Opis książki:
Stan prawny na 15.04.2009 r. Niniejsza książka poświęcona jest problematyce ochrony prawnej początków życia ludzkiego w świetle standardów międzynarodowych oraz wpływu tych standardów na ustawodawstwo polskie i rosyjskie. W monografii podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy standardy międzynarodowe chronią prawo do życia również przed urodzeniem, a jeżeli tak, to w jakim zakresie. Badania porównawcze na przykładzie Polski i Rosji pozwoliły na bardziej wszechstronne i pogłębione spojrzenie na rolę tych reguł i ich wpływ na ustawodawstwo krajowe. Autorka przeprowadza analizę ogólnoświatowych i europejskich standardów międzynarodowych wskazując, że brak zapewnienia nasciturusowi ochrony prawa do życia w ustawodawstwie krajowym nie jest sprzeczny ze wspomnianymi wyżej standardami.
Wykaz skrótów
Wstęp
Rozdział I
Koncepcje filozoficzno-etyczne i kryteria biologiczne dotyczące początku życia ludzkiego
1. Uwagi wstępne
2. Terminologia
3. Koncepcje filozoficzno-etyczne i ich wpływ na rozwiązania prawne
3.1. Klasyfikacja koncepcji filozoficznych "osoby" na podstawie kryterium momentu, od którego istota ludzka ma być uznawana za osobę
3.2. Klasyfikacja koncepcji filozoficznych "osoby" na podstawie kryterium moralnego statusu płodu ludzkiego
4. Kryteria biologiczne i ich rola w dyskusjach nad zagadnieniami statusu płodu ludzkiego
5. Podsumowanie
Rozdział II
Uniwersalne standardy międzynarodowe (system traktatowy ONZ)
1. Uwagi wstępne
2. System ochrony praw człowieka stworzony przez ONZ
3. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
4. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich (Osobistych) i Politycznych
4.1. Początek prawnej ochrony życia ludzkiego w ujęciu art. 6 MPPOiP
4.2. Prace przygotowawcze do Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych
4.3. Deklaracje i zastrzeżenia do Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych
5. Komitet Praw Człowieka
5.1. Charakterystyka ogólna
5.2. Interpretacja standardu prawa do życia dokonana przez Komitet Praw Człowieka ONZ
5.3. Stanowisko Komitetu Praw Człowieka ONZ wobec problemu aborcji
5.4. Rekomendacje Komitetu Praw Człowieka ONZ adresowane do władz Polski i Rosji
5.5. Sprawa K.L. v. Peru
6. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
7. Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
7.1. Charakterystyka ogólna
7.2. Interpretacja standardu prawa do ochrony zdrowia dokonana przez Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
7.3. Stanowisko Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych wobec problemu aborcji
7.4. Rekomendacje Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych adresowane do władz Polski i Rosji
8. Konwencja o prawach dziecka
8.1. Pojęcie "dziecko" w ujęciu Konwencji o prawach dziecka
8.2. Prace przygotowawcze do Konwencji o prawach dziecka
8.3. Deklaracje i zastrzeżenia do Konwencji o prawach dziecka
9. Komitet Praw Dziecka
9.1. Charakterystyka ogólna
9.2. Stanowisko Komitetu Praw Dziecka wobec problemu aborcji
9.3. Rekomendacje Komitetu Praw Dziecka adresowane do władz Polski i Rosji
10. Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet
11. Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet
11.1. Charakterystyka ogólna
11.2. Interpretacja standardu prawa do ochrony zdrowia dokonana przez Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet
11.3. Stanowisko Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet wobec problemu aborcji
11.4. Rekomendacje Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet adresowane do władz Polski i Rosji
11.5. Sprawa A.S. v. Węgry
12. Podsumowanie
Rozdział III
Standardy europejskie
1. System Rady Europy - stan normatywny i orzecznictwo
1.1. Uwagi wstępne
1.2. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
1.2.1. Uwagi ogólne
1.2.2. Prawo do życia w ujęciu art. 2 EKPCz: uwagi ogólne
1.2.3. Początek prawnej ochrony życia ludzkiego w ujęciu art. 2 EKPCz
1.2.4. Prace przygotowawcze do EKPCz
1.2.5. Orzecznictwo organów konwencyjnych (Europejskiej Komisji Praw Człowieka oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka)
1.2.5.1. Uwagi wstępne
1.2.5.2. Zakres ochrony płodu ludzkiego na podstawie EKPCz w interpretacji organów konwencyjnych
1.2.5.3. "Margines swobody" państwa (margin of appreciation)
1.2.5.4. Zakaz poniżającego lub nieludzkiego traktowania a odmowa dostępu do przerywania ciąży
1.2.5.5. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego: uwagi ogólne
1.2.5.6. Stanowisko organów konwencyjnych wobec problemu aborcji
1.2.5.7. "Ofiary naruszenia praw" w przypadku zaskarżenia krajowych przepisów aborcyjnych
1.2.5.8. Poradnictwo w sprawie możliwości przerwania ciąży
1.2.5.9. Udzielanie kobietom ciężarnym pomocy w przerywaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy krajowej
1.3. Konwencja Rady Europy o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny: konwencja o prawach człowieka i biomedycynie
1.3.1. Konwencja bioetyczna: charakterystyka ogólna
1.3.2. Komitet Sterujący ds. Bioetyki (CDBI)
1.3.3. Pojęcia "embrion", "istota ludzka", "osoba" na gruncie konwencji bioetycznej
1.3.4. Prace przygotowawcze do konwencji bioetycznej
1.3.5. Zakres ochrony embrionu i płodu na gruncie konwencji bioetycznej
1.3.6. Badania na embrionach in vitro
1.3.7. Protokoły dodatkowe do konwencji bioetyczej. Zakaz klonowania. Badania na embrionach in vivo
1.4. Zalecenia i uchwały Zgromadzenia Parlamentarnego lub Komitetu Ministrów Rady Europy
1.5. Komisarz Praw Człowieka Rady Europy
1.6. Podsumowanie
2. Unia Europejska
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Ochrona prawna embrionu lub płodu ludzkiego w świetle źródeł prawa Unii Europejskiej
2.2.1. Dyrektywa o ochronie prawnej wynalazków biotechnologicznych
2.2.2. Dyrektywa w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich
2.3. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej
2.4. Rezolucje Parlamentu Europejskiego
2.5. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości: sprawa SPUC v. Grogan i in.
2.6. Podsumowanie
Rozdział IV
Wpływ standardów międzynarodowych na ustawodawstwo wybranych państw (Polska, Rosja)
1. Uwagi wstępne
2. Ochrona prawa do życia w ustawach zasadniczych Polski i Rosji
2.1. Konstytucja Federacji Rosyjskiej
2.2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
3. Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sądu Konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej
4. Przepisy regulujące zasady dopuszczalności przerywania ciąży
4.1. Rosyjska ustawa o ochronie zdrowia (Osnowy zakonodatelstwa ob ochranie zdorowja grażdan)
4.2. Polska ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży
5. Przepisy regulujące zasady wykorzystywania biotechnologii (klonowanie, wspomagana prokreacja etc.)
5.1. Rosja
5.2. Polska
6. Podsumowanie
Zakończenie
Bibliografia
Opracowania i artykuły
Akty normatywne
Orzeczenia i wyroki sądów i trybunałów krajowych i międzynarodowych
Komentarze ogólne oraz uwagi końcowe do sprawozdań państw, wydane przez organy traktatowe ONZ
Deklaracje, raporty i inne dokumenty źródłowe
|
