Głównym celem monografii jest zwrócenie uwagi na doniosłość koncepcji Junga dla współczesnej pedagogiki, szczególnie w zakresie relacji pedagogicznych. Spojrzenie przez pryzmat procesów nieświadomych na współzależność samowychowania i wychowania pozwoliło autorowi rozwinąć zagadnienie w oparciu nie tylko o jungowską psychologię analityczną, ale też klasyczną psychoanalizę, psychologię egzystencjalną i ewolucyjną oraz, by tak rzec, psychopedagogikę buddyjską. Wśród rozpatrywanych zagadnień m.in.: indywiduacja a ideologizacja, pedagogia a inicjacja, rodzina jako środowisko inicjacyjne, alienacja, autoanaliza, samooszustwo, los, samowyzysk, pedagogika głębi.
Spis treści
Wprowadzenie
Rozdział 1. Współzależność wychowania i samowychowanie
Rozdział 2. Umysł a psyche
Rozdział 3. Indywiduacja a ideologizacja
Rozdział 4. Idea samowychowania w psychologii analitycznej
Rozdział 5. Pedagogia a inicjacja
Rozdział 6. Rodzina jako środowisko inicjacyjne. Problem Edypa, Cień Lajosa i wyzwanie Sfinksa
Rozdział 7. Zachowanie dziecka jako test projekcyjny dla wychowawców
Rozdział 8. Relacja matka – dziecko w świetle teorii archetypów
Rozdział 9. Proces indywiduacji w pierwszej połowie życia
Rozdział 10. Samowychowanie a problem persony
Rozdział 11. Nieświadomość i los. Fenomen nieświadomości rodzinnej
Rozdział 12. Sublimacja, desublimacja i transformacja
Rozdział 13. Autoanaliza a samooszustwo. Praca ze stanami umysłu jako podstawa samowychowania i wychowania
Rozdział 14. Samowychowanie a pułapka samowyzysku
Rozdział 15. Jungowski fenomen alienacji jako problem pedagogiczny
Zakończenie: Czym miałaby być pedagogika głębi?
Bibliografia
O Autorze
Tomasz Olchanowski – dr nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Psychoanalizy i Myśli Humanistycznej na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku. Zajmuje się interpretacją wytworów ludzkiej wyobraźni oraz ewolucją psychiczną człowieka. Zainteresowania Autora koncentrują się na zagadnieniach historii kultury i rozwoju cywilizacji, źródłach filozofii (poszukiwania mądrości), problematyce przemiany duchowej (destrukcyjne i twórcze tendencje w ludzkiej naturze).
Autor książki „Jungowska interpretacja mitu ojca w prozie Brunona Schulza” (2001) oraz kilkudziesięciu artykułów z zakresu kulturoznawstwa, psychologii literatury i filozoficznych aspektów psychologii głębi. Publikował m.in. w takich czasopismach, jak: Świat Psychoanalizy, Kartki, ALBO albo. Problemy psychologii i kultury, Acta Universitatis Nicolai Copernici, współautor prac zbiorowych – „Konflikty współczesnej kultury” (1995), „Psychologia literatury. Zaproszenie do interpretacji” (1999), „Literatura i Psychoanaliza” (2001). Opublikował również liczne utwory prozatorskie (opowiadania, proza poetycka), m.in. tomik prozy poetyckiej „Księżyc zgrzyta zębami” (1993). |
