Jedno z najwybitniejszych dzieł powojennej prozy, będące źródłem głębokiej refleksji nad największą tragedią ludzkiej historii: obozami śmierci. Niniejszy zbiór zawiera najsłynniejsze opowiadania autora, m.in. Dzień na Harmenzach, Pożegnanie z Marią, Proszę państwa do gazu, U nas w Auschwitzu. Tadeusz Borowski (19[zasłonięte]951), pisarz, publicysta, działacz polityczny; debiutował tomikiem poetyckim Gdziekolwiek ziemia (1942); po aresztowaniu w 1943 r. został przewieziony do Oświęcimia. W obozach koncentracyjnych pozostawał do końca wojny, do Warszawy powrócił w 1946 r. Tu rozpoczął się dla niego dwuletni, intensywny okres pisarski. Powstały wtedy tomy opowiadań: Pożegnanie z Marią i Pewien żołnierz (1947), Kamienny świat (1948); wszystkie
nawiązywały do doświadczeń pisarza-więźnia, świadomego mechanizmów deprawacji człowieka w hitlerowskim systemie obozowym. Po 1948 r. Borowski stał się zwolennikiem i propagatorem socrealistycznych dogmatów. Zginął śmiercią samobójczą. W 1953 r. ukazały się pośmiertnie: Mała kronika wielkich spraw zbiór artykułów publikowanych w 1950 r. na łamach Nowej Kultury oraz tom opowiadań Czerwony maj, obejmujący twórczość prozatorską z lat 19[zasłonięte]951.