiału dźwiękowego 152
Pytania 154

Rozdział 5
Okablowanie 155
5.1. Wstęp 155
5.2. Połączenia symetryczne (balanced) 155
5.3. Połączenia niesymetryczne (unbalanced) 155
5.4. Kable głośnikowe 156
Pytania 157

Odpowiedzi na pytania 159
Słowniczek 164
Tablice 169
Tablica 1. Typowe ustawienia kompresora 169
Tablica 2. Sposoby ustawiania mikrofonów przy instrumentach 169
Tablica 3. Zakresy częstotliwości instrumentów 172
Tablica 4. Połączenia wtyków i przewodów 173
Bibliografia 174
CD - przykłady muzyczne i testy 175