Monografie czterech barkowych założeń architektoniczno-ogrodowych dawnych Prus. Autor przedstawia ich historię, układy przestrzenno-funkcjonalne, kompozycje ogrodowe. W oparciu o bogate materiały źródłowe i ikonograficzne oraz wyniki badań terenowych przedstawia projekty rekonstrukcji zespołów pałacowo-ogrodowych. "...Gładysze, Kamieniec, Słobity, Sztynort to cztery wspaniałe rezydencje, siedziby rodowe potężnych i znamienitych rodzin pruskich. Gładysze były jednym z piękniejszych założeń w stylu francuskim, o wyjątkowej kompozycji przestrzennej ogrodu, harmonijnie połączonej z architekturą. kamieniec był uważany za klejnot barokowej architektury i wraz z ogrodami wzbudzał zachwyt ówczesnych władców, którzy w nim bywali. Potężna rezydencja w Słobitach, budowana przez pokolenia z ogromnym rozmachem, w swej geometrycznej kompozycji łączyła elementy naturalnego otoczenia. Natomiast Sztynort połozony na otoczonym jeziorami półwyspie skrywał cała kwintesencję mazurskiego krajobrazu. Ta wielce odosobniona posiadłość szczyciła się nieprzeciętnym ogrodem w stylu francuskim. Owe, niegdyś tętniące życie rezydencje, świadectwa jakości i dobrobytu życia oraz wyrafinowanego wyczucia stylu epoki, dzisiaj splądrowane, ograbione, spalone - trwają jako ruiny, niemi świadkowie dawnej świetności. Zawarte w książce teksty wraz z ilustracjami i różnymi rekonstrukcjami, dotyczące czterech barokowych obiektów stanowią sentymentalna podróż w przeszłość. Jest to wędrówka w zapomniany rewir historii, który jest wart uwagi ze względu na wysoki kunszt sztuki architektonicznej i ogrodowej tamtych czasów. Przedstawione w książce obiekty są aktualnie zniszczone i jedynie przez pryzmat archiwalnych fotografii i rekonstrukcji barokowych ogrodów można dostrzec dawna świetność, piękno i magię tych miejsc" (ze Wstępu) SPIS TREŚCI 7. WSTĘP 8. WPROWADZENIE 8.Geneza stylu barokowego w sztuce ogrodowej 8. Teoretycy 10. Początki i rozwój stylu ogrodowego 15. Styl barokowy w ogrodach dawnych Prus 17. GŁADYSZE 19. Historia 20. Ogród barokowy 27. Kompozycja 27. Układ funkcjonalno-przestrzenny 28. Osie kompozycji przestrzennej 28. Związki miarowe w kompozycji ogrodu 30. Pałac i budynki towarzyszące 31. Wnętrza kompozycji przestrzennej 32. Elementy kompozycji ogrodu 32. Salon ogrodowy 32. Formy roślinne 33. Elementy wodne 34. Architektura ogrodowa i elementy rzeźbiarskie 35. Przemiany kompozycji barokowego ogrodu 35. Faza I (początek XVIII wieku) 36. Faza II (XVIII wiek) 36. Krajobraz 43. KAMIENIEC 45. Historia 47. Ogród barokowy 59. Kompozycja 59. Układ funkcjonalno-przestrzenny 61. Osie kompozycji przestrzennej 61. Związki miarowe w kompozycji ogrodu 62. Pałac i budynki towarzyszące 64. Wnętrza kompozycji przestrzennej 65. Elementy kompozycji ogrodu 65. Salon ogrodowy 66. Formy roślinne 67. Elementy wodne 67. Architektura ogrodowa i elementy rzeźbiarskie 68. Przemiany kompozycji barokowego ogrodu 68. Faza I (koniec XVII wieku i początek XVIII wieku) 69. Faza II (połowa XVIII wieku) 71. Krajobraz 77. SŁOBITY 79. Historia 81. Ogród barokowy 81. Faza I (powstawanie założenia ogrodowego) 82. Faza II (założenie barokowe) 89. Kompozycja 89. Układ funkcjonalno-przestrzenny 90. Osie kompozycji przestrzennej 90. Związki miarowe w kompozycji ogrodu 92. Pałac i budynki towarzyszące 94. Folwark 95. Wnętrza kompozycji przestrzennej 95. Elementy kompozycji ogrodu 95. Salon ogrodowy 96. Formy roślinne 97. Elementy wodne 97. Architektura ogrodowa i elementy rzeźbiarskie 98. Przemiany kompozycji barokowego ogrodu 98. Faza I (koniec XVII wieku i początek XVIII wieku) 100. Faza II (XVIII wiek) 101. Krajobraz 109. SZTYNORT 111. Historia 113. Wyspa Upałty 114. Ogród barokowy 120. Kompozycja 120. Układ funkcjonalno-przestrzenny 121. Osie kompozycji przestrzennej 122. Związki miarowe w kompozycji ogrodu 124. Pałac i budynki towarzyszące 124. Wnętrza kompozycji przestrzennej 125. Elementy kompozycji ogrodu 125. Salon ogrodowy 126. Formy roślinne 128. Elementy wodne 128. Architektura ogrodowa i elementy rzeźbiarskie 129. Przemiany kompozycji barokowego ogrodu 129. Faza I (XVII wiek i początek XVIII wieku) 131. Faza II (II połowa XVIII wieku) 132. Krajobraz 139. POSŁOWIE 148. SŁOWNICZEK WAŻNIEJSZYCH HASEŁ I TERMINÓW 153. LITERATURA 156. MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE 157. KARTOGRAFIA