|
informacje ogólne:
Znany i popularny w Polsce i na świecie Pikflometr. Dzięki "wiatraczkowi" pomiar staje się zabawą. Pikflometr posiada skalę pomiaru dla dzieci do 5 lat.
informacje szczegółowe:
Producent: CLEMENT CLARKE International Ltd., Anglia
Pikflometr Mini Wright jest wygodnym, przenośnym urządzeniem do pomiaru szczytowego przepływu wydechowego (PEFR), przydatnego w kontrolowaniu czynności układu oddechowego. Jeśli samopoczucie jest dobre, a oddech niczym nie zakłócony, wówczas wartości PEFR będą wysokie, charakterystyczne dla wieku, płci i wzrostu. W przypadku zaburzenia przepływu powietrza w drogach oddechowych np. gdy nastąpi skurcz mięśni gładkich oskrzeli, obrzęk błony śluzowej czy zwiększenie wydzielania śluzu wtedy przepływ powietrza jest utrudniony, co powoduje, że wartości PEFR stają się mniejsze. Będzie to sygnał informujący o stopniu zaostrzenia obturacji (skurczu oskrzeli) oraz o ciężkości astmy.
Wykonując systematyczne i dokładne pomiary codziennego PEFR można już na kilka godzin wcześniej, przed pojawieniem się napadu dusznosci, suchego i męczącego kaszlu, czy świszczącego oddechu, w uzgodnieniu z lekarzem zwiększyć podanie dawki leku, lub włączyć lek, który lekarz zapisał w sytuacji pogorszenia stanu zdrowia.
Dawka i rodzaj przyjmowanych leków musi być zawsze konsultowane z lekarzem prowadzącym. Przedawkowanie leku może być bardzo szkodliwe dla organizmu.
Zmniejszenie wartości PEFR przy pomiarze może nastąpić gwałtownie w ciągu jednego dnia, lub powoli i systematycznie przez kilka dni. Często zdarza się, że temu powolnemu spadkowi PEFR nie towarzyszą inne, zewnętrzne objawy obturacji oskrzeli, ale wczesne zauważenie spadku wartości PEFR umożliwi wcześniejszą interwencję, a w wielu przypadkach uchroni od konieczności leczenia w warunkach szpitalnych.
ZASADY POSTĘPOWANIA
- Pomiary należy wykonywać systematycznie, o określonej godzinie codziennie rano i popołudniu.(PEF podlega wahaniom okołodobowym: najniższe wartości uzyskiwane są zwykle między 4.00 a 6.00, najwyższe zaś między 16.00 a 18.00)
- Pomiary, aby były miarodajne, muszą być wykonywane przez dłuższy okres czasu. (U wielu chorych PEF utrzymuje się powyżej lub poniżej wartości należnych, dlatego niezwykle istotne jest ustalenie dla danego pacjenta wartości maksymalnej PEF oraz minimalnej zmienności dobowej).
- Pomiarom zawsze towarzyszyć musi obserwacja samopoczucia,
- Należy notować ile razy pojawiła się duszność, kaszel czy świszczący oddech.
Tylko na podstawie tak prowadzonych pomiarów i obserwacji można ustalić indywidualną i optymalną wartość PEFR. Uzyskane wyniki pomiarów jak również inne towarzyszące objawy należy odnotowywać w Dokumentacji Przebiegu Leczenia.
OBLICZANIE % PEF
%PEF = (PEFmin. z danego dnia/swoje PEFmax) x 100%
Gorszy wynik uzyskiwany danego dnia pacjent dzieli przez swoje PEFmax i mnoży przez 100%.
OBLICZANIE ZMIENNOŚCI DOBOWEJ
zmienność = (PEFwieczorne - PEFporanne)/0,5(PEFmax i mnoży przez 100%
Różnicę między wieczornym a porannym wynikiem uzyskanym danego dnia dzieli się przez ich średnią arytmetyczną i mnoży przez 100%.
WIATRACZEK TRENINGOWY
Wiatraczek Treningowy wykorzystuje powietrze wydmuchiwane podczas użytkowania pikflometru Mini Wright. Im silniej wydmuchujemy powietrze, tym dalej na skali powietrze opuszcza pikflometr, im słabiej, tym bliżej ustnika. Ustawienie Wiatraczka blisko ustnika powoduję więc, że nawet niewielka siła wydmuchu powietrza jest w stanie go uruchomić. Przesunięcie go dalej od ustnika (wyższe wartości szczytowego przepływu wydechowego), wymaga większego, wydechowego "wysiłku".
Zasada powyższa może być wykorzystana przez chorego lub asystującego lekarza, do nauki wykonywania maksymalnie silnego, szybkiego wydechu. Zastosowanie wiatraczka pozwala korzystnie zmodyfikować zasady dokonywania pomiaru. (Standardowo zaleca się, wykonanie trzykrotnego pomiaru, wybranie i zapisanie najlepszego wyniku.
Używając Mini Wright ustawiamy Wiatraczek na skali, w okolicy spodziewanego wyniku, po czym wykonując forsowny, szybki wydech staramy się wprawić wiatraczek w ruch. Jeśli nam się to udaje, w następnej próbie, przesuwamy wiatraczek dalej od ustnika. Kilkukrotnymi próbami dochodzimy do wartości PEFR przy której nie jesteśmy w stanie wprawić wiatrak w rotację.
Wartość odpowiadająca ostatniej, efektywnej pozycji, jest maksymalną wartością PEFR jaką chory jest w stanie danego dnia uzyskać.
Do zalet stosowania wiatraczka zaliczyć można:
- znaczącą redukcję czasu potrzebnego na naukę prawidłowego wydechu,
- łatwość zakładania i zdejmowania,
- wprowadzenie elementu zabawy, co pozwala dzieciom na szybkie oswojenie się z pikflometrem,
- gwarancja uzyskiwania przez pacjenta, rzeczywiście najlepszego wyniku (motywacja - wiatraczek musi wirować),
- możliwość stosowania do obu pikflometrów Mini Wright, z niskim i pełnym zakresem.
|
