Józef Piłsudski był centralną postacią polskiego życia politycznego w Dwudziestoleciu. Już wówczas specyfika biografii Marszałka skłaniała jego zwolenników do snucia dywagacji na temat otaczającej go legendy. Istnienie jej nie tylko nie podlegało dla nich dyskusji, ale stawało się wartością samą w sobie. Melchior Wańkowicz wieścił, że nieżyjący już Marszałek to "wartość, która wrasta w legendę". Jednak fakt, że dla jednych był "ucieleśnionym mitem naszych tęsknot", nie przeszkadzał po przeciwnej stronie politycznej barykady formułować postulatu rozwiania jego legendy, co "Przegląd Wszechpolski" jeszcze na początku lat dwudziestych uznał za "zagadnienie moralne". Walka z legendą, a przede wszystkim z owianym nią i nadal prowadzącym aktywną działalność bohaterem musiała w konsekwencji stworzyć jej przeciwieństwo. Efektem gloryfikacji z jednej strony i postponowania z drugiej stały się dwa jednowymiarowe portrety Piłsudskiego. Ich tworzeniu się, kształtowi i recepcji poświęcona będzie niniejsza monografia.