Ustanowiony w 1792 roku przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego by nagrodzić zasłużonych w bitwie pod Zieleńcami. W początkowym okresie był to owalny medal złoty i srebrny z dewizą Virtuti Militari, który w tym samym roku otrzymał nowy kształt i podział na pięć klas oraz nazwę Order Wojskowy.

Na mocy dekretu z 1807 roku zmieniono nazwę na Order Wojskowy Księstwa Warszawskiego, zaś w Królestwie Kongresowym nadano mu nazwę Order Wojskowy Polski. Po upadku powstania listopadowego w 1831 roku na długo odebrano Polakom prawo do jego nadawania.

Po odzyskaniu niepodległości Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwałą z sierpnia 1919 roku wskrzesił order nadając mu nazwę Orderu Wojskowego Virtuti Militari. Przywrócone zostało dawne znaczenie orderu jako nagrody czynów wybitnego męstwa i odwagi, dokonanych w boju i połączonych z poświęceniem się dla dobra Ojczyzny. W 1933 roku na mocy ustawy zmieniona została nazwa orderu na Order Wojenny Virtuti Militari oraz dokonano zmian w wyglądzie odznak orderowych.

W latach 1[zasłonięte]939-19 odznaczeń krzyżem dokonywała kapituła Orderu Virtuti Militari na wniosek Naczelnego Wodza i Komendanta Głównego Armii Krajowej. W tym okresie ordery otrzymali żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a także żołnierze Polski Podziemnej w kraju.