"Pan Tadeusz" to epopeja narodowa, w której poeta żegna się z odchodzącą w przeszłość Polską szlachecką - "krajem lat dziecinnych". Soplicowo, "centrum polszczyzny", to miejsce, w którym życie toczy się swoim własnym rytmem, zgodnym z rytmem natury, a ludzie żyją według odwiecznych zasad i praw. Jednak nawet w tym, wydawałoby się idyllicznym miejscu, są sprawy, które zakłócają odwieczny porządek - spór pomiędzy rodami Horeszków i Sopliców prowadzi do ostatniego zajazdu na Litwie, a kampania napoleońska przynosi nadzieje na odzyskanie niepodległości. Zwaśnione rodziny godzi miłość Zosi i Tadeusza, a także postawa księdza Robaka - Jacka Soplicy, który odkupił swoje winy w służbie ojczyzny.Na kartach "Pana Tadeusza" udało się poecie zawrzeć swoją miłość do utraconej ojczyzny,piękno litewskiego krajobrazu i portrety ludzi, dla których dobro, ucziwość i prawda są w życiu najważniejsze.