Tytuł |
Orzech włoski
|
Autor |
Henryk Zdyb
|
Wydawca |
PWRiL
|
Rok wydania
|
2009 (wydanie II
rozszerzone i uzupełnione)
|
Liczba stron
|
200
|
Wymiary |
140 x 205
|
Okładka |
miękka |
ISBN |
[zasłonięte]978-8343-742-6
|
Orzech włoski zajmuje poczesne miejsce w historii
polskiego sadownictwa. To piękne drzewo, pochodzące z rejonów
południowo-wschodnich Europy, Kaukazu, Azji Mniejszej i Chin, od wieków
zadomowiło się w naszym kraju. Jak wskazuje nazwa Juglans regla - orzech
królewski, długo był uważany za najszlachetniejszy wśród drzew owocowych.
Zakładaniu sadu orzecha włoskiego sprzyjają
niskie koszty, ze względu na mniejszą liczbę drzew na 1 ha niż innych gatunków.
Nie ma też potrzeby stawiania rusztowań, a nawet odgradzania sadu, jeśli nie
zachodzi obawa kradzieży drzewek, owoców i szkód wyrządzanych przez zwierzynę.
Niskie są także koszty jego prowadzenia, w porównaniu z innymi uprawami
sadowniczymi.
Nie ma potrzeby wykonywania w sezonie kilkunastu
oprysków przeciw chorobom i szkodnikom, ponieważ nie występują one masowo na
orzechu włoskim. W prowadzeniu sadu orzechowego nie trzeba też dokonywać drogich
inwestycji towarzyszących, na przykład budowy dużej chłodni czy przechowalni na
owoce, zakupu opryskiwaczy (przynajmniej w pierwszych latach sadu), większej
liczby środków transportu i innych maszyn i narzędzi, a także wielu opakowań na
owoce.
Jako inwestycja wystarczy zaadaptowanie budynku
gospodarczego lub wiaty do dosuszania orzechów po zbiorze. Nie ma także
konieczności sprzedaży orzechów zaraz po zbiorze, jak w przypadku owoców
miękkich. Orzechy można przetrzymać bez większych ubytków przez kilka miesięcy,
zapewniając im wymaganą temperaturę i wilgotność, a w odpowiednich warunkach, w
chłodni, ponad rok bez większych ubytków.
Zakładanie większych sadów orzechowych z
wartościowych odmian i typów orzecha włoskiego może być nie mniej opłacalne,
niż uprawianie innych gatunków drzew i krzewów owocowych. Ponadto, ze względu
na niewielką liczbę wymaganych zabiegów ochrony przed szkodnikami i chorobami, a
także małą pracochłonność przy formowaniu i prowadzeniu drzew, sady orzechowe
mogą z dużym powodzeniem zakładać początkujący sadownicy, a wiedzę swą
uzupełniać w miarę wzrostu sadu. Mogą o tym świadczyć zupełnie dobre plony
orzechów włoskich rosnących przy zabudowaniach wiejskich, gdzie nie są
wykonywane żadne zabiegi pielęgnacyjne. Pamiętać jednak należy, że sprawa ta
może wyglądać zupełnie inaczej w sadach orzechowych zwartych o dużych
powierzchniach, gdzie nastawiamy się na zysk z produkcji orzechów. W takich
sadach zachodzi potrzeba uprawy gleby, nawożenia, czasem ochrony przed
chorobami i szkodnikami i wykonywania innych zabiegów pielęgnacyjnych. Na
bieżąco trzeba obserwować wzrost i plonowanie drzew, a zauważone
nieprawidłowości eliminować. Dlatego tym zagadnieniom poświęcono w książce
więcej uwagi.
Spis treści
Wstęp 7
Wiadomości ogólne 10
Systematyka, klasyfikacja botaniczna i
pomologiczna 14
Znaczenie gospodarcze oraz właściwości
lecznicze orzecha włoskiego 21
Produkcja orzechów włoskich na świecie i
w Polsce 26
Charakterystyka drzew orzecha włoskiego
29
Cechy morfologiczne 29
Właściwości biologiczne 36
Odmiany i typy orzecha włoskiego
46
Odmiany podstawowe z doboru 46
Albi 46, Dodo 47, Resovia 48, Silesia 49, Targo
49, Tryumf 50
Odmiany i typy spoza doboru 51
Oekeiwitzer 51, K-48 51, Kurów 25 52, P-1/19
52, P-2/3 52, P-25/4 53, R-XIII-4 53,1-6/33 53,1-7/2 53, Siewka z Lipowej 54,
Jacek Sandomierski 54
Odmiany uprawiane w innych krajach 55
Apollo 55, Bohumil 55, Jupiter 56, Lake 56,
Magdon 57, Mars 57, Saturn 58, Seiferdorfsky 58, Sychrov 59, Vilem 59 Ashworth
60, Broadview 60, Colby 60, Fickes 60, Hansen 60, Hełmie 61, Lakę 61, McKinster
61, Metcalf 61,Seedling 61, Somers 61 Hodowla nowych odmian 62
Drzewa karłowe orzecha włoskiego 63
Rozmnażanie 65
Rozmnażanie generatywne 65
Rozmnażanie wegetatywne 68
Zakładanie sadu orzechowego 75
Wybór stanowiska 75
Warunki klimatyczne 77
Warunki glebowe 78
Przygotowanie gleby 84
Nawożenie organiczne 88
Wapnowanie 89
Nawożenie mineralne 90
Materiał szkółkarski 93
Termin sadzenia drzewek 95
Technika sadzenia 98
Odległości sadzenia 100
Zakładanie sadu orzechowego z wysiewu orzechów na
miejsca stałe 106
Dokumentacja projektowo-kosztorysowa wymagana
przy zakładaniu sadu orzechowego 107
Formowanie i prześwietlanie drzew
109
Cięcie po posadzeniu drzewek 09
Cięcie formujące 110
Cięcie drzew starszych 112
Cięcie drzew uszkodzonych przez mróz 114
Cięcie i formowanie korony metodą czeską 115
Uprawa i utrzymywanie gleby w sadzie
117
Uprawa gleby w młodym sadzie 117
Uprawa gleby w sadzie owocującym 120
Inne systemy uprawy gleby 122
Podlewanie młodego sadu 123
Herbicydy w sadzie orzechowym 125
Nawożenie sadu orzechowego 130
Nawozy mineralne i ich wpływ na wzrost i
plonowanie drzew 132
Nawożenie młodego sadu 140
Nawożenie sadu owocującego 142
Mikroelementy, ich wpływ na wzrost i plonowanie
drzew 143
Nawożenie dolistne 147
Ochrona przed chorobami i szkodnikami
149
Choroby 149
Szkodniki 152
Ochrona przed przymrozkami wiosennymi
156
Sposoby ochrony przed przymrozkami 157
Zabiegi pielęgnacyjne prowadzące do
regulowania siły wzrostu drzew, przyspieszenia owocowania i zwiększenia plonów
sadu orzechowego 160
Czynniki wpływające na wzrost i
owocowanie drzew orzechowych 164
Zbiór, suszenie, przechowywanie,
sortowanie i pakowanie orzechów 167
Koszty założenia i prowadzenia sadu
orzecha włoskiego oraz opłacalność jego uprawy 174
Wykaz okręgowych stacji
chemiczno-rolniczych 180
Literatura 181