| PROTEKTORATY LWOWSKIE
Początki i rozwój praktyki opiekuńczo-wychowawczej
we Lwowie i na ziemi lwowskiej
od końca XVIII stulecia
do wybuchu II wojny światowej
Małgorzata Balukiewicz
2000 r., stron 156
OPIS - Przedmiotem badań przedstawionych w niniejszej pracy były kierunki rozwoju i formy praktyki opiekuńczo-wychowawczej, jakie ujawniły się na przełomie XVIII i XIX stulecia, a także w XIX wieku oraz rozwinęły w okresie dwudziestolecia międzywojennego na ziemi lwowskiej. Uwzględniając zależności i różnice między opieką a wychowaniem, za praktykę opiekuńczo-wycho-wawczą uznano wszelkie zabiegi, podejmowane przez instytucje, organizacje, związki i osoby prywatne, które były odpowiedzią na potrzeby jednostek lub grup społecznych. Potrzeby te wynikały z nieprawidłowego funkcjonowania rodziny lub z jej braku, pobierania nauki szkolnej na różnych szczeblach edukacji lub z zaburzeń psychofizycznych. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, stosowano różnorodne formy pomocy, poczynając od doraźnego wsparcia, po dostarczanie środków służących usamodzielnieniu się dzieci w przyszłości.
- Terenem objętym badaniami była ziemia lwowska. Terminem tym określono obszar kulturowo i administracyjnie związany ze Lwowem w okresie zaboru austriackiego, a w Drugiej Rzeczypospolitej włączony do województwa lwowskiego. Zachodziły duże zależności między Lwowem, stolicą regionu, następnie województwa, i pozostałym jego obszarem, które pozwoliły ustalić, iż inicjatywy opiekunczo-wychowawcze rodzące się we Lwowie objęły wkrótce cały obszar Galicji. Często także przybierały formę instytucjonalną poza miastem, gdyż ich twórcy szukali lokalizacji na obszarach wiejskich, doceniając wpływ środowiska przyrodniczego na rozwój i wychowanie dzieci, rekonwalescencję chorych czy spokojną starość.
- Podjęcie tematu rozprawy uznano za celowe z uwagi na brak pełnego opracowania tych zagadnień w odniesieniu do Kresów Drugiej Rzeczypospolitej, a także na skrótowe i pobieżne traktowanie problematyki Kresów Wschodnich w istniejących obecnie opracowaniach z zakresu historii pedagogiki opiekuńczej. Decydującym argumentem było również bogactwo materiałów źródłowych, świadczących o dorobku społeczności ziemi lwowskiej (...)
SPIS TREŚCI
Rozdział I
Tradycje opiekuńczo-wychowawcze ziemi lwowskiej do roku 1918
Pierwsze inicjatywy opiekuńcze w okresie przedrozbiorowym (do 1772 r.) . 11Działania opiekuńczo-wychowawcze w czasach zaboru austriackiego przed uzyskaniem autonomii (1772—1867) 14Stymulatory działalności opiekuńczo-wychowawczej w okresie autonomii Galicji 16Reforma systemu opieki samorządowej we Lwowie 23Działalność opiekuńczo-wychowawcza stowarzyszeń i organizacji społecznych . 26Fundacje o charakterze opiekuńczo-wychowawczym 32Rozwój opieki zakładowej 33Specyfika działań opiekuńczo-wychowawczych w warunkach I wojny światowej 44
Rozdział II
Kierunki i formy działalności opiekuńczo-wychowawczej
we Lwowie i w województwie lwowskim
w czasach Drugiej Rzeczypospolitej
Inicjatywy opiekuńczo-wychowawcze w okresie formowania się granic DrugiejRzeczypospoiitej - 55Działalność opiekuńczo-wychowawcza na tle ustawodawstwa Drugiej Rzeczypospolitej 61Rozwój teorii pedagogiki społecznej w Drugiej Rzeczypospolitej i jej adaptacjana ziemi lwowskiej 65Organizacja opieki i profilaktyki zdrowotnej w województwie lwowskim . 70Nowe tendencje w organizacji opieki zakładowej nad dzieckiem .... 73Osiągnięcia władz samorządowych Lwowa w pozaszkolnej opiece wychowawczej nad dzieckiem
Działalność władz samorządowych województwa lwowskiego w zakresie opieki nad dorosłymi 85Programy opiekuńczo-wychowawcze lwowskich stowarzyszeń i organizacji . 91Udział związków wyznaniowych i zgromadzeń zakonnych w funkcjonowaniusystemu opiekuńczo-wychowawczego w województwie lwowskim ... 97
Rozdział III
Praktyka opiekuńczo-wychowawcza we Lwowie i na ziemi lwowskiej na tle rozwoju pedagogiki społecznej
Etapy kształtowania się systemu opiekuńczo-wychowawczego 104Wkład przedstawicieli różnych grup zawodowych w rozwój praktyki opiekuńczo-wychowawczej 107
Zakończenie 122Aneks 124Bibliografia 142Wykaz skrótów ISOIndeks nazwisk 151157Summary 158 |
