Rok 1862. W dobie wyczerpujących i pełnych niebezpieczeństw pieszych ekspedycji w głąb, wciąż nie do końca jeszcze poznanego kontynentu afrykańskiego, angielski uczony i podróżnik dr Samuel Fergusson podejmuje się niezwykle śmiałego przedsięwzięcia. Zamierza pokonać trasę ze wschodu na zachód Afryki, unikając wszelkich niedogodności wiążących się zwykle z tego typu wyprawami. Razem ze swoim zaradnym służącym Joem Wilsonem, wiecznym optymistą, oraz przyjacielem, Szkotem Dickiem Kennedym, wyrusza w podróż skonstruowanym przez siebie balonem.

„Pięć tygodni w balonie”, wydana w 1863 roku, to jedna z pierwszych powieści Julesa Verne’a (1[zasłonięte]828-19), rozpoczynająca cykl „Niezwykłe podróże”. Kolejnymi były m.in. „Podróż do wnętrza Ziemi”, „Dzieci kapitana Granta”, „Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi”, „W 80 dni dookoła świata” i „Tajemnicza wyspa”. Jest to również jedna z pierwszych książek, które zapoczątkowały w literaturze nurt fantastyki naukowej.