PARTIE I SYSTEMY PARTYJNE EUROPY ŚRODKOWEJ (red.) Andrzeja Antoszewskiego, Petra Fiali, Ryszarda Herbuta i Jacka Sroki 2003 rok, stron 250
OPIS
- Zamiarem autorów niniejszej książki było kompleksowe przedstawienie problematyki partii politycznych i systemów partyjnych krajów postkomunistycznych. Istotnym motywem był również brak monografii na ten temat, który uwidaczniał się nie tylko w Polsce, ale i w Czechach, gdzie niniejsze opracowanie również zostało wydane. Realizacja zamysłu nastręczała znaczących trudności, dlatego też książka jest poświęcona "jedynie" czterem środkowoeuropejskim systemom partyjnym - czeskiemu, węgierskiemu, polskiemu oraz słowackiemu. Wybór nie był jednak przypadkowy, gdyż we wszystkich czterech wymienionych krajach wyraźnie zarysowują się podobieństwa społeczne, polityczno-instytucjonalne oraz historyczne. Autorzy starali się ustalić treść w taki sposób, aby zawarła ona w sobie niezbędne elementy opisowe oraz analityczne odnoszące się zarówno do całości ewolucji poszczególnych systemów partyjnych, jak i do cząstkowych aspektów tego procesu (m.in Oddziaływań systemów wyborczych, więzi między partiami a wyborcami, kształtowania się podziałów socjopolitycznych).
SPIS TREŚCI Wykaz ważniejszych skrótów . 9
Wstęp. Systemy partyjne krajów środkowoeuropejskich przed wstąpieniem do Unii Europejskiej . 13
PETR FIALA, VIT HLOUŚEK 1. System partyjny Republiki Czeskiej 15
1.1. Przesłanki ewolucji rywalizacyjnego systemu partyjnego przed 1989 rokiem . 16
1.2. Czeski system partyjny w ramach Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej w latach 1[zasłonięte]989-19 .18
1.2.1. System zatomizowany w okresie do wyborów w 1990 roku .18
1.2.2. Czeski system partyjny w latach 1[zasłonięte]990-19 . 20
1.3. Druga faza transformacji czeskiego systemu partyjnego w latach 1[zasłonięte]992-19 .26
1.4. Trudna droga ku stabilizacji w latach 1996-[zasłonięte] 1998
1.5. Przedterminowe wybory w 1998 roku - alternacja władzy oraz reakcje systemu partyjnego 43
1.6. Wybory parlamentarne oraz czeski system partyjny w 2002 roku . .52
1.7. Profil czeskich partii politycznych oraz ich zaplecze wyborcze .57
1.8. Trudności w typologizacji czeskiego systemu partyjnego 59
1.9. Perspektywy ewolucji czeskiego systemu partyjnego 61
LUKAŚ BENDA 2. System partyjny Węgier .63
2.1. Węgierska scena polityczna pod koniec lat 80. - powstanie nowego
systemu partyjnego 63
2.1.1. Aktywizacja grup opozycyjnych i kreacja opozycyjnych partii politycznych 63
2.1.2. Wzrost znaczenia reformistów wewnątrz MSZMP i proces przekształcenia partii w MSZP69
2.2. Ewolucja systemu partyjnego . 71
2.2.1. Pierwszy etap - system partyjny poza parlamentem .71
2.2.2. System wyborczy .
2.2.3. Cykl parlamentarny w latach 1[zasłonięte]990-19 .
2.2.3.1. Wybory parlamentarne w 1990 roku i sytuacja powyborcza .
2.2.3.2. Polityka gabinetu oraz spójność koalicji rządowej.
2.2.3.3. Współpraca podmiotów opozycyjnych.
2.2.3.4. Ewolucja preferencji wyborczych
2.2.3.5. Ważniejsze wydarzenia w ewolucji poszczególnych partii .
2.2.4. Kadencja parlamentarna w latach 1[zasłonięte]994-19
2.2.4.1. Wybory parlamentarne w 1994 roku i sytuacja po elekcji .
2.2.4.2. Polityka gabinetu koalicyjnego i jego spójność .
2.2.4.3. Współpraca podmiotów opozycyjnych oraz krytyka gabinetu.
2.2.4.4. Ewolucja preferencji wyborczych
2.2.4.5. Ważniejsze wydarzenia w procesie ewolucji podmiotów sceny partyjnej.
2.2.5. Cykl parlamentarny 1[zasłonięte]998-20
2.2.5.1. Elekcja w 1998 roku oraz sytuacja powyborcza .
2.2.5.2. Polityka rządu oraz spójność gabinetu koalicyjnego
2.2.5.3. Opozycyjna krytyka gabinetu Orbana
2.2.5.4. Ewolucja preferencji wyborczych
2.2.5.5. Ważniejsze wydarzenia w ewolucji poszczególnych podmiotów
2.2.6. Wybory w roku 2002 .
2.3. Baza wyborcza, baza członkowska oraz elity poszczególnych partii
2.4. Analiza węgierskiego systemu partyjnego
2.4.1. Rola partii w systemie politycznym
2.4.2. Oddziaływanie systemu wyborczego .
2.4.3. Stabilność systemu partyjnego i powstawanie nowych partii . .
2.4.4. Ewolucja linii podziałów w obrębie systemu partyjnego . . .
2.5. Perspektywy rozwoju węgierskiego systemu partyjnego
ANDRZEJ ANTOSZEWSKI, RYSZARD HERBUT, JACEK SROKA 3. System partyjny w Polsce
3.1. Scena polityczna pod koniec lat 80. .
3.2. Ewolucja systemu wyborczego
3.3. Ewolucja polskiego systemu partyjnego .
3.3.1. Proces instytucjonalizacji partii politycznych .
3.3.2. Ewolucja rywalizacji partyjnej
3.3.3. Rodzaje ugrupowań na osi lewica-prawica
3.3.4. Specyfika polskich parakoalicji
3.3.5. Fragmentaryzacja systemu partyjnego
3.4. Zarys ogólnego rozkładu preferencji elektoratu .
3.5. Perspektywy rozwojowe polskiego systemu partyjnego .
LUBOMIR KOPEČEK 4. System partyjny Słowacji
4. l. Scena polityczna pod koniec lat 80. .
4.2. Ewolucja systemu partyjnego w Słowacji
4.2.1. Powstanie systemu rywalizacji partyjnej .
4.2.2. Początek strukturyzacji systemu partyjnego .
4.2.2. l. Wpływ rozpadu federacji na system partyjny Słowacji
4.2.3. Powstanie antagonistycznych obozów politycznych .
4.2.4. Powrót dominacji HZDS oraz spór o charakter reżimu. . .
4.2.5. Dezintegracja obozu antymecziarowskiego oraz izolacja HZDS
4.2.6. Orientacja współczesnych partii politycznych
4.3. Ewolucja systemu wyborczego
4.4. Elementy procesu instytucjonalizacji partii politycznych
4.4. l. Partie charyzmatyczne a przyszłość systemu .
4.4.2. Partie charyzmatyczno-klientelistyczne, klientelistyczne i programowo-instytucjonalne . :
4.4.3. Perspektywy instytucjonalizacji partii . :
4.5. Typologizacja systemu partyjnego - spolaryzowany pluralizm . '.
4.5.1. Próba identyfikacji głównych mechanizmów funkcjonowania systemu:
4.6. Preferencje elektoratu .
4.6.1. Linie konfliktowe w słowackim społeczeństwie i polityce . .
4.7. Perspektywy rozwoju słowackich partii politycznych oraz systemu
partyjnego .
Zakończenie . ;
Literatura . ;
|