PIĄTY KĄT

    *Chłystowski Henryk

PIW
Oprawa: Miękka
Format: 12.5x19.5cm
Ilość stron: 216
Wydanie: 1
Rok wydania: 2011

 
     
  Ta niezwykła książka, napisana w drugiej połowie lat 60.

dwudziestego wieku, ze względów cenzuralnych mogła zostać

wydana dopiero w 1989 roku. Jej tematem, mówiąc lapidarnie,

są rzeczy najważniejsze: życie, miłość, śmierć. A skoro

miłość, to niespełniona: uczucie, jakie syn żydowskiego

rzemieślnika, trudniący się udzielaniem korepetycji, żywi do

profesorskiej córki. Wybranka wychodzi za mąż za

enkawudzistę, potem ma drugiego męża. Przedziwnie rozchodzą

się i krzyżują drogi bohaterów aż do tragicznego finału.
To znakomicie napisana gęstym, metaforycznym językiem

opowieść o człowieku, któremu nieustannie towarzyszy poczucie

zmarnowanego – nie z własnej winy – życia, upływającego w

poczuciu coraz większej beznadziei i narastającego

zagrożenia.
Tłem wydarzeń są realia czasów stalinowskich – w pewnym

sensie to także opowieść o tamtym nieludzkim systemie. We

wspomnieniach bohatera miłość splata się z historią:

przesłuchaniami, prześladowaniami, zniknięciami bez śladu

wielu znajomych. Określenie „zagnać do piątego kąta” w

żargonie enkawudystów oznaczało bicie więźniów w czasie

przesłuchania.
O genezie tej na poły autobiograficznej powieści sam Metter

pisał: „Musiałem opowiedzieć o nieskończenie długiej miłości,

która pochłonęła mnie i całkowicie połamała. W mojej pamięci

stopiły się krwawe drapieżne czasy i ta odurzająca,

oszałamiająca namiętność”.

                    *************************